Bilal Shbair and Hiba Yazbek / The New York Times
Gazze Şeridi'ndeki bazı Filistinliler, Başkan Joe Biden'ın kalıcı bir ateşkese yönelik İsrail yol haritasını onaylaması ve Hamas'a planı kabul etmesi çağrısında bulunmasının ardından barış görüşmelerinin ilerleyebileceğine dair umutlarını dile getirdi. Ancak birçok Filistinli ABD'ye şüpheyle yaklaşıyor.
Sekiz ay süren yıkıcı bombardımanın ardından Gazze'de pek çok kişi Hamas'ın savaşı sona erdirmek ve yeniden inşanın başlamasına izin vermek için gereken her türlü tavizi vermesi gerektiğine inanıyor.
Gazze'nin merkezindeki Deyr el-Belah'a göç ettirilen Gazzeli tüccar 31 yaşındaki Eymen Skeik, "Hamas'ın bu anlaşmayı kabul edeceğinden umutluyum ama yine de bunun başarılamayacağından korkuyorum" dedi.
Hamas'ın artık İsrail'e yönelik büyük bir terör saldırısı gerçekleştiremeyeceğini ilan eden Biden, Cuma günü yaptığı açıklamada Gazze'de kalıcı bir ateşkesin zamanının geldiğini söyledi ve İsrail'in rehinelerin serbest bırakılması, savaşın kalıcı olarak sona erdirilmesi ve Gazze'nin yeniden inşası için önerdiğini söylediği yeni bir planı destekledi.
Hamas "olumlu" yanıt verdiğini söyledi, ancak resmi olarak kabul edip etmeyeceği konusunda Filistinlileri günlerdir merakta bıraktı. Salı günü Hamas'ın siyasi büro üyesi Sami Ebu Zuhri İsrail hükümetini bir anlaşmaya varma konusunda ciddi olmamakla suçladı. Zuhri, Biden'ın sorunun İsrail'de olduğunu bilmesine rağmen kendilerine planı kabul etmesi için baskı yaptığını söyledi.
Netanyahu savaşı sürdürmekte ısrarlı
Anlaşmaya karşı çıkan koalisyonunun aşırı sağcı üyelerinin baskısı altında olan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu öneriyi ne açıkça kabul etti ne de reddetti, ancak İsrail'in Hamas'ın yönetim ve askeri yetenekleri "yok edilmeden" savaşı sona erdirmeyeceği konusunda ısrar etti.
Gazze'deki diğer pek çok Filistinli gibi Skeik de geçmişte birkaç kez yapılan ateşkes görüşmelerinin sonuçsuz kalmasının ardından hayal kırıklığına uğradığını söyledi. Amerika, Katar ve Mısır'ın her iki tarafı da bir anlaşmaya varmaya yönelik önceki çabaları sonuç vermedi ve o dönem de Biden, Şubat ayında Hamas ve İsrail birbirinden uzak kalmaya devam ederken bile bir ateşkesin yakın olduğunu öne sürmüştü.
Skeik "Amerika Birleşik Devletleri eskiden dünyadaki herhangi bir krizi durdurmak istediğinde güçlü bir söz söylerdi, ama bugünlerde farklı bir şey görüyorum" ifadelerini kullandı.
Geçici ateşkes endişesi
Biden tarafından ortaya konan önerinin ilk aşaması, her iki tarafın da altı haftalık geçici bir ateşkese uymasını ve kalıcı bir ateşkese ulaşmak için müzakerelere devam etmesini öngörüyor. Bu durum Skeik'i korkutuyor ve derhal kalıcı bir ateşkes sağlanmadığı takdirde çatışmaların ilk aşamadan sonra ve hatta ilk aşama sırasında da devam edeceğinden endişe duyduğunu söylüyor.
İnternete bağlanabildiği bir kafeden "Eski hayatıma geri dönmek istiyorum" diyen Skeik, Hamas'ın dil konusuna takılacağından ve müzakereleri uzatacağından, bunun da eve dönme olasılığını engelleyeceğinden endişe ediyor.
Ailesiyle birlikte Deyr el-Belah'a göç eden Gazzeli iş adamı 36 yaşındaki Enes el-Borno, "Bizim ve çocuklarımızın huzur ve güven içinde yaşaması için Hamas'ın uzun vadeli bir barış ve ateşkes sağlamak üzere bu anlaşmayı imzalamasını istiyoruz" dedi. Ancak İsrail ve Hamas'ın anlaşmayı kabul edeceği konusunda "hala umutsuz ve karamsar" olduğunu da sözlerine ekledi.
Biden'ın sözleri Filistinlilere umut oldu
Bazıları Biden'ı geçen hafta yaptığı ve İsrail planının ayrıntılarını açıkladığı konuşmasından dolayı övdü. Başka bir ülke adına konuşmak alışılmadık bir hareketti ve aylardır süren Amerikan uyarılarının ardından Netanyahu'ya daha fazla baskı yapmak için yapılmış bir hamle gibi görünüyordu.
Gazze'de diş hekimliği öğrencisi 21 yaşındaki Ahmed al-Masri, "Biden'ın televizyonda söylediklerinin benim ve diğer pek çok insanın hayatı için önemli bir an olduğunu düşünüyorum" dedi ve ekledi:
"Amerika Birleşik Devletleri son zamanlarda sürprizler beklenmedik adımlar atıyor, bu yüzden umarım bu gerçekleşir ve gerçek olur"
Ancak herkes bu noktada umut dolu değil ve diğerleri bunun pek bir şey ifade etmeyeceğine vurgu yapıyor.
Kuzey Gazze'den bir devlet memuru olan 47 yaşındaki Raed al-Kelani, "ABD tüm taraflara çözüm dayatmalı, sadece fikir önermekle yetinmemeli" dedi. Biden'ın hem Hamas'a hem de Netanyahu'ya anlaşmayı kabul etmeleri için baskı yapabileceğine inandığını dile getiren Raed al-Kelani, buna karşın sadece yüzde 50 iyimser olduğunu kaydetti.
© 2024 The New York Times Company
