23 Kasım 2024, Cumartesi Gazete Oksijen
Haber Giriş: 14.06.2024 00:00 | Son Güncelleme: 14.06.2024 00:12

Küresel ısınma kutup ayılarını yok oluşa itiyor

Küresel ısınmanın bir sonucu olarak deniz buzlarının hızla erimesi Güney Hudson Körfezi'ndeki kutup ayılarını iyiden iyiye köşeye sıkıştırdı. Erime bu hızda devam ederse kutup ayıları avlanacak alan bulamayacak ve tamamen yok olacak
Küresel ısınma kutup ayılarını yok oluşa itiyor

Austyn Gaffney / The New York Times

Yeni bir araştırmaya göre, Güney Hudson Körfezi'ndeki kutup ayılarının nesli 2030'lu yılların başlarında tükenebilir, çünkü yiyecek bulmalarına yardımcı olan deniz buzu inceliyor.

Perşembe günü Communications Earth & Environment dergisinde yayınlanan çalışmanın başyazarı Julienne Stroeve, "Arktik deniz buzunun kaybının kutup ayıları için felaket anlamına geleceğini biliyorduk, bu yüzden yok olan ilk alt popülasyon bu olabilir" dedi.

Geçtiğimiz ay, dünyanın en çok araştırılan kutup ayılarına ev sahipliği yapan Hudson Körfezi'nin doğu yarısı normalden bir ay önce buzdan arındı.

Kutup ayıları yaklaşık dört aylık buzsuz bir mevsime alışkın ve bu dönemde buzlar yeniden oluşana kadar yağ rezervlerine bel bağlayarak yağ bakımından zengin fokları deniz buzu üzerinden avlayabilirler. Ancak deniz buzunun varlığı ayıların avlanabileceğini garanti etmez, çünkü buzun onları destekleyecek kadar kalın olması gerekir.

Daha önceki çalışmalarda türlerin hayatta kalma olasılığını belirlemek için deniz buzunun kapladığı alanın genişliğine bakılırken, Stroeve ve meslektaşları Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli'nin en son raporundaki iklim modellerini kullanarak kalan buzun ayıların avlanması için ne kadar dayanacağını öngördüler.

Kutup ayıları, buz söz konusu olduğunda minimum kaynakla başa çıkma konusunda mükemmel canlılar. Sürünerek buz üzerinde hareket edebilirler. Karınlarının üzerinde sallanırlar. Uzuvlarını mümkün olduğunca birbirinden ayırarak kütlelerini buzun üzerine daha eşit bir şekilde yayarlar. Bazen yine de ne olursa olsun düşerler. Güçlü yüzücüler olan ayılar için bu genellikle bir sorun teşkil etmese de fok avlarken bunu yaşıyorsa bu elbette daha büyük bir sorun. Buza çarpmak, fokları avcıların varlığına karşı uyaran bir alarmın çalması gibi.

Polar Bears International'ın araştırma ve politika kıdemli direktörü ve çalışmanın ortak yazarı Geoffrey York, kutup ayılarının bir foku yakalamak için tipik olarak ihtiyaç duydukları hareket alanı için kalın buza ihtiyaç duyduklarını söyledi. Tuz içeriği yüksek olan deniz buzu, cam gibi tatlı su buzuna göre daha plastik ve esnek yapıda. 

Alberta Üniversitesi'nde biyolojik bilimler profesörü olan Andrew Derocher, "Her zaman kullanabileceğimiz bir metrik bulmaya çalışıyoruz. Ama 10 santimetre oldukça ince. O buzun üzerine helikopter bile indiremem. Kutup ayılarının gerçekten kullanabilmesi için bunun yaklaşık iki katı kalınlıkta olması gerekir"

Dünya Vahşi Yaşam Fonu'nda Kuzey Kutbu'na odaklanan bir yönetici olan Elisabeth Kruger, modellemenin olabileceğinden daha az şiddetli olduğunu söyledi. "Bu aslında oldukça ürkütücü" dedi.

Buzların eridiği dönem uzadı

Buzsuz sezon artık kutup ayılarının alışkın olduğundan yaklaşık bir ay daha uzun. Araştırmalar, buzsuz dönem altı aya uzadığında, en dayanıklı Hudson Körfezi ayılarının, genellikle sağlıklı yetişkin erkeklerin bile hayatta kalma mücadelesi vereceğini gösteriyor.

Kutup ayıları gösterge türler olarak bilinir, yani daha geniş Arktik ekosisteminin sağlığını ve yaşayabilirliğini tahmin ederler. Kar örtüsündeki azalma ile deniz buzunun eş zamanlı kaybı, kar seviyesinin 32 santimetrenin altına düşmesi halinde yavrularını doğum inlerinde hayatta tutmakta zorlanan halkalı foklar için ölümcül sonuçları olabilir.

Geçtiğimiz yıl küresel sıcaklıklar geçici olarak sanayi öncesi seviyelerin 1.5 santigrat derece üzerine çıktı. Paris iklim anlaşması kapsamında ülkeler, küresel ısınmanın en kötü etkilerini önlemek için küresel ısınmayı bu seviyede ya da daha düşük bir seviyede sınırlandırmaya çalışmayı kabul etti. Sıcaklık artışı kalıcı olmasa da Stroeve ve diğer bilim insanları, sıcaklıkların sanayi öncesi seviyenin 2,1 santigrat derece üzerine çıkması halinde bu bölgedeki kutup ayılarının hayatta kalamayacağını söyledi.

Bugün Batı Hudson Körfezi'nde 1987 yılındaki kutup ayısı sayısının yaklaşık yarısı kadar kutup ayısı bulunuyor.

Kuzey Kutbu'nda yaşayan 19 alt popülasyona atıfta bulunan Derocher, "En iyi analizimiz, yüzyılın sonuna kadar kutup ayılarına sahip olacağımız yönünde" dedi ve ekledi: "Ancak Hudson Körfezi'nde bu pek olası değil"

Hudson Körfezi ayılarının, koşullar savunulamaz hale geldiğinde bile yaşam alanlarını terk etmeleri pek olası değil. Kasabalar, insan-ayı çatışmasını en aza indirmek için ayıları sıkıntılı zamanlarda insan yiyeceği aramaktan caydırmanın yollarını bulmak zorunda kalabilir. Uzun vadeli olasılıklar arasında kutup ayısı yemi dağıtmak da yer alabilir, ancak Derocher, bir alt popülasyonun bu şekilde sonsuza kadar sürdürülmesinin mümkün olmadığını söyledi.

Derocher, "Sera gazı emisyonlarıyla başa çıkmanın ötesinde nüfusun uzun vadeli yönetimi için olası bir eylem yok" dedi.

© 2024 The New York Times Company