Vanessa Friedman / The New York Times
Mahkeme bir tiyatrodur. Amber Heard bu hafta ince çizgili, üç parçalı takım elbisesiyle son kez kürsüye çıktı. Johnny Depp, eski eşiyle neredeyse aynı olan üç parçalı koyu renk bir takım elbise giyiyordu. 27 mayısta sonlanacak duruşmadaki yükselen duygular mahkeme salonunun bir tiyatro, duruşmanın da nihai drama olduğunu hiç olmadığı kadar net bir şekilde gözler önüne serdi. Bir de tabii ki kostümler… Duruşma, American Crime Story ve Inventing Anna gibi dizilerle dolmuş eğlence dünyasının gelecekteki programlarına, sanki kasıtlı olarak naklen malzeme sağlıyor.
Örnek vatandaş rolü
Depp ve Heard ilk andan itibaren rollerine büründüler. Gösterişli manşetlerin insan mıknatısları gibi görünmek yerine anın ciddiyetine, mahkemenin geleneklerine ve gerçeğin ağırlığına duyarlı, toplumun saygılı üyeleri gibi davrandılar. Etkilemek için giyinmek lafınızı duymuş muydunuz? İşte, onların yaptığı da fikir vermek için giyinmekti.
En azından kıyafetlerine bakacak olursak her ikisi de ayık görünüyordu. Kısmen uyuşturucu ile alkolü kötüye kullanımın ve fiziksel şiddet gibi aşırı davranışların incelendiği bir duruşma da ayık görünmeleri tesadüf değil.
Depp’in kıyafetleri
Bir köşede, genelde rock yıldızının çingene kralla buluştuğu Depp’in üzerinde lacivert, gri ve siyah renklerinde üç parçalı takım elbiseler var. Bütün düğmeleri daima bağlı, kravat yeleğinin içinde ve sol göğüs cebinde titizlikle katlanmış bir ipek cep mendili. Aktörün imzası olan gümüş kurukafa takıları azaltılmış, eşarpları ve çöl botları geride bırakılmıştı.
Tam olarak bir Wall Street çalışanı değil. Koyu renkli gömlekleri ve soyut baskılı kravatları farklı bir sinematografik klişeye hitap ediyor. Ancak Depp müreffeh bir şehirli olmaya oldukça yakın. Saçları dahi arkadan toplu. Sanki saklayacak hiçbir şeyi olmadığını ima ediyor: Ne gözlerini, ne yüzünü ne de gerçeğini.
Duruşmada savunmanın sunduğu telefon mesajlarının önerdiği gibi içinde kontrolsüz bir canavar olan biri mi? Sanki değil.
Heard’ün kıyafetleri
Diğer köşede, Heard gri ve lacivert renklerinde benzer klasik takım elbiseler giyiyor. Bazen de takım elbise yerine dizlerinin altına inen etekleri tercih ediyor. Genelde bütün düğmeleri bağlı olan bluzlarına kravat veya fiyonk takıyor.
Zevkli ancak çok maliyetli değil. Makyajı hafif, takıları ise küçük. Saçları için 1930'ların karmaşık topuzları ve örgülerine başvuruyor. Ara sıra da bazı saçları tokalardan kurtuluyor. Genelde kadın savunmacıların takındığı gibi kurban veya saf masum havalarında değil. Duruşmalarında ara sıra beyaz oyuncak bebek elbiseleri giyen Anna Sorokin ya da bebek bezi çantası taşıyan Theranos’un Elizabeth Holmes’unu düşünün.
Heard bunun yerine, kadınların duyulmak için mücadele etmek zorunda kaldığı ama yine de evi döndürdüğü döneme atıfta bulunarak ağır başlı ve yetkin bir Cuma Kızı tavrı takındı. Davacının belirttiği gibi dengesiz mi? Hayal dünyasında mı yaşıyor? Kesinlikle hayır.
