Eric Schmitt / New York Times
Cuma akşamın Moskova'da gerçekleşen ölümcül terör saldırısını üstlenen grup, İslam Devleti'nin Afganistan'daki kolu olan İslam Devleti Horasan Vilayeti ya da DEAŞ-H olarak biliniyor. DEAŞ-H, 2015 yılında Pakistan Talibanı'nın isyancı üyeleri tarafından kuruldu ve daha sonra şiddet yanlısı bir tutum benimsedi. Grup, liderlerinin çoğunu öldüren ABD hava saldırıları ve Afgan komando baskınlarının bir kombinasyonu nedeniyle 2021 yılına kadar üyelerinin yaklaşık yarı yarıya azalarak 1.500 ila 2.000 savaşçıya düştüğünü gördü.
Grup, Taliban'ın o yıl Afgan hükümetini devirmesinden kısa bir süre sonra ikinci dönemine geçti. ABD ordusunun ülkeden çekilmesi sırasında DEAŞ-H, Ağustos 2021'de Kabil'deki uluslararası havalimanında 13 ABD askerinin ve 170 kadar sivilin ölümüne yol açan bir intihar saldırısı gerçekleştirdi. Saldırı DEAŞ-H'nin uluslararası profilini yükselterek Taliban'ın yönetme kabiliyetine karşı büyük bir tehdit olarak konumlandırdı.
En kötü senaryo
O zamandan beri Taliban, Afganistan'da DEAŞ-H'ye karşı çetin savaşlar veriyor. Şimdiye kadar Taliban'ın güvenlik güçleri örgütün toprak ele geçirmesini ya da barış zamanında sıkılan çok sayıda eski Taliban savaşçısını bünyesine katmasını engelledi ki bu da Afganistan'ın Batı destekli hükümetinin çökmesinin ardından ortaya çıkan en kötü senaryolar arasındaydı.
ABD'den 'ufuk ötesi' saldırılar
Başkan Joe Biden ve üst düzey komutanları, ABD'nin Basra Körfezi'ndeki bir üsten ABD'yi ve denizaşırı çıkarlarını tehdit eden DEAŞ ve Kaide isyancılarına karşı "ufuk ötesi" saldırılar gerçekleştireceğini söyledi. Nitekim ordunun Merkez Komutanlığı'nın başındaki General Michael Kurilla, Temsilciler Meclisi'nde komiteye verdiği demeçte DEAŞ-H'nin "altı ay gibi kısa bir süre içinde, çok az uyarıda bulunarak ya da hiç uyarıda bulunmadan ABD ve Batı'nın yurt dışındaki çıkarlarına saldırma kabiliyetine ve iradesine sahip olduğunu" söyledi.
DEAŞ açıkça dış operasyonlarını kendi topraklarının çok ötesine taşımaya çalışıyor. Avrupa'daki terörle mücadele yetkilileri son aylarda DEAŞ-H'nin buradaki hedeflere saldırmak için hazırladığı birkaç planı çökerttiklerini söylüyorlar.
İran'daki saldırının arkasındalar
DEAŞ-H, ocak ayında resmi Telegram hesabından yaptığı bir paylaşımda İran'ın Kerman kentinde 2020 yılında ABD'nin insansız hava aracı saldırısında öldürülen İranlı komutan General Kasım Süleymani'yi anma töreni sırasında 84 kişinin ölümüne neden olan bombalı saldırının arkasında olduğunu söyledi. İran'ı çok tanrılı ve dinden dönmüş olduğu gerekçesiyle defalarca tehdit eden DEAŞ-H, daha önce de bu ülkede düzenlenen birçok saldırının sorumluluğunu üstlenmişti. Örgüt şimdi de Moskova'daki saldırının sorumluluğunu üstlendi.
"Son iki yıldır Rusya'ya odaklanmış durumda"
New York merkezli bir güvenlik danışmanlık firması olan Soufan Group'ta terörle mücadele analisti olan Colin Clarke, "DEAŞ-H son iki yıldır Rusya'ya odaklanmış durumda" dedi. Örgütün propagandasında sık sık Devlet Başkanı Vladimir Putin'i eleştirdiğini söyleyen Clarke "DEAŞ-H Moskova'nın Afganistan, Çeçenistan ve Suriye'deki müdahalelerine atıfta bulunarak Kremlin'i elinde Müslüman kanı bulundurmakla suçluyor" dedi.
©️ 2024 The New York Times Company
