Lynsey Chutel / The New York Times
Yunan petrol tankeri MV Delta Sounion'un bir haftadan uzun bir süredir hareketsiz kalması, onu yeni saldırılar için açık hedef haline getirirken aynı zamanda bir çevre felaketi korkusunu da arttırdı. Tanker 1 milyon varile eşdeğer ham petrol taşıyordu.
Mürettebatı tahliye edilen Sounion şu anda Husi gemileri tarafından devriye gezilen sularda bulunuyor. Husiler bir kurtarma operasyonuna izin vereceklerini söylediler, ancak gemiyi hareket ettirmek tehlikeli olacak.
Gemi Kızıldeniz'de nasıl sıkıştı?
Avrupa Birliği'nin Kızıldeniz, Hint Okyanusu ve Körfez'deki deniz misyonuna göre Sounion, 21 Ağustos'ta Husi savaşçılarının kontrolündeki gemilerin saldırısına uğradığında güney Kızıldeniz'de seyrediyordu.
Deniz misyonu sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, mürettebattan ölen ya da yaralanan olmadığını ancak geminin saldırı sırasında motor gücünü kaybettiğini belirtti. 23 Filipinli ve iki Rus denizciden oluşan mürettebat Afrika Boynuzu'ndaki Cibuti'ye tahliye edildi.
Kurtarma sırasında donanma misyonuna ait gemi, yakınlarda insansız bir gemi tespit etti ve hemen imha etti. Geçmişteki saldırılarda Husi isyancılar uzaktan kumandalı tekneler kullanarak gemilere saldırı düzenlemişti.
Pentagon'dan yapılan açıklamaya göre, Yunan bayrağı taşıyan ve Yunan denizcilik şirketi Delta Tankers tarafından işletilen Sounion, Irak'tan Yunanistan'a seyahat ediyordu. Pentagon, şimdi bölgeden geçen diğer gemiler için seyir tehlikesi oluşturduğunu söyledi.
Perşembe günü bir açıklama yapan Yunanistan Dışişleri Bakanı George Gerapetritis, Kızıldeniz'e kıyısı olan Suudi Arabistan'daki mevkidaşıyla bu konunun mümkün olan en güvenli şekilde yönetilmesini sağlamak için görüştüğünü söyledi.
Çevresel risk nedir?
Geminin kargosu 150 bin ton ham petrol ya da 1 milyon varilden fazla petrol içeriyor. Daha da kötüsü, Avrupa Birliği deniz misyonu, karaya oturan geminin Cuma gününden beri yanmakta olduğunu ve bölgesel kirlilik tehdidi oluşturduğunu söyledi.
Çarşamba günü Sounion'un havadan çekilen görüntüleri güvertede birkaç yangın olduğunu gösterdi.
Henüz belirgin bir petrol sızıntısı olmamasına rağmen, Pentagon Salı günü karaya oturan geminin “potansiyel bir çevre felaketi” teşkil ettiği yönündeki endişelerini dile getirdi. (ABD Dışişleri Bakanlığı 1 milyon varil petrol sızıntısının 1989'da Alaska'da meydana gelen Exxon Valdez felaketinin dört katı büyüklüğünde olacağını söyledi).
Uluslararası deniz kuvvetleri ve ajanslar yaklaşık 274 metre uzunluğundaki tankerin nasıl hareket ettirileceğini belirlemek için birlikte çalışıyorlar.
Husiler neden gemilere saldırıyor?
Husiler yirmi yılı aşkın bir süredir Yemen hükümetine karşı savaşan bir grup Şii militan. İran'ın desteğiyle Yemen'in kuzeyinin büyük bölümünü kontrol eden grup, Körfez ülkesinde fiili hükümet haline geldi. ABD Şubat ayında grubu terör örgütü olarak tanımladı.
Grup son yıllarda Süveyş Kanalı üzerinden küresel taşımacılık için önemli bir geçit olan Aden Körfezi ve Kızıldeniz'de seyahat eden gemileri hedef alıyor. Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail'e yönelik saldırısı ve ardından Gazze'de başlayan savaşın ardından Husiler, Filistin halkıyla dayanışma sözü vererek gemilere yönelik saldırılarını arttırdı ve uluslararası nakliye yollarını kesintiye uğrattı.
Çarşamba günü Husi sözcüsü Muhammed Abdülselam İran medyasına yaptığı açıklamada, çeşitli ülkelerden gelen talepleri kabul ederek Sounion'un geri alınmasına izin vereceklerini söyledi. İran'ın Birleşmiş Milletler misyonu da kararı doğruladı ve grubun insani ve çevresel kaygılar nedeniyle buna rıza gösterdiğini ekledi.
Aşırılık yanlısı örgütleri takip eden Site Intelligence Group'a göre Husi liderler yine de nakliye yollarını kesmeye yönelik kampanyalarını sürdürme konusunda ısrarlı.
Pentagon sözcülerinden Tümgeneral Pat Ryder Salı günü düzenlediği basın brifinginde “Bunlar küresel ve bölgesel ticareti istikrarsızlaştırmaya devam eden, masum sivil denizcilerin hayatlarını riske atan ve Husilerin kendi arka bahçesi olan Kızıldeniz ve Aden Körfezi'ndeki canlı denizcilik ekosistemini tehlikeye atan pervasız terör eylemleridir” dedi.
© 2024 The New York Times Company
