NYT Trump'ın Gazze iddiasını yazdı: Gittiğine dair bir kanıt yok

Maggie Haberman / The New York Times

Donald Trump pazartesi günü bir radyo röportajında, geçmişte savaştan zarar görmüş Gazze Şeridi'ni ziyaret ettiğini öne sürdü. Konuya açıklık getirmesi istenen bir kampanya yardımcısı Gazze'nin “İsrail'de” olduğunu ve Trump'ın İsrail'i ziyaret ettiğini söyledi. Trump ilk yorumunu, Gazze'yi kontrol eden Hamas'ın 7 Ekim terör saldırıları ve rehin alma eylemlerinin yıldönümünde pazartesi günü muhafazakâr radyo sunucusu Hugh Hewitt ile yaptığı röportajda dile getirdi.

Bazı İsrailliler Gazze Şeridi'ni ilhak etme çağrısında bulunsa da Gazze Şeridi İsrail'in bir parçası değil ve hiçbir zaman da olmadı. İsrail tarafından 1967'den İsrail'in tek taraflı olarak bölgeden çekildiği 2005 yılına kadar işgal edilmiştir. 2007 yılında Hamas'ın Gazze'yi ele geçirmesinin ardından İsrail ve Mısır bölgeye erişimi kısıtlayan bir abluka uyguladı. Trump'ın başkanlığı döneminde ya da iş insanı olarak Gazze'ye gittiğine dair herhangi bir kayıt bulunmuyor. Trump, görevdeki ilk yılı olan 2017'de İsrail'i ziyaret etti ve Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas ile Beytüllahim'de bir görüşme yapmak üzere Gazze'ye en yakın noktada yaklaşık 30 km uzaklıkta olan Batı Şeria'ya gitti.

"Monako'dan daha iyi olabilir"

Röportajda Hewitt, bir gayrimenkul geliştiricisi olan Trump'a, 7 Ekim saldırısına misilleme olarak düzenlenen hava ve kara saldırılarının bir parçası olarak geçen yıl geniş bir alanı tahrip edilen Gazze'nin “doğru şekilde yeniden inşa edilirse Monako olup olamayacağını” sordu: Birileri Gazze'yi tüm Filistin halkının gurur duyacağı, yaşamak isteyeceği, onlara fayda sağlayacak bir yer haline getirebilir mi?

Trump, “Monako'dan daha iyi olabilir. Orta Doğu'daki en iyi konuma, en iyi suya, her şeyin en iyisine sahip. En iyisi, bunu yıllardır söylüyorum. Ne zaman olduğunu biliyorsunuz, ben de oradaydım ve zor bir yer. Bilirsiniz, tüm saldırılardan önce ve son birkaç yıldır yaşanan olaylardan önce de zor bir yerdi" diye yanıt verdi. Daha sonra Trump'ın “orada bulundum” derken neyi kastettiği sorulduğunda, bir kampanya yetkilisi kayıtlara geçecek bir yorumda bulunmadı. Adının açıklanmaması kaydıyla konuşan yetkili, “Gazze İsrail'de. Başkan Trump İsrail'e gitti” dedi.

Bu yorum, Trump'ın bir dönem daha kazanması halinde bölgeye nasıl yaklaşacağına dair soruları yeniden gündeme getirdi. İsrail'de, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun iktidar koalisyonundaki sertlik yanlıları da dahil olmak üzere bazı kesimler Gazze'nin yeniden işgal ve ilhak edilmesi fikrini destekliyor. Trump geçen yıl boyunca İsrail'i desteklemeyi kampanyasının merkezine yerleştirdi. Destekçileri, ABD Büyükelçiliği'nin Tel Aviv'den Kudüs'e taşınması ve İsrail ile bazı Arap ülkeleri arasındaki ilişkileri normalleştiren tarihi İbrahim Anlaşması da dahil olmak üzere başkan olarak aldığı bazı politika kararlarını övdü. Bu çabalar Trump'ın eski İsrail Büyükelçisi David M. Friedman ve Trump'ın damadı Jared Kushner tarafından yürütülmüştü. Ancak Trump, ABD'deki Yahudi seçmenlerin bu ve diğer politikalar için kendisini desteklemesi gerektiğini düşündüğünü açıkça ortaya koydu.