New York Times analizi: Fransa'da solun, aşırı sağa karşı stratejisi işe yaradı

Catherine Porter / The New York Times

Pazar gecesi Fransa genelinde oy sayımı devam ederken bile net olan bir şey vardı: Yeni Halk Cephesi adı verilen sol koalisyon beklenenden çok daha iyi bir sonuç elde etti ve aşırı sağın zafer kazanmasını engelledi. Ulusal Birlik'i iktidardan uzak tutmak amacıyla daha geçen ay kurulan bir ittifak için bu büyük bir başarı. İttifakta dört sol parti yer alıyor: Komünistler, Sosyalistler, Yeşiller ve aşırı sol parti France Unbowed. Fransa'da pek çok kişi aşırı sağ için bir kayıp gibi görünen bu durumu sevinçle karşılarken, diğerleri aşırı solun getirebileceklerinden korkuyordu. Geçen hafta, iki turlu seçimlerin ilk oylamasından sonra koalisyon, 130'dan fazla adayını aşırı sağın kazanma şansının olduğu üçlü yarışlardan çekti ve destekçilerini aşırı sağcı adaylara karşı stratejik bir şekilde oy kullanmaya itti. Bu strateji işe yaramış gibi görünüyor.

Solun görünürdeki galibiyetine rağmen, anketler hiçbir parti ya da ittifakın hükümet kurma olasılığını arttıracak mutlak çoğunluğu elde edemediğini gösterdi. Yine de, France Unbowed'un kurucusu, kavgacı ve bölücü bir figür olan Jean-Luc Mélenchon, partisinin bir koalisyon hükümeti kurmak için müzakere etmeye istekli olmadığını hemen ilan etti. Bunun yerine, sol ittifakın hükümet dizginlerini eline almasını talep etti.

Aşırı sağ kadar tehlikeli mi?

Sosyalist Parti lideri Olivier Faure de ittifakın koalisyon hükümeti kurmak için müzakere etmeyeceğini söyledi. Faure, "Bu Fransız halkının oylarına ihanet etmek ve Macronist programı uzatmak olur" dedi. Bazı seçmenler, antisemitizmle suçlanan üyeleri olan France Unbowed'u en az aşırı sağ kadar tehlikeli buluyor. Bazı ekonomistler ise Fransa'nın zaten borç batağında olduğu bir dönemde ittifakın harcama planları konusunda endişeli. Aşırı solun önerdiği vaatler, Fransa'nın aylık asgari ücretinin yükseltilmesini, yasal emeklilik yaşının 64'ten 60'a düşürülmesini, beş yıl içinde 1 milyon yeni uygun fiyatlı konut inşa edilmesini ve gıda, enerji ve gaz gibi temel ihtiyaç maddelerinin fiyatlarının sabitlenmesini içeriyor. Devlet ayrıca, kafeteryalarda yemek, ulaşım ve müfredat dışı etkinlikler de dahil olmak üzere çocuklarının eğitimiyle ilgili tüm masrafları hane halkına ödeyecek.

Koalisyon, aşırı sağın vaat ettiği gibi göçü büyük ölçüde azaltmak yerine, iltica sürecini daha cömert ve sorunsuz hale getirme sözü verdi. Yeni Halk Cephesi, programlarını finanse etmek için gereken on milyarlarca euro'yu varlıklı kişileri vergilendirerek karşılama sözü verdi. Faure pazar gecesi alkışlar arasında "Süper zenginleri ve süper kârları vergilendirmenin zamanı geldi" dedi. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron tarafından hükümeti kurmakla görevlendirilmesi halinde, koalisyon liderleri arasından kimin başbakan olarak önerileceği belli değil.

Dört hafta süren seçim kampanyası sırasında dört partiden üçünün liderleri Mélenchon tarafından yönetilmeyecekleri konusunda ısrarcı oldular. Fransız Yahudilerine yönelik saldırı ve tehditlerin arttığı bir dönemde Mélenchon defalarca antisemitizmi körüklemekle suçlandı. Siyasete yönelik ateşli yaklaşımı ve 7 Ekim'de İsrail'e yapılan saldırının ardından Filistin yanlısı görüşlerinden vazgeçmemesi, diğer konular nedeniyle aylarca süren gergin ilişkilerin ardından geçen yıl dört grubun dağılmasından büyük ölçüde sorumlu tutuldu. Mélenchon Hamas'ı terör örgütü olarak nitelendirmeyi reddetti ve İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki askeri operasyonunu şiddetle soykırım olarak kınadı. Ayrıca iki eski Fransız cumhurbaşkanının da katıldığı antisemitizme karşı büyük bir gösteriyi katliamı koşulsuz destekleyenlerin dostları için bir buluşma olarak nitelendirdi.