İmaj ve kamuoyu
İmajın adalet önünde insanların ön yargılarını yönetmekteki etkisini kabul etmek, iki tarafında anlatmaya çalıştığını bütünüyle anlamayı denemek anlamına geliyor. İki tarafta yalnızca kararı verecek jürilere değil, aynı zamanda kamuoyunun mahkemesine hitap ediyor. Halk olarak kariyerlerin ilerleyişi ve kefaret ödeme hikayelerinin yargıcıyız. Depp’in hayranları sayıca üstün ve daha sesli olsa da sosyal medyada ikisi de destek gördü.
Kıyafetlerin duruşmalardaki etkisi
ABD Yüksek Mahkemesi’nin 1976’daki Estelle v. Williams davasında “Devlet, 14. Değişikliğe uygun olarak bir sanığı, jüri önünde tanımlanabilir hapishane kıyafetleriyle yargılanmaya zorlayamaz” yazmasının bir sebebi vardı. Giyilen kıyafetler jüriyi suçluluk varsayımına yönlendirebilirdi.
Mahkemede istediğinizi giyebilme hakkı adil bir yargılama sürecinin parçasıdır. Nasıl giyinildiği olumsuz ön yargılar yaratabilir ancak bireyin lehine de işleyebilir. Konuşma kürsüsünde değilken, sessizce otururken dahi duruşunuzu temsil etmeye devam etmenizi sağlar. Sonuç olarak mahkeme salonu kıyafetleri başlı başına moda sektörünün bir alt uzmanlığı haline geldi.
Kıyafetler adil duruşmanın bir parçası
Laurie L. Levenson, Missouri Law Review'da 2008’de yayınlanan ve bugün hâlâ geçerliliğini koruyan makalesinde "Savunma avukatları, görünüşleri kendi çıkarları için kullanmayı denerler. Jüriyi memnun etmek için kendi dillerini, kıyafetlerini ve genel mahkeme salonu stillerini uyarlarlar. Müvekkillerinin görünüşünü de değiştirmeye çalışırlar. Suçlu savunma kılavuzları müvekkilleri baştan yaratmaya teşvik eder. Her sanığın doğru kıyafet, mükemmel saç stili ve uygun mahkeme salonu davranışı için derslere ihtiyacı vardır."
Gerçek ve kurgu birbirine karıştı
Bu, Paramount stüdyolarının gardırop bölümünde olduğu gibi mahkemelerde de geçerlidir. For the People, How to Get Away With Murder ve Inventing Anna'nın kostüm tasarımcısı Lyn Paolo'ya göre eskiden ekrandaki mahkeme salonları kurgusaldı. Ancak şimdi mahkemeler de her yerdeki ekranlara aktarılıyor. Kurgu ve gerçeklik arasındaki çizgi giderek bulanıklaşıyor. Paolo "İnsanların kim oldukları, kendilerine nasıl davranılmasını istedikleri hakkındaki kıyafet seçimlerine dair hikayeler anlatıyoruz. Giydiğiniz kıyafetlerle ima edebileceğiniz pek çok sıfat var” diye konuştu.
İki tarafta bir rolü oynuyordu
Nihayetinde, bu kısmen bir imaj duruşması. Kapalı kapılar ardında olup bitenlerle naklen aktarılanlar arasındaki bir mahkeme. Şöhretin neyi temsil ettiği, ayrıcalık ve cinsiyet rolleri hakkındaki doğal ön yargıların nasıl değiştirilebildiği hakkında.
Depp'in avukatlarının önerdiği gibi Heard bir rolü oynuyor muydu? Elbette. Depp de oynuyordu. Avukatlar dahi bir rolün parçasıydı. Sadece profesyonel oyuncular oldukları için değil, tanıklığın gerektirdiği şey buydu. Karakter yaratmak için mevcut tüm araçları kullanarak dürüstlüğün ve inanılırlığın ikna edici bir tasvirine ulaşmak.
© 2022 The New York Times Company
