Tim Arango ve Debra Kamin / The New York Times
Pacific Palisades’in merkezinden geçen Monument Street, Los Angeles yangınlarının toplumu nasıl etkilediğine dair iki çarpıcı hikaye anlatıyor. Bir yanda, milyonlarca dolarlık evlerin bulunduğu arsalar artık kül ve enkaza dönüşmüş durumda. Diğer yanda ise Chanel, erkek giyim mağazası Buck Mason ve lüks bir suşi restoranını barındıran açık hava alışveriş merkezi büyük ölçüde sağlam kalmış.
1950’lerin klasik şarkısı “This Could Be the Start of Something Big”, cuma Palisades Village olarak bilinen bu alışveriş merkezinin hoparlörlerinde çalıyordu ancak mağazalar kapalıydı. Büyük su tankerleri nöbette, yangının yeniden işletmeleri tehdit etmesi durumunda müdahaleye hazır bekliyordu.
Palisades Village alışveriş merkezinin sahibi olan milyarder Rick Caruso, yangınların en yoğun olduğu dönem olan salı gecesinden çarşamba sabahına kadar güvenlik ekibiyle görüşmeler yaptı. Bu sırada Arizona’dan getirilen özel itfaiyeciler, alışveriş merkezini kurtarmak için görevlendirilmişti. Caruso, bu itfaiyecilerin yakındaki evleri kurtarmaya çalıştıklarını ancak başarılı olamadıklarını söyledi.
Çarşamba sabahı erken saatlerde, bölgedeki yangın musluklarının kuruması veya basınç kaybetmesi üzerine, Caruso özel su tankerleri getirtti. 2022’de Los Angeles belediye başkanı adaylığını kaybeden Caruso “Bizim mülkümüz ayakta. Etrafımızdaki her şey yok olmuş durumda. Burası tam anlamıyla bir savaş alanı gibi” dedi.
Los Angeles County genelinde yangınlar 12 binden fazla yapıyı yok etti. En çok zarar gören bölgelerde, Palisades Village gibi ayakta kalan yapılar, sadece birkaç adım ötede bulunan yıkıntılarla keskin bir tezat oluşturuyor.
Yangınlar devam ederken, Los Angeles'ta yaşayan milyonlarca insan ve yetkililer, eşi benzeri görülmemiş bu yangınların acil müdahale ekiplerini nasıl alt ettiğine dair öfke, şaşkınlık ve hayal kırıklığı dile getiriyor.
Herkesin aklındaki soru ise şehir ve ilçe itfaiye departmanlarının daha hızlı bir şekilde ek kuvvet çağırıp çağırmadığı ve hızlı bir seferberliğin yangınların bu kadar hızla yayılmasını engelleyip engellemeyeceği üzerine.
Kamu kurumlarına güvenmeyenler özel itfaiye çağırdı
Bazı mülk sahipleri kamu kurumlarına güvenmek yerine, Caruso’nun mülkünü kurtarmaya yardım eden ve Güney California’nın en zengin ve en çok yangın tehdidi altındaki topluluklarında değerli bir kaynak haline gelen özel itfaiyecilere yöneldi.
Özel itfaiyecilik sektörü, 2018 yılında TMZ’nin Kim Kardashian ve Kanye West’in Los Angeles’ın Hidden Hills bölgesindeki malikanelerini o yılki Woolsey yangınından korumak için özel itfaiyeciler tuttuğunu bildirmesiyle kamuoyunun dikkatini çekmişti.
Bazı kişiler, çiftin büyük servetlerini kullanarak kamu hizmeti olması gereken bir alanı zayıflattığını öne sürerek onları eleştirmişti. Ancak Kardashian, o dönemde yaptığı açıklamada, özel itfaiye ekibinin komşularının evlerini de yangından koruduğunu belirtmişti.
Salı gecesi, alevler Palisades’in büyük kısmını sararken, bir emlak yatırım şirketinin kurucu ortaklarından Keith Wasserman, sosyal medya platformu X’te yaptığı bir paylaşımla benzer eleştirilerle karşılaştı. Wasserman, "Evimizi koruyabilecek özel itfaiyecilere erişimi olan var mı? Burada hızlı hareket etmeliyiz. Tüm komşuların evleri yanıyor. Herhangi bir tutarı ödemeye hazırım” yazmıştı.
