Farah Stockman / The New York Times
İsrail ordusunun 2014 yılında Gazze Şeridi'nde düzenlediği bir hava saldırısında ağabeyini öldürmesinin ardından Ahmed Alnaouq yaşama isteğini neredeyse kaybettiğini söyledi. Yakın zamanda yaptığı bir telefon görüşmesinde bana "Derin bir depresyona girdim" dedi. Ancak Amerikalı bir arkadaşı onu kardeşi hakkında yazmaya ve kederini üretken bir şeye dönüştürmeye ikna etti. Birlikte, Gazze'deki genç yazarları eğiten ve onların kişisel denemelerini İngilizce olarak yayınlayan bir proje olan We Are Not Numbers'ı (Biz sayı değiliz) kurdular.
"Proje hayatımı değiştirdi"
Bu isim, sayıların ne kadar hissizleştirici olabileceğine bir gönderme. Ölü sayısı ne kadar yüksekse, insanların çektiği acıların boyutu o kadar ezici gelebileceğinden, umursamaya o kadar az meyilli oluruz. İstatistikler empati ve eylemi tetiklemez. Kişisel hikayeler tetikler. Gazze dışından aldığı ilk tepkiyi anlatan Alnaouq, "Bu proje hayatımı değiştirdi çünkü ilk kez bazı insanların bizi önemseyebileceğini düşündüm" dedi.
Ölenleri anmak için başladılar
We Are Not Numbers ölenleri anmanın bir yolu olarak başladı ama kısa sürede yaşayanlar için bir can simidine dönüştü. Gazze'de çok az hakka sahip bir siyasi sistem ve çok az işe sahip abluka altındaki bir ekonomi içinde sıkışıp kalmış gençler için kendini ifade etmek için hayati bir çıkış noktası sağlıyor. Başladığından bu yana 350'den fazla kişi katıldı. Savaş zamanında aşık olmak (Bir sonraki ölü gelin olmaktan korkuyorum), heykel (Mermileri sanata dönüştürmek) ve para (Filistinli mezunun yaşam döngüsü) hakkında yazdılar. Gazze'den ayrılma ve geri dönme özlemi hakkında yazılar kaleme aldılar.
Projenin misyonu, Filistinlilere Batı'ya ya da yabancı aracılara güvenmeden kendi hikayelerini anlatma şansı vermek. Alnaouq'la birlikte projenin kurucularından olan Pam Bailey'e göre proje hevesli gazeteci ve aktivistleri Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa'da onlara yazıları konusunda tavsiyelerde bulunan danışmanlarla eşleştirse de, asıl amaç Filistinlilerin hangi hikayelerin anlatılacağına karar vermelerini sağlamak. Bu, sosyal medyanın ve Google Translate gibi teknolojilerin yükselişi sayesinde Filistinlilerin doğrudan dünyaya seslendiği daha geniş bir eğilimin parçası. Belki de bu yüzden Gallup anketleri 2018'den bu yana özellikle Y kuşağı ve Demokratlar arasında Filistinlilere yönelik sempatinin arttığını gösteriyor.
Amerika Birleşik Devletleri'nde çatışmayla ilgili Filistinli bir bakış açısı duymak eskiden zordu. İsraillilerin Washington'da bir büyükelçiliği ve Amerikan halkıyla iletişim kurmaya adanmış bir dizi tanınmış grubu varken, Filistinliler aynı halkla ilişkiler kapasitesine sahip değildi. Şimdi bu boşluk, aile üyeleri İsrail ordusu tarafından öldürülen sıradan insanların iç burkan sosyal medya paylaşımlarıyla dolduruluyor.
Pek çok İsrailli ve Amerikalı Yahudi, son haftalarda protesto yürüyüşlerinde sergilenen ve 7 Ekim'de Hamas'ın İsrailli sivillere yönelik yıkıcı saldırılarının ardından özellikle acı veren İsrail eleştirilerine öfke duyuyor. Filistin yanlısı protestocular zaman zaman bariz antisemitizme ya da daha kötüsüne saptılar. Nitekim bazı eleştirmenler We Are Not Numbers'ı İsrail karşıtı bir örgüt olarak nitelendirdi. Ancak son haftalarda önyargılı olmakla suçlanan yayın organlarının sayısı da bu tür eleştirilerin etkisini azalttı.
