Matthew Mpoke Bigg ve Hiba Yazbek / The New York Times
Birleşmiş Milletler misyonu, İsrail tanklarının pazar günü Lübnan'ın güneyindeki bir BM barış gücü üssüne zorla girerek buradaki askerlerin hayatını tehlikeye attığını söyledi. Saatler sonra İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu Birleşmiş Milletler'e barış gücü askerlerini derhal bölgeden çekmesi çağrısını yineledi. Tank saldırısı, Lübnan'da en az dört barış gücü askerinin yaralanmasına neden olan saldırılar nedeniyle İsrail güçlerinin günlerdir eleştirilmesinin ardından geldi. İsrail güçleri iki hafta önce Lübnanlı grup Hizbullah'ın sınır ötesine roket ve insansız hava aracı fırlatmasını engelleme gerekçesiyle ülkeye girdi.
Günün ilerleyen saatlerinde İsrail askeri radyosu, İsrail'in kuzeyindeki Hayfa bölgesinde yer alan Binyamina'da düzenlenen bir saldırıda yaklaşık 40 kişinin yaralandığını açıkladı. Devlet yayıncısı Kan, bunun bir insansız hava aracı saldırısı olduğunu söyledi. Dört kişinin durumunun kritik olduğu bildirildi. UNIFIL olarak bilinen barışı koruma gücü kırk yıldır güney Lübnan'da konuşlu ve sınır bölgesini silah ve askeri güçlerden arındırmakla görevli. Ancak geçen yıl Hizbullah buradan İsrail'e yönelik roket saldırılarını arttırdı ve İsrail geçtiğimiz ay Lübnan'daki savaşçıları ortadan kaldırmak için yoğun bir hava ve kara operasyonu başlattı. BM misyonu, pazar sabahı erken saatlerde İsrail savaş tanklarının üslerinden birine geldiğini söyledi.
Tarafsızlık statüsü zedelenebilir
İsrail Savunma Kuvvetleri'nden yapılan açıklamada, “Barış gücü askerleri sığınaklardayken, iki IDF Merkava tankı mevzinin ana kapısını tahrip etti ve mevziye zorla girdi” denildi. İsrail askerlerinin birçok kez üssün ışıklarını söndürmesini talep ettiği belirtildi. Barış gücü askerlerinden yaralanan olmazken, İsrail güçlerinin BM üssüne girmesinin üssün tarafsız statüsünü zedeleme ve Hizbullah için bir hedef haline getirme riski taşıdığı belirtildi. Misyonun protestosunun ardından tankların 45 dakika sonra ayrıldığı belirtildi.
"Tank üsse saldırmadı"
İsrail ordusu olayın, UNIFIL karakoluna yakın bir bölgede Hizbullah'ın füze ateşine maruz kalan 25 askeri tahliye etmeye çalışırken meydana geldiğini açıkladı. Askeri sözcü Nadav Shoshani gazetecilere yaptığı açıklamada, İsrail ordusunun olay boyunca BM misyonu ile temas halinde olduğunu söyledi. Tankın üsse “saldırmadığını” söyledi. İsrail, büyük ölçüde gözlemci konumunda olan barış gücünün Hizbullah'ın sınır boyunca askeri varlığını arttırmasını engelleyemediğini ve savaşçıların barış gücü üslerinin yakınlarında faaliyet gösterdiğini söylüyor.
"Hizbullah'ın rehineleri haline geliyorlar"
Geçtiğimiz haftalarda İsrailli yetkililer misyona geri çekilme çağrısında bulundu ve pazar günü Netanyahu Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres'e yönelik bir mesajla bu talebini yineledi. Netanyahu, “UNIFIL askerlerini tahliye etmeyi reddetmeniz onları Hizbullah'ın rehineleri haline getiriyor. Bu hem onların hem de askerlerimizin hayatını tehlikeye atmaktadır" dedi.
