J. Edward Moreno / New York Times
İran destekli Husilerin Kızıldeniz'deki ticari gemilere yönelik son saldırıları, şirketleri daha fazla sigorta ödemeye ya da maliyet ve gecikme sorunlarını ekleyerek mallarını Afrika'ya yönlendirmeye zorladı. Bu durum şirketlerin kar marjlarını olumsuz etkileyebilir ve tüketiciler için fiyatları artırabilir. Kızıldeniz ve Süveyş Kanalı üzerinden mal sevk eden birçok şirketin yöneticisi, pandemideki tedarik kesintilerinden öğrendikleri dersler sayesinde Kızıldeniz’deki etkinin sınırlı olduğunu söylüyor.
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nden Profesör David Simchi-Levi, "Bu kesintiler ileriye dönük olarak şirketleri vuracak. Bugün Kızıldeniz, yarın başka bir şey olacak” dedi.
Rotadan çıkmak gecikmelere yol açıyor
Küresel ticaretin yaklaşık yüzde 12'sini gerçekleştiren Kızıldeniz'deki saldırılar, şirketleri zor kararlar almaya zorladı. Kızıldeniz'den geçmek, havadan saldırı riskini göze almak ve sigortaya daha fazla para ödemek anlamına geliyor. Rotadan kaçınmak ise maliyetli gecikmelere neden oluyor.
Analiz firması Xeneta'ya göre, deniz taşımacılığı fiyatları aralık ayının ortasından bu yana hızla arttı. Asya'dan Avrupa'ya giden rotada üç kattan fazla, Asya ile Amerika Birleşik Devletleri'nin Doğu Kıyısı arasında ise iki kattan fazla arttı.
Şimdilik tüketicilere etkisi sınırlı
Analistler şimdilik tüketiciler üzerindeki etkinin sınırlı kalmasını bekliyor. Goldman Sachs analistleri, nakliyenin bir ürünün toplam maliyetinin küçük bir kısmını oluşturduğunu belirtti. Kesintilerin bu yıl küresel enflasyon oranına yalnızca yüzde onda biri oranında katkı sağlayacağını tahmin ediyorlar. Yine de bu durum soran analistler ve yatırımcılar için endişe kaynağı. Peki iş dünyasının liderleri konu hakkında ne diyor?
İlk önce Avrupa şirketleri hissedecek
Kızıldeniz, Asya'dan Avrupa'ya mal taşıyan şirketler için özellikle önemli bir rota. Bu malların nakliyesi artık daha pahalı ve ulaşması daha uzun sürüyor. Bu aynı zamanda bölgedeki üretimi de etkileyebilir. Kesintiler Tesla ve Volvo'nun Avrupa'daki üretimi askıya almasına neden oldu. Otomobil üreticileri, parçaların montaj hattına ihtiyaç duyulmadan kısa bir süre önce ulaştığı ve nakliye gecikmelerine çok az yer bırakan tam zamanlı üretime güveniyor.
Doc Martens
İngiliz ayakkabı üreticisi Doc Martens’in CEO'su Kenny Wilson, Avrupa'da büyük gecikmelerle karşı karşıya kaldıklarını, ancak Asya veya ABD'de neredeyse hiçbir etki hissetmediklerini söyledi. S&P Global'e göre ocak ayında nakliye gecikmelerinden en çok İngiltere'deki işletmeler etkilendi. Wilson, 24 Ocak'taki kazanç açıklamasında analistlere "Bunun açıkça bir maliyet etkisi var. Bence asıl mesele bu durumun devam etmesi halinde önümüzdeki yıla etkisinin ne olacağıyla ilgili” dedi.
Bang & Olufsen
Danimarkalı ses ekipmanı şirketinin finans müdürü Nikolaj Wendelboe analistlere şirketin nakliyenin bir kısmını havayoluna veya demiryoluna kaydırdığını söyledi. Wendelboe, “Hafif bir maliyet artışı ve biraz daha uzun teslim süreleri olacak, ancak en azından şu anda gördüğümüz gibi, COVID sırasında yaşadıklarımızla karşılaştırıldığında hiçbir şey değil" dedi.
Logitech
İsviçreli bilgisayar aksesuarı üreticisi Logitech'in finans müdürü Chuck Boynton, şirketin Asya'da üretilen ürünlerinin çoğunu deniz yerine hava yoluyla göndereceğini söyledi. Bunun daha pahalı olmasına ve kârına zarar vermesine rağmen, envanterin azalmasından daha iyi olduğunu söyledi. Boynton analistlere “Müşteri memnuniyetini sağlamak için bir miktar marj tüketeceğiz” dedi.
Amerikan şirketleri etkilere daha az maruz kalıyor
Amerika Birleşik Devletleri'ne ithal edilen mallar Kızıldeniz'i geçmek zorunda değil. Yine de ABD şirketleri ve tüketicileri küresel nakliye fiyatlarındaki genel artışa maruz kalıyor. Tüm sektörler eşit derecede etkilenmiyor. Bank of America'daki analistler, Target ve Dollar Tree gibi şirketlerin, ürünlerinin çoğunu Asya'dan tedarik etmeleri nedeniyle, ana rakiplerine göre daha yüksek kâr riskiyle karşı karşıya kaldıklarını, perakendecilerin özellikle risk altında olduğunu söyledi. Bu perakendeciler henüz üç aylık kazançlarını açıklamadı ancak diğer tüketici odaklı şirketler bunun kârlılıklarına olan etkisini tartışıyor.
Amazon
Amazon'un finans müdürü Brian T. Olsavsky, tedarik zincirindeki aksamaların e-ticaret devine henüz maddi bir etkisinin olmadığını söyledi. Olsavsky “Bu konuda dikkatliyiz ve müşterilerin etkilenmediğinden emin olmak için gereken adımları atmaya çalışacağız” dedi.
1-800-Flowers
1-800-Flowers'ın finans müdürü Bill Shea, tedarik kesintileri yaz boyunca devam etmedikçe şirkete bir etkisi olmayacağını söyledi. Shea “ En büyük bilinmeyen, Kızıldeniz'deki sorunların ne kadar süreceği ve bunun gelecekteki müzakereleri ve gelecek yılın tatil sezonunu etkileyip etkilemeyeceğidir” dedi.
Ethan Allen
Mobilya üreticisi Ethan Allen Interiors’ın CEO'su Farooq Kathwari’nin ürünlerinin çoğu Kuzey Amerika'da üretildiğinden krize diğer şirketler kadar maruz kalmadığını söyledi. Kathwari “Ürünlerimizin çoğunun denizaşırı ülkelerden gelmesi durumunda bu bir sorun olurdu” dedi.
© 2024 The New York Times Company
