10 Ocak 2025, Cuma Gazete Oksijen
Haber Giriş: 03.01.2025 09:35 | Son Güncelleme: 03.01.2025 17:45

NYT yazdı: Biden yönetiminin son günlerinde Gazze'de ateşkes mümkün mü?

NYT, ABD'de Biden yönetiminin son günlerine gelinirken Gazze'de ateşkesin sağlanmasına aracılık etme hedefinin giderek zorlaştığını aktardı. İsrail ve Hamas arasında ateşkes için Katar ve Mısır'ın ABD katkısıyla sürdürdüğü arabuluculuk çalışmalarında kısıtlı ilerleme kaydedildiği bildirildi
NYT yazdı: Biden yönetiminin son günlerinde Gazze'de ateşkes mümkün mü?

Adam Rasgon ve Aaron Boxerman / The New York Times

Gazze’de savaşı sona erdirmek ve kalan esirlerin serbest bırakılması amacıyla İsrail ile Hamas arasında yapılan görüşmelerde kısıtlı ilerleme sağlandığı belirtildi. Konuya yakın yetkililere göre, Biden yönetimi devam ederken ateşkes anlaşmasına varmak için kalan süre hızla tükeniyor.
 
İsrail, aylardır devam eden mekik diplomasisine rağmen Gazze'ye yönelik operasyonlarını sürdürüyor. Aralık ayında İsrail ve Hamas yetkilileri bir anlaşmaya doğru ilerleme kaydedildiğini ifade etmiş, ancak daha sonra her iki taraf birbirini yeni engeller çıkarmakla suçlamıştı.
 
Yetkililer, taraflar arasındaki görüş ayrılıklarının sürdüğünü ve görüşmelerin geleceğinin belirsiz olduğunu belirtti. Katar ve Mısır, ABD'nin de katılımıyla İsrail ile Hamas arasındaki arabuluculuk çalışmalarına öncülük ediyor.
 
İsrail hükümeti perşembe gecesi yaptığı açıklamada, güvenlik yetkililerinden oluşan bir heyeti yeni bir müzakere turu için Katar’a göndereceğini duyurdu. Aynı zamanda, Hamas yetkililerinin de çıkmaza çözüm bulmak amacıyla Mısır’da olduğu belirtildi. Hamas liderlerine yakın bir kaynak, kamuoyuna açıklanmayan bu ziyaretle ilgili detayları paylaşarak, Hamas yetkililerinin Kahire’de Mısırlı yetkililerle görüşmeler yaptığını ifade etti.

Ancak, İsrail ve Hamas’ın önümüzdeki günlerde bir anlaşmaya varmaya hazır olup olmadığı net değil. Daha önce yapılan birçok müzakere turunda umutlar yeşerdi ancak tarafların taleplerindeki farklılıklar nedeniyle hayal kırıklığına uğranıldı.

İsrail'in Gazze saldırıları sürüyor

Perşembe günü Gazze’ye yönelik hava saldırıları devam etti. İsrail’in güney Gazze’de düzenlediği bir hava saldırısında, Gazze Emniyet Müdürü Mahmud Salah ve başdanışmanı Hussam Şahvan’ın hayatını kaybettiği açıklandı. Hamas yönetimine bağlı hükümet medya ofisine göre, saldırıda çocuklar da dahil olmak üzere çok sayıda kişi öldü veya yaralandı.

İsrail ordusu, Şahvan’ın Muvasi bölgesindeki bir saldırıda öldürüldüğünü doğruladı ve onu Hamas’ın iç güvenlik gücünün liderlerinden biri olarak nitelendirdi. Ancak Salah’ın ölümüyle ilgili bir açıklama yapılmadı. Gazze Sivil Savunma Acil Durum Hizmetleri, saldırıda "birkaç" kişinin öldüğünü ve yaralandığını belirtti.
 
İsrail, Hamas’ı hedef aldığını ve sivil kayıpları en aza indirmek için her şeyi yaptığını söylüyor. Ancak İsrail ordusu, belirlediği insani bölgeleri güvenli alanlar olarak tanımlasa da, Hamas’ın bulunduğu her yeri hedef alacağını açıkça belirtmişti.
 
