20 Mayıs 2024, Pazartesi Gazete Oksijen
Haber Giriş: 11.10.2023 08:00 | Son Güncelleme: 13.10.2023 15:03

NYT İsrail'in Filistin'de izleyebileceği üç olası senaryoyu yazdı

ABD'nin saygın gazetelerinden The New York Times, Hamas saldırısıyla büyük sarsıntı yaşayan İsrail'in önündeki üç senaryoyu yazdı. Gazete kara harekâtının öne çıkan bir seçenek olduğu yolundaki görüşlere dikkat çekti
İsrailli bir asker Albay Roi Levy’nin cenaze töreninde… (Fotoğraf: Tamir Kalifa/ The New York Times)
İsrailli bir asker Albay Roi Levy’nin cenaze töreninde… (Fotoğraf: Tamir Kalifa/ The New York Times)

Aaron Boxerman / The New York Times

Filistinli militanların hafta sonu düzenledikleri sürpriz bir saldırıda yüzlerce İsrailliyi öldürmelerinin ardından İsrail birlikleri Gazze sınırının büyük bölümünü güvence altına aldı. Şimdi İsrailliler ve Filistinliler birkaç gün önce düşünülemeyecek bir şeyi bekliyorlar: İsrail'in Gazze Şeridi'ne büyük çaplı bir kara saldırısı.

İsrailli yetkililer, yaklaşık 300 bin İsrailli yedek askerin seferber edildiğini ve hükümetin 60 biin kişinin daha çağrılması için emir verdiğini söyledi. Taburların çoğu İsrail'in güneyinde konuşlandırıldı ve bölgede kalan Filistinli militanları arıyor.

Ancak İsrail, en az 1200 İsraillinin öldürüldüğü tarihinin en kötü saldırılarından biriyle sarsılırken, hükümet kendini savunmasız hisseden ülkede güvenlik hissini yeniden tesis etmek için sert önlemler alma konusunda büyük bir baskıyla karşı karşıya.

Siyasi olarak tek seçenek…

Birçok askeri analist artık İsrail'in kıyı bölgesine kuvvet göndermesinin muhtemel olduğunu söylüyor. İsrail'in ulusal güvenlik danışman yardımcısı olarak görev yapan Chuck Freilich, "Hükümetin siyasi olarak başka seçeneği yok" dedi ve ekledi: "Halk çok sarsılmış ve dehşete düşmüş halde ve durumda gerçek bir değişiklik görmek istiyor."

İsrailli yetkililer kara harekâtı düzenleyeceklerini açıkça söylemediler. Ancak Başbakan Benjamin Netanyahu Hamas'a "eşi benzeri görülmemiş bir bedel" ödetme sözü verdi ve askeri yetkililer tüm seçeneklerin masada olduğunu söyledi.

Tuğgeneral Dan Goldfus salı günü öğleden sonra gazetecilere yaptığı açıklamada, "Bir sonraki adım ilerlemek, saldırıya geçmek ve Hamas terör örgütüne saldırmaktır. Böyle bir şeyin tekrar yaşanmasını önlemek için, ne kadar sürerse sürsün, Gazze'deki gerçekliği değiştirmemiz gerekecek” dedi.

Son kara harekâtı 2014’te gerçekleştirildi

İsrail'in Gazze'ye yönelik son geniş çaplı kara harekâtı 2014 yılında, İsrail ile Hamas arasında 50 gün süren ve binlerce Filistinli ile onlarca İsraillinin ölümüne yol açan savaş sırasında gerçekleşmişti. İsrail tankları ve kara birlikleri Hamas'ın altyapısını yok etmek amacıyla kıyı bölgesine akın etmiş, tünellerde ve Gazze'nin kalabalık caddelerinde ölümcül çatışmalara yol açmıştı.

İsrail, savaşın sona ermesinden bu yana geçen dokuz yıl içinde Gazze merkezli Filistinli militanlarla sayısız çatışmaya girdi. Ancak bu savaşlar çoğunlukla havadan yürütüldü: Filistinli militanlar ülke genelinde sık sık roket atışları yaparken, İsrail savaş uçakları ve topçuları da Gazze'deki hedefleri vurdu.

“Tank ve piyade birlikleri geri planda kaldı”

Bu arada İsrail ordusu son yıllarda odağını gelişmiş siber savaş ve sofistike savunma mekanizmalarına çevirdi. İsrail'in başkenti Tel Aviv'de bulunan Ulusal Güvenlik Çalışmaları Enstitüsü adlı düşünce kuruluşunda kıdemli araştırmacı olan Freilich, bir kara saldırısı durumunda Gazze'ye girecek piyade ve tank birliklerinin geri planda kaldığını söylüyor.

Özellikle Gazze'de esir tutulduğuna inanılan 150 kadar İsrailli varken kara harekâtının ne işe yarayacağı merak konusu. İsrailli yetkililer yıllardır Hamas tarafından yönetilen nispeten istikrarlı bir bölgeyi, kaotik bir iktidar boşluğunun getirebileceği her şeye tercih ediyorlardı; bu hesap son saldırıyla alt üst oldu.

Üç olası senaryo

Freilich üç olası senaryonun ana hatlarını çizdi: Hamas'ı zayıflatmak için sınırlı bir saldırı; askeri yeteneklerini yıkmak için uzun süreli bir kampanya ve Gazze'deki Hamas yönetimini sona erdirme girişimi. Son iki seçenek, militanların kendi topraklarındaki yoğun nüfuslu bölgede "aylarca sürecek çok kanlı ev çatışmaları" anlamına gelecektir.

Freilich, "Büyük askeri riskler var ve ayrıca İsrail'in hareket özgürlüğünü büyük ölçüde kısıtlayan rehine durumu da var" dedi. Ancak şunu da ekledi: "İnsanların geçmişte ödemedikleri bir bedeli ödemeye razı olacakları farklı bir durumdayız."

© 2023 The New York Times Company