Dani Blum / New York Times
Ozempic gibi ilaçları kullanan kişiler iştahlarının kesildiğini söylüyor. Kafalarındaki sürekli “yemek gürültüsü” (bir sonraki sefer ne yiyeceklerini ve ne zaman yiyeceklerini merak etmek) sessizleşiyor. Şimdi bilim insanları, bu güçlü etkilerin en yaygın yeme bozukluğu olan binge eating (Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu) için bir tedaviye dönüşüp dönüşemeyeceğini araştırıyor.
Binge eating, insanları acı verici bir döngüye hapseder: Kısa bir süre içinde, doyma noktasını geçene ve bazen acı çekene kadar çok miktarda yemek yerler. Suçlu hisseder ve utanırlar. Sonra tekrar yemek yerler. Bilim insanları bu duruma neyin sebep olduğundan tam olarak emin değiller, ancak bir teoriye göre tıkınırcasına yeme, alışkanlıklar oluşturmamıza yardımcı olan ve bağımlılığa katkıda bulunan aynı beyin devrelerini içeren kompulsif bir davranıştır.
Yeni bir umut
Başlangıçta diyabet tedavisi için geliştirilen ve şimdi kilo kaybı için yaygın olarak kullanılan Ozempic gibi ilaçlar, beynin gıdaya verdiği tepkiyi değiştirebilir. Bu nedenle araştırmacılar bu ilaçların tıkınırcasına yeme bozukluğunu tedavi etmek için umut vaat ettiğini düşünüyor. Melbourne Üniversitesi araştırmacılarından Trevor Steward, ilaçları bu rahatsızlığı olan kişilerde test etmek için ilk çalışmalardan birini yürütüyor. Yeni nesil ilaçların insanlara tıkınırcasına yeme dürtüsü üzerinde yeni bir kontrol sağlayabilmesi umut ediliyor.
Şimdiye kadar, bu ilaçların binge eating'e yardımcı olabileceğine dair kanıtlar büyük ölçüde anekdot niteliğindeydi. Ancak hastalar bu ilaçları zaten bu amaçla alıyor ve bazıları işe yaradığını söylüyor. 2022'den beri Ozempic kullanan 66 yaşındaki Joanie Smith, “Beynimde eksik olan bir şey vardı ve şimdi düzeldi” dedi. Jenny Craig'i, WeightWatchers'ı, hatta hipnozu bile denemiş, ancak ilacı alana kadar hiçbir şey tam olarak yardımcı olmamış. Ancak bazı doktorlar, zayıflama ilaçlarının çok ileri giderek hastaların ne kadar yediklerini tehlikeli ölçüde kısıtlamalarına yol açabileceğinden endişe ediyor. Ayrıca, tıkınırcasına yeme bozukluğunun karmaşık bir durum olduğu ve genellikle travma ya da yoğun diyet alışkanlıklarıyla bağlantılı olduğu konusunda da uyarıyorlar. Açlığı gidermek tek başına gerçek bir tedavi için yeterli olmayabilir.
'Yeme bozukluğum ortadan kalktı'
Stanford Metabolik Psikiyatri programının direktörü Dr. Shebani Sethi, binge eating'i tedavi etmek için bir dizi araç kullanıyor. Bunlar arasında, ABD'deki Gıda ve İlaç İdaresi'nin bu durum için izin verdiği tek ilaç olan uyarıcı Vyvanse ve kısmen açlığı bastırarak çalışan Contrave ve Qsymia gibi obezite karşıtı ilaçlar bulunuyor. Ancak yeni kilo verme ilaçları kadar güçlü değiller. Sethi ayrıca hastalarla birlikte çalışarak onları gün boyunca tok tutacak yemek planları geliştiriyor. Sıklıkla, tıkınırcasına yemek yiyen kişilerin ne zaman gerçekten aç ve tok olduklarını anlamalarına yardımcı olmak için bilişsel ve diyalektik davranışçı terapi tekniklerini kullanıyor. Son yıllarda, hem obezite hem de binge eating hastalığı olan bazı kişilere Ozempic gibi ilaçlar da reçete etmeye başladı. Bu ilaçlar, pahalı olabildikleri ve bazen zorlu yan etkilere sahip oldukları için genellikle denediği ilk tedavi değil. Ancak insanlar bu ilaçları tercih ettiklerinde, oldukça iyi sonuç verdikleri görülüyor. Sethi "Hastalar yemek dışında başka şeyler düşünmeye başlayabildiklerini söylüyorlar" dedi.
