Jim Tankersley / New York Times
Friedrich Merz’in partisi, Almanya’nın ulusal seçimlerini Şubat ayı sonunda kazandı. Haftalar süren koalisyon görüşmelerinin ardından Merz, Salı günü öğleden sonra, başarısız bir parlamento oylaması ve saatlerce süren gecikmenin ardından nihayet şansölyelik koltuğuna oturdu.
Bu süre zarfında, Merz’in neredeyse tüm sorunları daha da kötüleşti.
Merz’in canlandırma sözü verdiği durgun Alman ekonomisine ilişkin tahminler, ABD Başkanı Donald Trump’ın vergileri ve ticaret savaşı nedeniyle daha da kötüleşti. Trump yönetimiyle ilişkiler ise gitgide daha da bozuluyor.
Bu pazar seçim olsa AfD sandıktan birinci çıkabilirdi
Trump’ın ekibindeki birçok kişinin destek verdiği aşırı sağcı siyasi parti Almanya için Alternatif (AfD), çoğu ankette Merz’in merkez sağdaki Hristiyan Demokratlarıyla başa baş durumda. Ulusal seçim bu Pazar yeniden yapılsaydı, AfD birinci gelebilirdi.
Salı günü şimdiye kadarki en büyük darbe geldi. Merz, parlamentodaki ilk oylamada şansölye olmak için yeterli oyu alamadı. Koalisyonundaki 18 milletvekili onu desteklemeyi reddetti. Bu, modern Almanya’da bir ilk oldu. Her ne kadar öğleden sonra yapılan ikinci oylamada görevi kazanmış olsa da, bu yaşananlar Merz için büyük bir probleme dönüştü.
Merz, şansölye olarak zaten iki büyük zorlukla yüz yüzeydi. Merz, hem Avrupa’ya hem de dünyaya Almanya’nın on yıl önce eski Şansölye Angela Merkel dönemindeki gibi liderlik rolünü üstlenmeye hazır olduğunu göstermek zorunda. Aynı zamanda, siyasetteki sıradanlıktan bunalmış Alman halkına ana akım partilerin gerekli değişimi getirebileceğini kanıtlaması gerekiyor.
Yasaları geçirmekte zorlanacak
Salı günkü ilk oylama yenilgisi muhtemelen bu iki görevi de daha zor hale getirdi. İçeride, bu tökezleme Merz’in koalisyonunun parlamentoda ezici bir çoğunluğa sahip olmadığının bir göstergesi.
Merz, seçmenlerin milyonlarca yeni göçmene yönelik endişelerini yatıştırmak amacıyla Almanya’nın sınırlarını sıkılaştırmak ve göç politikalarını sertleştirmek istiyor. Ekonomik büyümeyi teşvik etme umuduyla düzenlemeleri azaltmayı ve bürokrasiyi modernize etmeyi hedefliyor. Almanya’nın ekonomisi geçen yıl küçüldü ve son beş yıldır enflasyona göre büyüme göstermedi.
Yeni şansölye ayrıca, ordu için, altyapı iyileştirmeleri için ve iklim değişikliğiyle mücadeleye yönelik girişimler için borçla finanse edilecek harcama yasalarını da geçirmek zorunda. Bu girişimlerin hepsi, seçim sonrası dönemde merkez sol partilerle yaptığı anlaşmayla onaylandı ancak henüz yasalaşmadı.
Yabancı liderler, Merz’in bu yasaların ne kadarını hayata geçirebileceğini ve hükümetinin ne kadar süreceğini merak edebilir. Harcama yasaları özellikle Avrupa’daki ortaklar için önemli; çünkü Trump’ın Amerikan desteğini çekme tehditleri karşısında Avrupa'nın kendi savunması için daha fazla sorumluluk üstlenmesini bekliyorlar. Merz, görevdeki ilk tam gününü Çarşamba günü Paris ve Polonya’nın Varşova kentine giderek geçirecekti.
Paris’te Merz ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Avrupa’da savunma ve güvenlik taahhütlerini teyit ettikleri bir basın toplantısı düzenledi.
Trump artık Merz’i zayıflamış olarak görebilir ve bu da yeni şansölyenin Washington’un savunma ve ekonomi politikalarını eleştirirken Amerikan başkanıyla kişisel bir ilişki kurma çabalarını zorlaştırabilir.
Bu sarsıntının etkisi, Salı öğleden sonra Merz’in koalisyonundaki, merkez sol Sosyal Demokratlar da dahil olmak üzere, üyeleri yeniden hizaya getirmiş gibi görünüyor. Merz, sabahki oylamaya kıyasla 15 oy daha aldı.
Bazı milletvekilleri özel olarak, ilk firelerin kişisel protestolar olduğunu — Merz’in seçimden bu yana politika tercihleriyle koalisyondaki birçok kişiyi kızdırdığını — ama onu gerçekten engellemek gibi bir niyet taşımadığını öne sürdü. Belki de bu utanç, gelecekte daha fazla birliktelik sağlar.
Ancak bu gelişmeler AfD’yi de cesaretlendirdi. Muhalefette olmak, Merz’e göre daha kolay: işleyişteki bozukluklara yüklen, iktidarı suçla ve popülist gündemi, statükodan bıkmış bir ülke için tek çözüm olarak sun.
AfD fırsatı değerlendiriyor
AfD temsilcisi Bernd Baumann, Salı günü ikinci parlamento oylamasından kısa süre önce yaptığı bir konuşmada “Bu hükümet aşırı bir istikrarsızlıkla başlıyor” dedi ve şöyle devam etti: “Ve istikrarsız kalacak. Bu, Almanya’nın ihtiyaç duyduğu şeyin tam tersidir”
Merz, AfD’yi uzak tutmanın en iyi yolunun ekonomi gibi sorunları çözmek olduğunu biliyor. Anketler, seçmenlerin kendisini kişisel olarak beğenmediğini gösteriyor; tıpkı dünyanın birçok demokrasisinde olduğu gibi, insanlar eski siyasi elitlerden usanmış durumda.
Merz’in buna dair başka bir kanıta ihtiyacı varsa, Salı sabahı ilk ve başarısız oylamadan birkaç saat önce Berliner Morgenpost gazetesine bakabilirdi.
“Friedrich Merz’in büyük günü, ama Almanya’da bir coşku yok” başlığı atılmıştı.
© 2025 The New York Times Company
