Yan Zhuang / New York Times
Rekor düzeydeki yağışlar Birleşik Arap Emirlikleri ve Umman'daki şehirleri felç edetti. Umman'da en az 19 kişi hayatını kaybederken Dubai'deki havaalanına uçaklar inemedi. BAE'de yetkililer, tıkanan otoyollarda sular altında kalan arabaları ve Dubai'de sular altında kalan pistlerde taksi yapan uçakları gösteren videolar nedeniyle tüm halka 'evde kalma' uyarısı yaptı. Umman'ın başkenti Maskat'ta ise sel nedeniyle sokaklar göle döndü. Uzmanlar bu aşırı sel felaketinin büyük olasılıkla düzenli ve yağışlı hava sisteminin iklim değişikliği nedeniyle aşırı güçlenmesinden kaynaklandığını belirttiler.
Fırtına Umman'ı ilk olarak pazar günü vurmuş, yaygın sel baskınlarına yol açarak yetkililerin okulları ve devlet dairelerini kapatmasına neden olmuştu. Çarşamba günü şiddetli yağışlar hafiflemiş olsa da yetkililer bölge sakinlerini tedbirli olmaları konusunda uyardı. Ülkenin Ulusal Acil Durum Yönetimi Komitesi'ne göre Umman'ın çeşitli bölgeleri pazar ve çarşamba günleri arasında 230 milimetrenin üzerinde yağmur aldı. Ülkenin başkenti Maskat'ta yıllık ortalama yağış miktarı yaklaşık 100 milimetre ve ülkenin diğer bölgeleri daha fazla yağmur alabiliyor.
Ölenlerin çoğu çocuktu
Çarşamba sabahı itibariyle, acil durum yönetim komitesi tarafından aralarında bir bebeğin de bulunduğu 19 kişinin öldüğü teyit edildi. Associated Press'e göre ölenlerden 10'u, bir yetişkinle birlikte bir araçta sürüklenen okul çocuklarıydı. Umman'da çarşamba günü bazı okullar kapatıldı ve bazı hükümet çalışanlarına evden çalışmaları söylendi.
75 yılın en büyük yağış olayı
BAE hükümeti sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada ülkenin salı günü 75 yılın en büyük yağış olayını yaşadığını söyledi. Ülkenin Ulusal Meteoroloji Merkezi, bir bölgenin bir günden kısa bir süre içinde 255 milimetre yağmur aldığını söyledi.
The UAE had its largest rainfall event in 75 years, killing at least 18 people in Oman and as a year's worth of rainfall in Dubai alone brought air travel to a standstill. The rain was expected to continue into Wednesday. https://t.co/FQxaE6Ylw8
— The New York Times (@nytimes) April 16, 2024
Çarşamba günü, dünyanın en yoğun havalimanlarından biri olan Dubai Uluslararası Havalimanı yetkilileri, uçuşlar ertelenmeye ve yönlendirilmeye devam etmesiyle birlikte yolcuları havalimanına gelmemeleri konusunda uyardı. Fırtına nedeniyle operasyonlar kısa süreliğine askıya alındı.
A relentless deluge of rain battered the United Arab Emirates and Oman this week, killing at least 19 people in Oman and causing scores of delays and cancellations at Dubai’s airport.
— The New York Times (@nytimes) April 17, 2024
In Oman’s capital, flash flooding turned streets into raging rivers. https://t.co/Dn1tRpLspg pic.twitter.com/rPYMeiLpC2
Ulusal havayolu şirketi Emirates, havalimanından hareket eden yolcular için check-in hizmetlerini gece yarısına kadar askıya aldığını söyledi. Havalimanı sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada "İyileşme biraz zaman alacak. Bu zorlukların üstesinden gelmeye çalışırken gösterdiğiniz sabır ve anlayış için teşekkür ederiz" dedi. Muskat Uluslararası Havalimanı'nın danışmanı Yousef al-Habsi bazı uçuşların geciktiğini ve iptal edildiğini, diğerlerinin ise zamanında yapıldığını söyledi.
Bulut tohumlama şüphesi
Bazıları BAE'nin bulut tohumlama çabalarının (bulutların yağmur üretme şansını arttırmak için kimyasallar kullanmak) aşırı hava koşullarına katkıda bulunmuş olabileceğini düşünse de, bilim insanları bunun pek olası olmadığını söyledi. Avustralya'daki Monash Üniversitesi'nde bulut tohumlama konusunda uzman olan Steven Siems, "Yağmur iyileştirme çalışmaları bu tür bir yağış artışına neden olmaz"dedi ve bulut tohumlamadan kaynaklanan herhangi bir etkinin en fazla düşük olacağını söyledi.
"Küresel ısınmanın rolü muhtemel"
Avustralya Ulusal Üniversitesi'nden iklim bilimci Janette Lindesay, aşırı hava koşullarının, okyanus ve atmosferik ısınma nedeniyle turbo şarj edilmiş yağmur getiren nispeten normal bir hava sisteminin sonucu gibi göründüğünü söyledi. "Olayın yoğunluğunda küresel ısınmanın rol oynamış olması kuvvetle muhtemel" dedi. Lindesay, Arap Yarımadası ve Umman Körfezi üzerinde hareket eden bir alçak basınç sisteminin, Kuzey Yarımküre'deki ılıman enlemler üzerinde batıdan doğuya doğru hareket eden ve yağış üreten bir rüzgar nehri olan "jet akımının" bazı kısımlarıyla etkileşime girdiğini söyledi.
Tüm bunlar tek başına olağandışı bir durum değil. Ancak Lindesay, yükselen hava ve deniz sıcaklıklarının okyanus buharlaşmasını artırmasıyla atmosferde daha fazla nem olduğunu ve bunun da muhtemelen daha büyük ve daha yoğun bir yağmur tufanına katkıda bulunduğunu söyleyerek "Dünyanın pek çok yerinde orta ila hafif şiddette yağmur üreten daha az yağış olayı görüyoruz. Günler daha kurak, ancak yağışın fazla olduğu günlerde daha şiddetli yağmur yağıyor" dedi.
©️ 2024 The New York Times Company