10 bin dolara çıkabiliyor
Oregon merkezli özel itfaiyecilik şirketi Grayback Forestry’nin başkan yardımcısı Bryan Wheelock’a göre, iki kişilik bir özel itfaiye ekibi ve küçük bir araç için günlük maliyet 3 bin dolar olabilirken, dört itfaiye aracıyla çalışan 20 kişilik bir ekip için bu maliyet 10 bin dolara çıkabiliyor. Ancak bu ekipleri tutmak, sosyal medyada bir paylaşım yapmak kadar kolay değil. Çoğu doğrudan ev sahipleriyle çalışmayı kabul etmiyor.
Ulusal Orman Yangını Bastırma Derneği yöneticisi Deborah Miley'e göre, bugün ABD'de çalışan itfaiyecilerin yaklaşık yüzde 45'i özel sektörde istihdam ediliyor. Derneğin temsil ettiği 300'den fazla özel itfaiyecilik grubunun çoğu, hükümetin taşeronları olarak orman yangınlarıyla mücadele ediyor ve ihtiyaç duyulduğunda yerel itfaiye ekiplerini destekliyor.
Bazı özel itfaiyeciler ise büyük zararları önlemeye çalışan sigorta şirketleri tarafından işe alınıyor. AIG, Chubb ve USAA, yangın korumasını içeren ev sahibi sigorta poliçeleri sunan sigorta şirketleri arasında yer alıyor.
Genellikle özel itfaiye ekiplerinin çalışmaları, yangının bir mülke ulaşmasından önce, ‘yangına dayanıklılık artırma’ adı verilen bir uygulama kapsamında yapılıyor. Bu süreçte, bitki örtüsünün temizlenmesi, alev geciktirici spreylerin uygulanması ve havalandırma deliklerinin yangına dayanıklı bantlarla kapatılması gibi önlemler alınıyor.
Montana merkezli Wildfire Defense Systems şirketinin kurucusu David Torgerson, "Biz mülkü yaşanabilir hale getiriyoruz, böylece yangın üzerinden geçip gidebiliyor” dedi.
Orman yangınlarının son yıllarda hem şiddetinin hem de sıklığının artmasıyla birlikte özel itfaiyeciliğe olan talep de yükseldi. Bu trendi Deborah Miley, Bryan Wheelock ve David Torgerson da doğruladı. Ancak aynı zamanda kamuoyunda bu sektöre yönelik tepkiler de artt. California 2018 yılında özel itfaiyecilik sektörünü düzenlemek için bir yasa çıkardı.
Yasa, sözleşmeli itfaiyecilerin yangın sırasında kamu itfaiyesinin komutanlarıyla koordinasyon içinde çalışmasını zorunlu kılıyor. Ayrıca, bu ekiplerin kamu acil durum personeli olduklarını ima eden logolar taşıyan araçlar kullanmasını ve acil durum ışıkları veya sirenlerini devreye sokmasını yasaklıyor. Yasanın yürürlüğe girmesinden bu yana birçok özel şirket, eyalette doğrudan ev sahiplerine hizmet sunmayı bıraktı.
Kuzey California merkezli özel itfaiye grubu Mt. Adams Wildfire da bu pazardan çekilen şirketlerden biri. Şirket sahiplerinden Don Holter, ev sahipleriyle doğrudan çalışmanın artık çok zor hale geldiğini belirtti. Holter, “Bölgeye gelen devlet kurumlarıyla uğraşmanız gerekiyor ve bu, başka her şeyden daha büyük bir zahmet” dedi. Şirket artık yalnızca devlet sözleşmeleri üzerinden çalışıyor.
Özel itfaiyecilerin yangına müdahale etmesini eleştirenlerden biri, California’nın en büyük itfaiye hizmetleri organizasyonunun lideri. California Profesyonel İtfaiyeciler Başkanı Brian Rice “Bu tür grupların geldiğini gördüğümüzde onları bir avantaj olarak değil, bir risk olarak görüyoruz” dedi.
Rice, çoğu özel itfaiyecilik grubunun derin ormanlık alanlarda çalışmak üzere eğitim aldığını belirterek, "Los Angeles'ta şu anda devam eden yangın, kentsel bir yangın. Mahalleden mahalleye mücadele ediyoruz. Özel sözleşmeli şirketler, bu ortamda çalışmak için ne eğitildi ne de donatıldı” dedi.
© 2025 The New York Times Company