"Maruz kalınan adaletsizliği anlamalılar"
Alnaouq, İngiltere'de gazetecilik okuluna gitmek için 2019 yılında Gazze'den ayrılma izni aldı. Şu anda Londra'da yaşıyor ve projenin uzaktan yönetilmesine yardımcı oluyor. Bana "barışa yürekten inandığını ve şiddet karşıtı olduğunu" söyledi. Kendisi 7 Ekim saldırıları da dahil olmak üzere sivillerin öldürülmesini reddettiğini vurguladı. Ayrıca, barış içinde bir arada yaşamanın ancak İsraillilerin Filistinlilerin maruz kaldığı adaletsizliği anlaması ve bu adaletsizliği gidermesiyle mümkün olabileceğinde ısrar etti.
Birkaç yıl önce, Yahudiler We Are Not Numbers makalelerini İbraniceye çevirip Facebook'ta yayınlamaya başladığında bu gerçekleşebilir gibi görünüyordu. Değişimin mümkün olabileceği umuduyla Alnaouq, İsrailli bir gazeteciyle birlikte Across the Wall (Duvarın Ötesi) adlı yeni bir proje başlattı ve İsrailli bir izleyici kitlesi için Gazze'den hikayeler üretti.
Ancak 7 Ekim'den bu yana umutlar dayanılmaz bir şiddete boğuldu. We Are Not Numbers artık her an ölebileceğini bilmenin nasıl bir şey olduğunu anlatan yazılarla ve öldürülen yazarlara övgülerle dolu: Siteye göre, geçen yıl quilling sanatı hakkında bir makale yazan genç bir kadın olan Huda al-Sosi, 23 Ekim'de bir İsrail hava saldırısında öldürüldü. Ailesinin meyve bahçesinin yok edilmesi hakkında yazan Yousef Maher Dawas 14 Ekim'de öldürüldü. Ahmed Alnaouq'un küçük kardeşi Mahmoud Alnaouq, ABD'nin Venezuela'ya uyguladığı yaptırımlarla ilgili görüşleri hakkında Filistinlilerle röportaj yaparken, 20 Ekim'de babalarının evine atılan bir bombanın patlaması sonucu, aralarında daha sonra yaralandığı için ölen bir yeğenlerinin de bulunduğu 21 aile üyesi hayatını kaybetti.
"Benim hissettiklerimi başkaları hissetsin istemiyorum"
Alnaouq ölümleriyle ilgili bir Facebook paylaşımında, "Beni affettirecek ne olabilir? Ve böyle günlerde yanlarında olamadığım için kendimi nasıl affedeceğim?" diye sordu. Yine de kederinde bile, hikayelerin gücüne güveniyor. Mühendis olan ve tanıdığı en zeki insan olduğunu söylediği kız kardeşi Walaa'nın yıllarca uğraştıktan sonra nihayet bir iş bulduğunu anlattı. Kardeşi Mahmoud ise siyaset bilimi okumak için Avustralya'ya gitmeye hazırlanıyordu. Babası Nasri Alnaouq onlarca yılını İsrail'in Tel Aviv kentinin siluetini inşa etmekle geçirmiş. "Ailemi kaybettikten sonra inandığım şeylere inanmaktan vazgeçmedim" diyen Alnaouq, "Benim hissettiklerimi başkalarının hissetmesini istemiyorum. Ne İsraillilerin ne de Filistinlilerin" diye ekledi.
Alnaouq, Gazze'deki yerel bir haber ajansının memleketi Deyr el-Belah'ta bir evin bombalandığını ve birkaç kişinin öldüğünü bildirdiğini söyledi ancak kim olduklarını söylemedi. Ölenlerin isimleri ve yaşları şöyle:
- Nasri Alnaouq, 75
- Walaa Alazayizi, 36
- Raghd Alazayizi, 13
- Eslam Alazayizi, 12
- Sara Alazayizi, 9
- Abdullah Alazayizi, 6
- Muhammad Alnaouq, 35
- Bakr Alnaouq, 11
- Basema Alnaouq, 9
- Alaa Salman, 35
- Eslam Salman, 13
- Dima Salman, 12
- Tala Salman, 8
- Noor Salman, 4
- Nasmah Salman, 2
- Aya Bashir, 33
- Malak Bashir, 12
- Mohammed Bashir, 9
- Tamim Bashir, 6
- Mahmoud Alnaouq, 25
- Ali Alqirinawi, 33
© 2023 The New York Times Company
