15 Mayıs 2024, Çarşamba Gazete Oksijen
Haber Giriş: 09.02.2024 12:30 | Son Güncelleme: 09.02.2024 12:47

Küresel ısınmada 1.5 derecelik kritik sınır ilk kez aşıldı

Şubat 2023-Ocak 2024 arasında dünyanın ortalama ısısı 15.02 derecelik artışla rekor kırdı. Bu rakam endüstrileşme öncesindeki dönemdeki 13.50 derecelik ortalama sıcaklığın 1.52 derece üstünde
Geçen yıl Roma'daki Collesium'u ziyaret eden turistler (Fotoğraf: Depo Photos)
Geçen yıl Roma'daki Collesium'u ziyaret eden turistler (Fotoğraf: Depo Photos)

Şubat 2023-Ocak 2024 arasındaki son 12 aylık dönemde dünyanın ortalama ısısı 15.02 dereceye çıkarak rekor kırdı. Bu rakam “Endüstrileşme öncesindeki dönem olan 1850-1900 yılları arasındaki dönemin” 13.50 derecelik ortalama sıcaklığın 1.52 derece üstünde. 2015 Paris Anlaşması’nda dünya ortalama sıcaklığını belirlenen bu dönemin 1.50 dereceden fazla üzerine çıkmasının engellemesi konusunda mutabakata varılmıştı. Geçen 12 ayda kaydedilen 15.02 derecelik ortalama sıcaklık, 0.02 derecelik farkla bu bariyerin ilk kez aşılması anlamına geliyor.

İklim uzmanları, belirlenen sınırın ilk kez aşılmasına rağmen Paris Anlaşması’nın daha uzun dönemli hedefler koyduğunu hatırlatarak, 2024 Ocak ayında meydana gelen ihlalin topyekün bir başarısızlık olarak görülmemesi gerektiğini söylediler.

Financial Times’ın haberine göre 2024 Ocak ayı, yedinci kez üst üste sıcaklık rekorunun kırıldığı ay oldu. 2023 de tarihin en sıcak yılı olarak tarihe geçmişti. Ocak 2024’te dünyanın ortalama sıcaklığı 13.14 derece oldu. Bu rakam 2020 Ocak ayında kaydedilen 13.02 eski rekorun 0.12 derece üzerinde. 1850-1900 yılları arasındaki Ocak ayı ortalamasının ise tam 1.66 derece üzerinde.

İsveç ve Finlandiya'da -40'a varan sıcaklıklar görüldü

2024 Ocak ayında; Doğu Kanada, Kuzey Batı Afrika, Orta Doğu, Orta Asya ve Güney Avrupa’da sıcaklıklar dünya ortalamasının üzerine çıktı. Buna karşılık İskandinav ülkeleri, Batı Kanada, ABD’nin orta kesimleri, Doğu Sibirya’da sıcaklıklar ortalamanın altında gerçekleşti. İsveç ve Finlandiya’nın bazı bölgelerinde - 40 dereceye varan sıcaklıklar görüldü.

Avrupa’nın büyük bölümü, Batı ve Güney Batı ABD, Güney Amerika’nın güney doğu bölgeleri, Güney Doğu Afrika ile Avustralya’nın kuzey ve doğu bölgeleri ortalamanın üzerinde yağış aldı.

Güney İngiltere, İrlanda, İspanya’nın bir bölümü, İskandinavya’nın büyük bölümü ile Balkanların doğu bölgeleri normalden daha kurak bir ay yaşadı.

Deniz sıcaklıkları tarihteki en yüksek ikinci seviyede

Bir başka tedirgin edici gelişme de deniz suyu sıcaklıklarında görüldü. 2024 Ocak ayında dünya denizlerinde ortalama yüzey sıcaklığı 20.97 derece oldu. Bu rakam tarihteki en yüksek ikinci seviye. Ortalama deniz yüzey sıcaklığı Ağustos 2023’te 20.98 derece olarak kaydedilmişti.

Dünya Meteoroloji Organizasyonu (WMO) geçen mayıs ayında 2027 yılına kadar ortalama sıcaklığın 1.5 derecelik bariyeri en az bir kez aşma olasılığını yüzde 66 olarak hesaplamıştı.