Giderek kötüleşen insani durum, Birleşmiş Milletler ve uluslararası insan hakları örgütlerinden sert kınamalara yol açtı ve savaşı sona erdirmek için diplomatik çabaları artırdı.

Trump ne yapacak?

ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump, rehinelerin 20 Ocak’taki yemin törenine kadar serbest bırakılmaması durumunda Ortadoğu için "CEHENNEMİN KAPILARI ARALANACAK" tehdidinde bulunmuştu. Ancak Trump’ın bu tehdidini nasıl gerçekleştireceği belirsizliğini koruyor. ABD’de yeni yönetimin de Biden’ın çabalarını engelleyen aynı zorlu dinamiklerle karşı karşıya kalması bekleniyor.
 
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da 7 Ekim 2023’te yaklaşık 1200 kişinin öldüğü ve 250 kişinin Gazze’ye kaçırıldığı saldırılar sonrasında Hamas’ı Gazze’de taahüdünde bulunmuştu. Savaşın üzerinden 15 aydan fazla süre geçerken, Gazze’de yaklaşık 100 rehinenin kaldığı ve onlarcasının ölmüş olabileceği tahmin ediliyor. Gazze Sağlık Bakanlığı’na göre, savaşın başlamasından bu yana Gazze’de 45 binden fazla kişi hayatını kaybetti. Bu sayılar sivil ve savaşçı ayrımı yapmadan açıklanıyor.
 
Hamas, İsrail'in savaşı sona erdirmesi, tüm güçlerini çekmesi ve İsrail cezaevlerindeki çok sayıda Filistinliyi serbest bırakması konusunda ısrar ediyor. Hamas, bu talepler yerine getirilmediği sürece esirleri serbest bırakmayacağını duyurdu.

Biden’ın danışmanları, görev süresi dolmadan önce bir anlaşmaya varmak için son bir çaba gösterdi. Aralık ayında Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, İsrail ile Lübnan’daki Hizbullah arasında bir ateşkes ve Hamas’ın zayıflaması nedeniyle ABD’nin bu ay bir anlaşmaya varmayı umut ettiğini belirtti.

Taraflar birbirini suçluyor 

Öte yandan Hamas geçtiğimiz hafta İsrail’i “yeni koşullar” öne sürmekle suçladı ve “erişilebilecek bir anlaşmanın gecikmesine” neden olduğunu açıkladı. Netanyahu ise Hamas’ı “anlaşmalardan geri adım atmakla” suçladı.
 
Son olarak Hamas, savaşı sona erdirmek ve İsrail’in tamamen geri çekilmesi taleplerinde esnek olabileceğini, ancak İsrail’in temel taahhütler sunmadığını belirtti. Hamas yetkilisi Osama Hamdan, Aralık ayında El Cezire’ye yaptığı açıklamada, “Esnekliğimizi açıkça ortaya koyduk. Ancak İsrail heyeti, savaşı sona erdirme ve tamamen geri çekilme gibi temel taahhütler sunmadı” dedi.
 
İsrailli bir yetkilinin aktardığına göre, İsrail ise Hamas’ın Gazze’de tuttuğu canlı rehinelerin listesini vermediğini belirtiyor.
 
İsmini vermeden bilgi veren yetkililerden biri İsrail’in savaşı sonlandırma taahhüdünde bulunmadığını ancakm iki tarafın da anlaşma metnindeki belli bir seviye belirsizliği uygun bulacağını umduğunu söyledi.
 
Gazze’deki rehinelerin aileleri anlaşma olmadan geçen her gün yakınlarının durumunun daha da kötüleştiğini söyledi.
 
İsrail ve Hamas en son 2023’ün kasım ayında anlaşmaya varmıştı. Bir hafta süren ateşkeste Gazze’den105 İsrailli ve yabancı rehine ve İsrail’den 240 Filistinli mahkum serbest bırakılmıştı. İsrail ordusu bu süreden sonra sekiz rehineyi kendi kurtarmış, 38 rehinenin cansız bedeni ise İsrail’e geri götürülmüştü. 2023’ün sonunda İsrail askerleri Hamas’la Gazze’deki çatışma sırasında yanlışlıkla üç rehineyi vurarak öldürmüştü.

© 2025 The New York Times Company