Coral Davenport / The New York Times
Amerikan Enerji Bakanlığı otomobil şirketlerine benzinli otomobil üreten fabrikaları hibrit ve elektrikli araçlar üreten tesislere dönüştürmeleri için 2 milyar dolar hibe, 10 milyar dolar da kredi sağladığını duyurdu.
Geçen yıl çıkan Enflasyonu Azaltma Yasası kapsamında sağlanan destek, otomotiv endüstrisindeki istihdamı korumaya amaçlıyor. Beyaz Saray bu destekle sendikalı otomotiv işçilerinin olası bir grevini de önlemek istiyor.
Birleşik Otomotiv İşçileri sendikası (UAW) Başkan Joe Biden'ın benzinli araba ve kamyonlar yerine daha az işçi gerektiren elektrikli araç üretimini artırma çabalarını endişeyle karşılamıştı. Otomobil şirketleri, yeni elektrikli araç fabrikalarının önemli kısmını işgücünün sendikalı olmadığı eyaletlere kuruyor.
Biden sendika desteği istiyor
2020'de Biden'ı destekleyen UAW, şimdiye dek Biden'ın yeniden adaylığına destek vermeyi reddetti. Sendika geçen hafta üyelerinin yüzde 97'sinin, şirketlerle yeni bir toplu sözleşme imzalanamaması halinde General Motors, Ford Motor ve Stellantis'ta grev yapılmasına izin verilmesi yönünde oy kullandığını açıklamıştı.
Bugün bakanlığın yaptığı duyuru, hem otomobil üreticilerinin hem de işçi sendikasının endişelerini gidermeyi amaçlıyor. Biden destekle ilgili açıklamasında ''Bidenomics kapsamında temiz enerji ekonomisi oluşturmak, onlarca yıldır Amerikan ekonomisini ayakta tutan otomobil şirketleri ve sendikalı işçiler için bir kazan-kazan fırsatı sağlayabilir, sağlamalıdır da” dedi.
Biden'a göre 12 milyar dolarlık bu kaynak “Burada, ülkemizde otomobil imalatı işleri yaratacak. Şirketlerin tesislerinin kapanmasından kaçınmasına yardımcı olarak mevcut fabrikaların yeniden teçhizatlandırmasını, tekrar aktif hale gelmelerini ve yeniden istihdam yaratmalaranı sağlayacak. Topluma da yüksek ücretli işler sunarak bu hedefi daha ileriye taşıyacak.”
Cumhuriyetçilerin başkan adayı yarışında önde görünen eski Başkan Donald Trump, UAW'yi etkilemek amacıyla otomotiv işçilerinin elektrikli araçlara geçiş konusundaki tedirginliklerine değiniyor.
Pil üretemi için ayrı paket
Yönetim, mevcut tesislerin yeniden düzenlenmesi için ayrılan 12 milyar dolara ek olarak, elektrikli araç pilleri ve pil bileşenlerinin üretimini genişletmek için yıl sonuna kadar 3.5 milyar dolar hibe sağlanacağını da duyurdu. Bu kaynak da 2021'de çıkan Altyapı Yasası kapsamında sağlandı.
Analistler, bu miktardaki nakit akışının istihdam konusundaki endişeleri giderebileceği görüşünde. Michigan eyaletindeki East Lansing'de bulunan Anderson Economic Group'un başkanı Patrick Anderson "12 milyar çok büyük bir para. Zamanlamanın toplu sözleşme görüşmelerini dikkate aldığı belli. Biden yönetimi açıkça elektrikli araç fabrikalarını sübvanse etmeyi bir adım öteye taşımak istediğine ve bu sektörün sendikalı kalacağına dair üstü kapalı bir söz vermiş oldu" diyor.
Anderson, yine de risklerle dikkat çekiyor: Amerikalı sürücülerin Biden yönetiminin öngördüğü ölçekte elektrikli araç satın almak isteyip istemediği henüz bilinmiyor.
Sendika: Kapanan fabrikalar var
UAW Başkanı Shawn Fain, Biden yönetiminin federal bütçeden sağladığı nakit akışını memnuniyetle karşıladı. Fain “Biden yönetiminin iyi işle yeşil iş arasında seçim yapılmasını reddetmek adına üzerine düşeni yaptığını görmekten memnuniyet duyuyoruz. Bu yeni politika, işverenlere elektrikli araca geçişin nesiller boyu UAW üyelerinin uğruna mücadele ettiği ve kazandığı ücret ve güvenlik standartlarına sahip, güçlü sendikalarla ortaklılığı da içermesi gerektiğini açıkça gösteriyor" dedi.
Ancak sendikacı şunları da ekledi: "Otomobil üreticileri devam eden müzakerelerimizde henüz iş güvencesi sözü vermediler. Ülkenin dört bir yanına seyahat ettim. Illinois eyaletindeki Belvidere'de, Ohio eyaletindeki Lordstown'da, Michigan eyaletindeki Romeo'da yakın zamanda fabrikalar kapanınca ailelerini alıp göç etmek zorunda kalan işçilerle tanıştım.”
Tek engel kaynak değil
Otomobil şirketlerini temsil eden lobi grubu Otomotiv İnovasyonu İttifakı da mutlu. Grubun sözcüsü Brian Weiss, federal kaynağın otomobil üreticilerinin elektrikli araçlara halihazırda yapmış olduğu önemli yatırımlara ekleneceğini söyledi.
Bugün ABD'de satılan yeni araçların sadece yüzde 7'si tamamen elektrikli. Biden iklim çabaları kapsamında bu oranı 2032 yılına kadar üçte ikiye çıkarmak istiyor. Bunun için kaynak sağlamanın yanı sıra ciddi bir düzenleme getirmek istiyor. Ulaşım, ABD'nin ürettiği sera gazlarının yaklaşık üçte birinin kaynağı.
Hem sendika otomotiv lobilisi, önerilen düzenlemeyi eleştiriyor Otomobil üreticileri, bu düzenlemenin şirketler ve tüketiciler adına maliyetlerin yükselmesine yol açacağını savunuyor.
© 2023 The New York Times Company