Daha önceki çatışmalarda yaralanan barış gücü askerlerine atıfta bulunan Netanyahu, "UNIFIL askerlerinin zarar görmesinden üzüntü duyuyoruz ve bu tür zararları önlemek için elimizden geleni yapıyoruz. Ancak bunu sağlamanın en basit ve açık yolu onları tehlikeli bölgeden çekmektir" ifadelerini kullandı. BM gücü İsrail'in güney Lübnan'daki mevzilerini terk etmesi yönündeki çağrılarını reddederek buradaki varlığının BM Güvenlik Konseyi tarafından zorunlu kılındığını belirtti. Guterres'in UNIFIL üzerinde yetkisi bulunmuyor. Pazar günü, ilk tank olayından yaklaşık iki saat sonra, BM gücü üssün yaklaşık 100 metre kuzeydeki bir mevziden birkaç el ateş edildiğini bildirdiğini söyledi. Mermilerin hangi güçler tarafından atıldığı belirtilmedi. Barışı koruma misyonu İsrail'in, Gazze Şeridi'ndeki Hamas gibi İran tarafından desteklenen Hizbullah'ı takip etmek üzere sınır ötesine asker yığmasını engellemedi.
Hamas'ın 7 Ekim 2023'te İsrail'e ölümcül bir saldırı düzenlemesinden bu yana İsrail Hamas'ı yok etmek için savaşıyor ve bu süreçte Gazze'yi harap ediyor. Ancak son haftalarda İsrail Hizbullah'a karşı yürüttüğü kampanyayı da hızlandırdı. Pazar sabahı İsrail ordusu, askerleri ülkenin güneyinde Hizbullah militanlarıyla çatışırken jetlerinin son bir gün içinde Lübnan'ın derinliklerinde ve güney Lübnan'da yaklaşık “200 Hizbullah hedefini” vurduğunu açıkladı. Lübnan Kızıl Haçı gece saatlerinde yaptığı açıklamada güneydeki Nabatieh kentinde meydana gelen “büyük bir saldırıya” müdahale ettiklerini belirterek sosyal medyada alevler ve enkazı gösteren bir görsel paylaştı. Lübnan sivil savunması pazar sabahı bir kişinin öldüğünü ve dört kişinin de yaralandığını açıkladı. Lübnan hükümeti son 24 saat içinde en az 23 kişinin öldürüldüğünü açıkladı.
"Bizi ateşkesten uzaklaştırıyor"
Filistinlilere yardım eden ABD kuruluşunun başkanı Philippe Lazzarini pazar günü yaptığı açıklamada, Lübnan'ı ziyaret ettiğini ve kuruluşa bağlı ekiplerin çatışmalardan etkilenen Lübnanlılara, Filistinlilere ve Suriyelilere yardım ettiğini söyledi. Sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada “Savaşın Lübnan'a doğru genişlemesi bizi bölgedeki sivillerin rahat bir nefes alması için gerekli olan ateşkese ulaşmaktan uzaklaştırıyor” dedi.
Son günlerde Lübnan'ın güneyindeki İsrail güçleri UNIFIL mevzilerine birçok kez ateş açtı. İtalya Başbakanı Giorgia Meloni pazar günü saldırılar nedeniyle İsrail'i eleştiren en son lider oldu. İtalyan hükümeti Meloni ve Netanyahu arasındaki telefon görüşmesinin ardından yaptığı açıklamada Meloni'nin “UNIFIL'in İsrail silahlı kuvvetleri tarafından saldırıya uğramasının kabul edilemez olduğunu yinelediğini” belirtti.
ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin cumartesi günü İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant ile görüştüğünü ve Lübnan güçlerinin yanı sıra barış gücü askerlerinin de “emniyet ve güvenliğinin sağlanmasının önemini güçlü bir şekilde vurguladığını” söyledi. Gallant pazar günü yaptığı açıklamada “UNIFIL askerlerinin karıştığı olayın” soruşturulduğunu ve İsrail ordusunun “UNIFIL askerlerine ve barış gücü mevzilerine zarar gelmemesi için önlemler almaya devam edeceğini” söyledi. Mevcut operasyon sırasında yaklaşık bir düzine İsrail askeri öldürüldü. Pazar günü İsrail ordusu iki askerinin daha çatışmalarda ağır yaralandığını açıkladı. Ayrıca İsrail güçlerinin Lübnan'ın güneyindeki bir baskın sırasında bir tünelde bir Hizbullah savaşçısını yakaladığı belirtildi.
© 2024 The New York Times Company