Teksas/Corpus Christi'de yaşayan 40 yaşındaki Heather Loeb, liseden beri mücadele ettiği binge eating hastalığını hafifletmek için Vyvanse ve terapiyi zaten denemişti. Ancak psikiyatristi yaklaşık altı ay önce bu durum için Zepbound reçete ettikten sonra, “Yeme bozukluğum sanki yok oldu” dedi. Loeb "Eve gelip dolabı açıp gördüğüm her şeyi yemeyeceğim" diye ekledi.
Semaglutide etkisi
Binge eating ve bu ilaçlar üzerine yapılan az sayıdaki çalışmadan biri, bir obezite tıbbı kliniğinde tedavi gören 48 hastayı inceledi. Ozempic'in içindeki madde olan semaglutide alanların, bozukluğun şiddetini değerlendiren testlerdeki puanlarının, diğer obezite karşıtı ilaçları veya Vyvanse alanlara göre çok daha fazla düştüğü görüldü. Oklahoma Eyalet Üniversitesi'nde farmakoloji ve fizyoloji profesörü ve çalışmanın yazarlarından biri olan W. Kyle Simmons, "Standart tedaviden daha iyi sonuç vermesi, en hafif tabirle çarpıcı görünüyordu" dedi.
Yetersiz beslenme görüldü
Ulusal Yeme Bozukluğu Derneği'nin klinik danışma konseyinin bir parçası olan psikiyatrist Dr. Kimberly Dennis, kilo verme ilaçlarının binge eating hastalığı olan kişilere “frenlerini geri vererek” aşırı yemeyi durdurmalarını sağlayabileceğini söyledi. Ancak, “Frenin her zaman takılı kalmadığından emin olmak istersiniz” diye de ekledi. Dennis, yeme bozukluğu olan bazı hastaların Ozempic gibi ilaçlar kullanırken çok az gıda tükettikleri için yetersiz beslendiklerini gördüğünü söyledi. Nova Scotia'da bir yeme bozukluğu tedavi programının yürütülmesine yardımcı olan Dr. Aaron Keshen, ilaçların açlık işaretlerini insanların hiç iştahının olmadığı noktaya kadar kaçırabileceğinden endişe ettiğini söyledi. Bu durum özellikle binge eating hastalığı olan kişiler için, kendi açlık işaretleriyle uyum sağlamaya çalıştıkları için rahatsız edici olabilir. Bu ilaçları alan hastalar, doyduklarında yemeyi bırakmayı öğrenmek yerine, zar zor yiyerek bir tür düzensiz yeme türünü diğeriyle değiştirebilirler. O ve diğer uzmanlar, zayıflama ilaçları alan tüm hastaların yeme bozuklukları açısından taranması gerektiğini, böylece doktorların bu durumdaki kişileri riskler konusunda uyarabileceğini ve daha kapsamlı bir bakım aldıklarından emin olabileceklerini söyledi.
Chapel Hill'deki North Carolina Üniversitesi'nde yeme bozuklukları araştırmacısı olan Rachel Goode, iyileşmenin sadece kişinin tıkınma sıklığını azaltmaktan çok daha incelikli olduğunu söyledi. Çoğu zaman insanlar olumsuz duygulardan kaçınma arzusuyla yerler. Goode "Peki ya altta yatan tüm bu duygusal ve psikolojik sorunlar, travma, başa çıkma becerileri, bu yeme bozukluklarını besleyen ve hala desteğe ihtiyaç duyan şeyler ne olacak?" dedi.
© 2024 The New York Times Company
