Frances Robles, Jack Nicas ve Alejandro Cegarra / The New York Times
Venezuela'nın başkenti Caracas'ta pazartesi günü başlayan protesto gösterilerinde yüzlerce genç, görevdeki Nicolás Maduro'nun yaygın hile suçlamalarına rağmen zafer ilan ettiği ve oy sayımlarının tamamını açıklamadan seçimin sonuçlandığını söylediği başkanlık seçimlerine öfkelenerek sokaklarda çıktı. Amerika Birleşik Devletleri ve dünyanın dört bir yanındaki ülkeler, pazar günü yapılan oylamanın, kısmi sayımlara dayanan istatistiksel tahminlerle ve Başkan'ın açık farkla kaybettiğini gösteren diğer verilerle uyuşmayan resmi sonuçlarını kınadı.
3,5 milyon daha fazla oy aldı
Pazartesi günü öğleden sonra Venezuela hükümeti, resmi seçim sonuçlarını kınayan yedi Latin Amerika ülkesinin diplomatik temsilciliklerini geri gönderdiğini açıkladı. Muhalefet lideri María Corina Machado pazartesi akşamı yaptığı açıklamada, müttefiklerinin ülkedeki sandıkların yüzde 73'ünden oy sayım sonuçlarını aldığını duyurdu ve hükümetin iddialarını yalanladı. Bu sayımlar Maduro'nun rakibi Edmundo González'in Başkan'dan 3,5 milyon daha fazla oy aldığını gösterdi.
Soruşturma başlattı
González aradaki farkı “matematiksel olarak geri döndürülemez” olarak nitelendirdi. Seçim kurumunun zafer ilan etmesi ancak ayrıntılı oylama sonuçlarını açıklamaması, birçok Venezuelalı ve uluslararası gözlemci arasında seçimin esasen çalındığı hissini güçlendirdi. Ancak Maduro, hükümetinin üst düzey muhalefet liderlerini seçim bilgisayar sistemlerini hacklemekle suçlayarak soruşturma başlattığını duyurmasıyla daha da kararlı göründü.
Pazartesi sabahı Caracas'ta ara sıra yapılan gösteriler, öfkeli halkın başkentin merkezine doğru yönelmesi ve yirmi yılı aşkın süredir siyasi huzursuzluk yaşanmayan hükümet kalelerine ulaşmasıyla gün boyunca büyüdü. Tartışmalı seçim, Biden yönetiminin Venezuela'ya yönelik teşviklerine yeniden dikkat kesilmesine neden oldu. ABD yetkililerinin otoriter hükümetle yürüttüğü müzakereler ve ülkenin hayati önem taşıyan petrol endüstrisine yönelik yaptırımların hafifletilmesi pazar günkü oylamanın önünün açılmasına yardımcı olmuştu. Yönetim şimdilik herhangi bir petrol satış lisansını iptal etmeyi düşünmediğini söyledi.
Ancak Biden yönetimi Maduro hükümetinden oy sayımlarını açıklamasını da talep etti ve aralarında bazı önemli müttefiklerin de bulunduğu daha fazla ülkenin uluslararası normları ihlal ettiği anlaşılan bir seçimin şeffaf olmamasını sorgulaması nedeniyle diplomatik izolasyon riskiyle karşı karşıya olduğu uyarısında bulundu. Başkan Luiz Inácio Lula da Silva liderliğindeki Brezilya hükümeti, iki solcu lider arasında yıllardır süren dostane ilişkilere rağmen pazartesi günü Maduro ile arasına mesafe koydu.
©️ 2024 The New York Times Company