Sameer Yasir and Mike Ives / The New York Times
Eğer Yeni Delhi'deyseniz ve bir maymun sesi duyduğunuzu düşünüyorsanız, bunun bir maymun olduğunu farz etmeyin. Bu, maymun sesini taklit eden bir profesyonel olabilir. Bunun nedeni ise insanların, devlet memurlarının konutlarını istila etme ya da resmi ziyaretleri aksatma eğilimindeki daha küçük türleri korkutup kaçırabilen büyük bir maymun türü olan gri langurların gırtlaktan gelen homurtularını ve çığlıklarını taklit etmek üzere eğitilmiş olmalarıdır.
Bu hafta sonu, taklitçiler yeni bir mücadeleye girişecek: Ağaç gölgelikleri arasında salınarak korumalardan kaçan maymunların, Hindistan'da ilk kez düzenlenecek olan G-20 Dünya Liderleri Zirvesi'nin yapılacağı mekânlara girmesini engellemek. Etkinlik Hindistan için küresel sahnede önemli bir etkinlik ve hükümet maymunların tüm ilgiyi üzerilerine çekmesini istemiyor.
Onları uzak tutmak için her şeyi deniyorlar
Yeni Delhi Belediye Meclisi Başkan Yardımcısı Satish Upadhyay bir röportajında, "Maymunları uzak tutmak için her şeyi deniyoruz" dedi. Kampanya kapsamında 40 kişi langur seslerini taklit etmeleri için eğitiliyor ve 13 kilodan daha ağır olabilen hayvanların gerçek boyutlu çıkartmaları mekânların etrafına yerleştiriliyor.
Büyük ve prestijli bir etkinliğe ev sahipliği yapmanın her yerde kendine özgü zorlukları var. Toronto'daki 2010 G20 zirvesi ve Seattle'daki 1999 Dünya Ticaret Örgütü toplantısı gibi etkinlikler protestolar nedeniyle sekteye uğradı. Pekin, Paris ve Salt Lake City Olimpiyatlara ev sahipliği yapmadan önce yoksul ve evsizleri gizlemeye çalıştı. Yeni Delhi de hava kirliliği ve kadınlar için güvenli olmayan bir şehir olarak tanınması gibi sorunlarla karşı karşıya. Hindistan'ın G20 tanıtım atağının ortasında, hak savunucuları kentin yoksullarının gizlendiğini söylüyor.
Yeni Delhi'de vahşi maymun sorunu
Bir de başta Hint şebekleri olmak üzere vahşi maymunlar var. Utangaç değiller. Yiyecek çalarlar ve yayaları kovalarlar. Bazen otobüslere ve metrolara binerler. Hastanelerde hastalara saldırdıkları, Savunma Bakanlığı'nı ve başbakanlık ofisini işgal ettikleri ve Hindistan Parlamento binasında cirit attıkları olmuştur. Bu tür tuhaflıkların zaman zaman ölümcül sonuçları da oluyor. Aşırı uç bir hadise olarak, 2007 yılında bir belediye başkan yardımcısı maymunları sopayla korkutup kaçırmaya çalışırken balkondan düşerek ölmüştü.
Yeni Delhi'de serbest maymun sesi taklitçiliği yapan ve amcası bir zamanlar küçük maymunları kovmak için canlı maymunlar kullanan Abdul Khan, "Maymunlar yaramazdır ve Delhi'deki herhangi bir evde sofranıza gelebilirler. Kapının dışında kaç tane güvenlik görevlisi olduğu önemli değil’’ dedi.
Bir dizi Hintli ve yabancı haber kuruluşu geçen hafta G20 ile ilgili haberlerine hükümetin makak maymunlarını korkutmak için yaptığı planlarla ilgili haberlerle başladı. Hindistan medyasını izleyen Newslaundry'nin yönetici editörü Manisha Pande, bu tür haberlerin "olabildiğince klişe" olduğunu ve pek çok Hintlinin "yabancı basının aynı maymun hikâyesini tekrarlamasından oldukça sıkıldığını" söyledi.
Daha saldırgan yöntemler de var
Resmi ziyaretler ve diğer önemli etkinlikler sırasında maymun sesi taklitçileri kullanmak Delhi'de nispeten yeni ve şehir yetkililerinin geçmişte kullandıklarından çok daha az saldırgan bir taktik: Maymunları kovalayan insanlar ve gerçek gri langurlar, sapanlar, taşlar ve sakinleştirici silahlardan bahsetmeye gerek yok.
2012 yılında ulusal hükümet, aktivistlerin uygulamanın hayvan zulmü anlamına geldiğini söylemesinin ardından gerçek langurların kullanılmasını yasakladı. İngiltere'deki Lincoln Üniversitesi'nde primat davranışları üzerine çalışan bir psikolog olan Valentina Sclafani, bu langurların çoğunun Hindistan yasaları ihlal edilerek vahşi doğadan yakalandığını söyledi.
Hakim din Hinduizm'de kutsal
Bir başka zorluk da Hindistan'ın hakim dini Hinduizm'de maymunların bir tanrının temsili olarak görülmesi ve bazı insanların geleneksel bir adak olarak onları beslemekten hoşlanması.
Bu yüzden Delhi yetkilileri başka seçenekler aramaya başladı. Örneğin Langur sesi taklitçileri, Başkan Barack Obama'nın 2015'teki resmi ziyareti öncesinde Delhi'nin pürüzlerini gidermek için yürütülen daha büyük bir çabanın parçasıydı. Peki bu tür taklitler gerçekten işe yarıyor mu?
İngiltere'deki Liverpool John Moores Üniversitesi'nde primat davranışı ve sosyal biliş uzmanı olan Emily Bethell, langur ses taklidinin bir makak popülasyonunu kontrol altına almak için etkili bir strateji olduğuna dair hakemli bir çalışma bulamadığını söyledi. Yine de, uygulamanın makak davranışının sağlam bir şekilde anlaşılmasına dayandığını söyledi.
Bethell bir e-postada, "Bu çağrıları bir makağın bir langurdan geldiğini yorumlayacağı kadar yakından taklit edip edemeyeceklerini titiz bilimsel testler olmadan bilemeyiz. Ancak makaklar bu çağrıları yapan insanlara aşina olabilir ve bunları tehditle ilişkilendirebilir, bu da yeterli olabilir’’ ifadelerini kullandı.
Sclafani ayrıca, makakların belirli koşullar altında langurların alarm ve bölge çağrılarını tanıyabildiğine ve bunlara yanıt verebildiğine dair bazı kanıtlar olduğunu söyleyerek uygulama hakkında ihtiyatlı bir iyimserlik dile getirdi.
Siyasi bir sonuç da doğurabilir
Hindistan'ın Lucknow kentindeki Jaipuria Yönetim Enstitüsü'nde pazarlama profesörü olan ve koronavirüs pandemisi sırasında Hintli yetkililerin kriz iletişimini inceleyen Sanjeev M.A., G20'deki varsayımsal bir maymun kargaşasının hükümetin etkinlik yönetimi konusundaki "titizlikle inşa edilmiş" itibarını tehdit edebileceğini ve yaklaşan eyalet düzeyindeki seçimler öncesinde siyasi muhalefete Başbakan Narendra Modi'nin iktidar partisine saldırmak için yem verebileceğini söyledi.
Eğer herhangi bir maymun öldürülürse, bunun Hindistan'ın Hindu çoğunluğunun üyelerini üzeceğini ve muhalefetin hükümetin dini hassasiyetlerini sorgulamasına izin vereceğini de sözlerine ekledi.
© 2023 The New York Times Company
