Apoorva Mandavilli ve Matthew Mpoke Bigg / THe New York Times
BM yetkililerine göre Gazze Şeridi'nin kuzeyinde çocuk felcine karşı yürütülen ve İsrail'in bölgeye yönelik askeri saldırısı sırasında askıya alınan aşı kampanyası, yaklaşık 120 bin çocuğun hastalıktan sadece kısmen korunmasını sağlıyor. Uzmanlar, sağlık çalışanlarının gerekli olan ikinci doz aşıyı dağıtamamasına neden olan bu çıkmazın, virüse Gazze içinde manevra alanı sağladığı ve hastalıktan kurtulmak için çok çalışan komşu ülkelere yayılabileceği uyarısında bulundu. DSÖ'nün Doğu Akdeniz bölgesi çocuk felcini yok etme direktörü Dr. Hamid Caferi, “Gazze'nin kuzeyinde virüs için güvenli bir sığınak var ve tüm çocukları almazsanız bu güvenli sığınak kalmaya devam edecek” dedi.
Virüsü dışarı taşıyabilirler
Virüsün Gazze'nin kuzeyinde dolaşması halinde, İsrailli askerler ya da yardım görevlileri de dahil olmak üzere aşılanmış olanlar bile kendileri için çok az risk oluşturacak şekilde hastalığa yakalanabilir ve patojeni Gazze dışına taşıyabilirler. Caferi “Risk bu” dedi. Birleşmiş Milletler kuruluşları, Gazze'nin kuzeyinde kısmen aşılanmış çocukların yüzde kaçının Gazze Şehrine gelebileceğini ve buradaki koşulların bir aşılama kampanyası için elverişli olup olmayacağını tahmin etmeye çalışıyor. Caferi, çocukların yüzde 75-80'inin Gazze'ye ulaşması halinde aşılamaların gelecek hafta başlayabileceğini söyledi.
Gazze'de aşılama oranları savaştan önce yüzde 99 civarında seyrederken, bu yılın ortalarında yüzde 86'ya kadar düştü. Temmuz ayında atık suda poliovirüs izlerine rastlanmasının ardından yardım kuruluşları aşılama kampanyası başlatmaya çalıştı ve ağustos ayında 10 aylık bir çocuğun 25 yıl sonra poliovirüs nedeniyle felç olan ilk Gazze sakini olduğu doğrulandı. Eylül ayında İsrail ve Hamas tarafından kabul edilen savaşa geçici olarak ara verilmesi, yardım görevlilerinin hastalık riski taşıyan 10 yaş altı yaklaşık 640 bin çocuğu aşılamasına olanak sağladı. Kampanya Gazze'nin merkezinde başladı, güneye doğru ilerledi ve kuzey bölgesinde sona erdi. İlk aşılamadan sonraki altı hafta içinde yapılması planlanan ikinci aşılama turu orta ve güney bölgelerde devam etti ancak yenilenen askeri faaliyetler kuzeyde bunu imkansız kıldı.
Filistinli bir acil servis grubuna göre İsrail güçleri son günlerde Gazze'nin kuzeyindeki Cibaliye kasabasını vurarak onlarca kişinin ölümüne neden oldu. Ayrıca Beyt Lahya'da büyük bir konut binasını vurmasının ardından da onlarca kişi öldü. Filistinlilere yardım sağlayan BM kuruluşu UNRWA sözcüsü Juliette Touma'ya göre, geçen hafta başından bu yana kuzeye hiçbir BM yardımı ulaşmadı ve bölgeyle telekomünikasyon kesildiği için orada mahsur kalan BM personeliyle konuşmak mümkün olmadı.
Touma, “Gökyüzü hava saldırılarıyla doluyken ve askeri bir harekat sırasında çocukları aşılamak mümkün değil” dedi. İsrail Savunma Kuvvetleri ve Gazze ile Batı Şeria'daki politikaları koordine eden İsrail ajansı COGAT, cuma günü yaptığı açıklamada Gazze'nin kuzeyindeki çocuklara ikinci doz aşıların yapılmasını kolaylaştırmak için çalıştıklarını söyledi. Çocuk felci virüsünün hareketini durdurmak için nüfusun en az yüzde 80'inin ya önceden hastalanarak ya da aşılanarak tamamen korunmuş olması gerekiyor.
Gazze'deki kampanya, poliovirüsün zayıflatılmış bir versiyonunu içeren iki damla oral aşı yapılmasına dayanıyor. Ağızdan alınan aşı, virüsün çoğaldığı bağırsaklarda bağışıklık oluşturuyor ve patojenin başkalarına yayılmasını etkili bir şekilde durduruyor. Caferi, virüsün bir yer edinmesini önlemek için ideal olanın aşıya ihtiyacı olan tüm çocukların bir kerede aşılanması olduğunu söyledi. “Bunu her yerde yaptığınızda, virüsün gidecek hiçbir yeri kalmaz” diye ekledi. Tek bir doz virüse karşı bir miktar koruma sağlar ve ikinci bir doz bağırsaklardaki bağışıklığı artırır. Ayrıca ilk seferde atlanan ya da ilk doza yeterince yanıt vermeyen çocuklara da ulaşabilir.
© 2024 The New York Times Company