Ronen Bergman / The New York Times
Bir okulun duvarı moloz yığınına dönüşmüştü. Bir caminin minaresi bir tarafa doğru eğilmişti. Sahil kenarındaki bir villanın çatısı yok olmuş, bordo bir kanepe açıkta kalmıştı. Cumartesi öğleden sonra Gazze'nin kuzey kıyı şeridi boyunca, Gazze Şeridi'ni kontrol eden Hamas ile sekiz gündür Hamas'ı iktidardan uzaklaştırmaya çalışan İsrail ordusu arasındaki savaşın işaretleri görülüyordu.
Gazetecilerin dört saatliğine girmesine izin verildi
İsrailli askeri liderleri cumartesi günü küçük bir grup yabancı gazeteciyi ilerleyişin boyutlarını görmeleri için dört saatliğine Gazze'nin kuzeyine getirdi. Aralarında The New York Times'ın bir muhabiri de vardı. Binlerce asker 27 Ekim'de kıyı şeridine doğru ilerlemeye başladı ve bu ilerleyiş, geçtiğimiz ay İsrail'e bir baskın düzenleyerek yaklaşık bin 400 kişinin ölümüne neden olan Hamas'ı yok etmeyi amaçlayan üç kollu işgal gücünün bir parçası.
Sekiz gün sonra İsrail ordusu güneye doğru birkaç kilometre ilerleyerek Hamas'ın kalesi Gazze Şehri'nin dış mahallelerine ulaştı ve Gazze'nin sahil yolunun kuzey kesiminde kontrolü sağladı. Bir aydan kısa bir süre önce Gazze'nin kuzey sahil şeridi, şurada burada tatil köyleri ve otellerle dolu sakin bir deniz kıyısıydı. Cumartesi günü ise dev bir İsrail askeri kampına dönüştü. Uzun piyade hatları yol boyunca güneye doğru ilerliyor, havaya toz bulutları savuruyordu. Yolun doğusundaki kum tepelerinde uzun tank ve zırhlı araç sıraları ufka doğru uzanarak manzaraya hükmediyordu.
Birçok bina harabeye dönmüş, duvarları kurşun delikleriyle dolmuştu. Hamas tarafından kontrol edilen Gazze'nin sağlık otoritesine göre bazı binalar büyük olasılıkla İsrail'in Gazze'de 9 binden fazla kişinin ölümüne neden olan bombardımanı sırasında havadan vurulmuştu. Filistinliler güneye kaçmış, deniz kıyısını İsrail askerlerine ve birkaç başıboş köpek ve kediye terk etmişti. Gazetecilere eşlik eden İsrailli bir subay Yarbay Iddo Ben-Anat, sessiz bir güven imajı çiziyordu.
"Bir fareyi yakalamak gibi"
Albay, Hamas'ın burada bozguna uğratıldığını, devrilen minareli camideki ve yıkık duvarlı okuldaki üslerinden çıkarıldığını söyledi. Ben-Anat düşman için "Bu bir fareyi yakalamak gibi. Onu bulmak zorundasınız. Orada olduğunu biliyorsunuz. Nerede olduğunu bilmiyorsunuz -ama onu yakaladığınızda işinin bittiğini biliyorsunuz" ifadelerini kullandı.
"Yedek asker krizi ortadan kalktı"
Yakınlarda, taşınabilir kamp ocaklarının etrafında toplanan asker grupları mısır ve havuç kaynatıyor, sohbet ediyor ve şakalaşıyorlardı. Albay, İsrail'de geçtiğimiz yıl yaşanan ve binlerce yedek askerin İsrail hükümetini protesto etmek için görev yapmayı reddetme tehdidinde bulunduğu tüm siyasi bölünmelerin ortadan kalktığını söyledi. Adamlarının çoğu yedek askerdi. Ancak bu ifadelerini bastıran, bitmemiş ve karara bağlanmamış bir savaşın sesleriydi.
Bazı askerler yemek pişirip dinlenirken bile diğerleri silahlarını çekmiş, ufku saldırganlara karşı tarıyordu. Albay, Hamas savaşçılarının her an yüzlerce kilometre uzunluğunda geniş bir yeraltı tünel ağına açılan gizli kuyulardan çıkıp İsrail askerlerini pusuya düşürebileceğini söyledi. Sürekli silah sesleri duyuluyor ve tepemizde düzenli olarak mühimmat uçuşuyordu.
Beş tanklı konvoy
Gazeteciler Gazze'nin çevresini kaplayan duvarda açılan bir delikten içeri girdikten kısa bir süre sonra, onları güneye taşıyan zırhlı aracın yakınına bir havan topu mermisi düştü. Birkaç dakika sonra araç geçerken yol kenarına yerleştirilen bir bomba patladı ve kısa bir alev topu oluşturarak gökyüzüne kum savurdu. Cephe hattına yaklaştıklarında gazetecilerin yakınına bir havan topu mermisi daha düştü.
Gazeteciler cepheye ulaşmak için beş tank ve iki zırhlı araçtan oluşan bir konvoyla yola çıktı. Times'ın bir muhabiri Eitan olarak bilinen zırhlı bir araçla seyahat etti. Pencereleri yoktu: Sürücü etrafını görebilmek için önündeki yolun canlı görüntüsünü gösteren dijital bir ekrana bakıyordu. Gazetecileri Koruma Komitesi'ne göre Filistinli gazeteciler böyle bir korumaya sahip değil; savaşın başlangıcından bu yana düzinelerce gazeteci hava saldırılarında öldürüldü.
Albay, Hamas'ı gerçek anlamda bozguna uğratmak için İsrail'in Gazze'nin tamamını ele geçirmesi gerektiğini söyledi. Hamas savaşçılarının yerleştiği Gazze Şehri'nde İsraillileri daha kanlı çatışmalar bekliyor yeraltı tahkimatları ve daha birçok pusu planladıkları düşünülüyor. Analistler bu tür bir çatışmanın, İsrail'in kaçınmaya çalıştığını söylediği bir sonuç olan yıkıcı sivil kayıplara neden olabileceğini söylüyor.
Ben-Anat, "Sivillere zarar vermeden sadece Hamas'ı yok etmek için elimizden geleni yapıyoruz. Bir şey yapmadan önce 10 kez düşünürüz" dedi. Ancak 21. yüzyılın en yoğun bombardımanlarından birine tanık olan Gazze'deki siviller için İsrail ordusunun yaklaşımı dehşet verici. Filistinli bir grafik tasarımcısı olan 37 yaşındaki Saher Abu Adgham, pirinç kaynatmak için Gazze sokaklarında yakacak odun arıyordu. Akşam karanlığı yaklaşırken, İsrail ordusunun gece karanlığında ilerleme ihtimaline karşı evinde kalıyor.
"İnternetimiz yok ama savaşı duyuyoruz"
Abu Adgham bir telefon görüşmesinde "Bir gece dışarı çıkıp bir tankla karşılaşmaktan korkuyorum" dedi. Mobil ağlar genellikle hizmet dışı olduğundan, Gazze Şehri'nin diğer sakinleri silah seslerini dinleyerek İsrail'in ilerleyişini değerlendirmeye çalışıyorlardı. Şehirdeki bir hastaneye sığınan taksi şoförü 32 yaşındaki Mecdi Ahmed, "Haberleri dinlemek ve neler olduğunu öğrenmek için internetimiz yok ama duyabiliyoruz" dedi. Ahmed sesli mesajında "Şimdi silah seslerini duyabiliyorum. Görünüşe göre şimdi savaşıyorlar" diye konuştu.
© 2023 The New York Times Company
