Raja Abdulrahim ve Abu Bakr Bashir / New York Times
Gazze Şeridi’ndeki siviller güneydeki en kalabalık şehri olan Refah’a akın etmeye devam ediyor. Şehirde yaşayan 24 yaşındaki web geliştirme öğrencisi Ghada Abu Samra, annesi ve erkek kardeşiyle birlikte yiyecek ve temiz su için geldikleri Refah’ın daha fazla göç almaya başladığını söyleyerek “Gelenlerin sayısı her geçen güç artıyor. Sokakta çadır kurmak dışında kimsenin kalabileceği yer yok” dedi.
İsrail 7 Ekim’de Filistinli grup Hamas’ın İsrail’in güneyine saldırı yapıp 1200 kişiyi öldürmesinin ardından savaşı başlattı. İsrail'in yaklaşık üç aydır sürdürdüğü hava saldırıları ve tahliye emirleri nedeniyle 2,3 milyon Gazze sakininin neredeyse tamamı evlerinden ayrıldı. Bir zamanlar 300 bin nüfuslu bir şehir olan Refah, evlerini kaybeden insanların ana sığınağı haline geldi. Birleşmiş Milletler’in bu hafta yayınladığı raporda Mısır sınırındaki Refah’a 1 milyondan fazla insanın sıkışıp kaldığı belirtildi.
Şehirdeki insanlar derme çatma çadırlar kurmak için bile malzeme bulmakta zorlanıyor. Birleşmiş Milletler'e göre hastalıkların yayılması ve sağlık sisteminin çökmesi bölgedeki durumu daha da kötüleştiriyor. Üstelik Refah da güvenli bir şehir değil. İsrail ordusu hava saldırılarıyla Gazze halkını göç ettirdiği yerleri de vurmaya devam ediyor.
Tek saldırıda bile ölüm oranı çok yüksek olabilir
Gazze merkezli bir insan hakları örgütü Al Mezan Center, sosyal medyada Refah'ın giderek artan nüfusu nedeniyle tek bir saldırıda bile ölüm oranının çok yüksek olacağını belirtti. Gazze Sağlık Bakanlığı geçtiğimiz cuma günü, son 24 saat içinde Gazze genelinde düzenlenen hava saldırılarında 160'tan fazla kişinin öldürüldüğünü söyledi. Bakanlık, üç ay içinde çoğu kadın ve çocuk olmak üzere 20.000 kişinin öldüğünü söyledi. Gazze hükümet medya ofisi, son üç gün içinde İsrail'in Refah'ta altı noktaya düzenlediği saldırılarda düzinelerce kişinin öldüğünü söyledi.
“Rafah hiç de güvenli değil. Her gün geçtiğim yola dün 3 roket isabet etti, 10 kişi öldü” diyen Abu Samra, savaşın başlamasından bu yana 7 kez yer değiştirdiğini söyleyerek şunları ekledi: Her an öldürülebilirim. Sıranın kimde olduğunu bilemezsiniz. İsraillilerin 'Burası güvenli, oraya gidin' dediği yerler hiçbir yer güvenli değil.
Daha fazla göç bekleniyor
Refah’a daha fazla sivilin göç etmesi bekleniyor. Birleşmiş Milletler'e göre geçtiğimiz Çarşamba İsrail ordusu Gazze'nin merkezinde 4.700 kişinin yaşadığı Deir el-Balah kentindeki iki mahallenin sakinlerine evlerine gitmelerini emreden broşürler dağıttı. Ancak birçok kişi tekrar kaçmak zorunda kalacaklarından endişe ederek doğrudan Refah'a gitmeyi tercih etti.
Refah’ta sıcak yemek dağıtan yardım kuruluşuna destek olan 68 yaşındaki Han Yunuslu emekli mühendis Muhammed Shaath, "Refah'taki durum tam bir sefalet. Refah'ta tek bir boş alan bile yok. Her yerde çadır var. Çadır derken insanların bildiği çadırları kastetmiyorum. Bunlar sadece üstlerini örten herhangi bir şey” dedi.
Çadır yardımı almak zor
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un sosyal medyada yayınladığı videoya göre Fransa ve Ürdün, Gazze'ye havadan yardım gönderdi. Reuters, iki ülkenin Gazze'nin güneyindeki Han Yunus kentine 7 ton insani ve tıbbi yardım bıraktığını bildirdi. İnsanların Birleşmiş Milletler veya Filistin Kızılayı'ndan çadır almak için kayıt yaptırıyor ancak çadır almanın uzun zaman alabiliyor ve özellikle de zorlu kış koşullarında kimse bekleyemiyor. Sonuç olarak, çoğu kişi herhangi bir tür barınak inşa etmek için yakındaki seralardan eski ahşap kirişler, plastik ve naylon kullanıyor. Refah’ta barınak yapmak için malzeme aramak birçok insanın rutini haline geldi.
“Bizi Han Yunus’ta bombalayacaklar”
Shaath, şartlara rağmen nerede yaşayacaklarını bilmese de ailesiyle birlikte oraya taşınmaya hazırlandığını söyledi. İsrail ordusunun geçtiğimiz günlerde Han Yunus'taki evinin yakınındaki mahallenin boşaltılmasını istediğini söyledi. Shaath, sırada onların mahallesinin olmasından korkuyor. “Kendim ve ailem için başka seçeneğim yok” diyen Shaath "Bizi Han Yunus'ta bombalayacaklar. Kendim için endişelenmiyorum. Ben zaten 68 yaşındayım. Çocuklar için endişeleniyorum. Onlar geleceğimiz” dedi.
© 2024 The New York Times Company
