Nicholas Bakalar / New York Times
Bazı beslenme uzmanları, kolesterol oranı yüksek olsa da yumurtanın sizin için iyi olduğunu söylüyor. Diğer uzmanlar ise kötü olduklarından emin. Yeni yapılan geniş çaplı bir araştırma kafa karışıklığının giderilmesine yardımcı olabilir. Yeni analizde yaklaşık 30.000 katılımcıyı içeren ve ortalama 17 yıldan fazla takip edilen altı büyük prospektif çalışmadan elde edilen veriler incelendi. Diyetteki her ilave 300 miligram kolesterol için kardiyovasküler hastalık riskinde yüzde 17 ve herhangi bir nedenden dolayı erken ölüm riskinde yüzde 18 artış olduğu bulundu.
Tek başına yumurta da aynı etkiye sahipti. Büyük bir yumurtada tamamı sarısında olmak üzere yaklaşık 185 miligram kolesterol bulunur. Günlük tüketeceğiniz her ilave yarım yumurta kardiyovasküler hastalık riskinde yüzde 6 ve erken ölüm riskinde yüzde 8 artış ile ilişkilendirildi.
Ne kadar çok yumurta o kadar çok risk
JAMA dergisinde yayınlanan çalışmanın bulguları gözlemsel ve neden-sonuç ilişkisini ortaya koymuyor. Ancak bir kişinin diyetinin geri kalanı ne kadar sağlıklı olursa olsun, ne kadar çok yumurta tüketilirse, kardiyovasküler olaylar, koroner kalp hastalığı, felç, kalp yetmezliği ve erken ölüm riski o kadar artıyor. Aynı durum, diğer diyet özelliklerinden bağımsız olarak diyet kolesterolü için de geçerli: Yani diyetinizde ne kadar fazla kolesterol varsa, hastalık riski de o kadar yüksektir.
Çalışmanın başyazarlarından Colorado Üniversitesi tıp profesörü Dr. Robert H. Eckel, araştırmayı önceki incelemelerden daha kapsamlı olarak niteleyerek "Yumurta ve genel olarak diyetle kolesterol alımının kardiyovasküler hastalık riskini ve daha da önemlisi tüm nedenlere bağlı ölüm riskini etkilemede önemini koruduğuna dair güçlü bir açıklama yapmak için yeterli veri var" dedi.
Araştırmacılar Amerikalıların ortalama kolesterol tüketiminin son birkaç on yılda pek değişmediğini, günde yaklaşık 300 miligram olduğunu söylüyor. Ancak bu seviyede bile, diyetle alınan kolesterolün kardiyovasküler sorunlar için artan bir riskle bağlantılı olduğunu buldular.
Araştırma ek riskleri göstermiyor
Kalp hastalığı için beslenmenin yanı sıra birçok başka risk faktörü daha var ve araştırmacıların belirttiği rakamlar yüksek kolesterollü beslenmeden kaynaklanan ek risk yüzdelerini göstermiyor. Bu nedenle etki çarpıcı değil. Ancak kalp hastalığı Amerika Birleşik Devletleri'nde en yaygın ölüm nedeni ve tüm kanser türlerinin toplamından daha yaygın. Bu nedenle hastalık oranlarındaki küçük bir artış bile ölüm sayısında büyük bir artış anlamına geliyor.
"Yumurta ve diyet kolesterolünün bağımsız etkilerine odaklandık"
Çalışmanın baş yazarı ve Northwestern'de epidemiyoloji doçenti olan Norrina B. Allen, "Bu çalışma diyetin genel kalitesini dikkate alıyor ve buna göre ayarlama yapıyor. Biz gerçekten de yumurta ve diyet kolesterolünün bağımsız etkilerine odaklandık. Örneğin, daha sağlıklı insanlar daha fazla yumurta yeme eğilimindedir çünkü içinde çok fazla protein olduğunu düşünürler, ancak sağlıklı diyet yapan sağlıklı insanlar için bile yumurta ve kolesterolün zararlı etkisi tutarlıdır" dedi.
Tüm insanlar aynı şekilde etkilenmiyor
Allen tüm insanların diyet kolesterolünden aynı şekilde etkilenmediğini ve tüketilen kolesterol miktarı ile kandaki miktar arasındaki ilişkinin karmaşık olduğunu, metabolik ve genetik faktörlere bağlı olarak kişiden kişiye değiştiğini belirtti. Bazı insanlar çok fazla yumurta yiyebilir ve kolesterolün çok azı kana karışır. Allen "Çalışmamız diyet kolesterolünü popülasyon düzeyinde inceledi. Ancak bireyler için diyet kolesterolü ve kalp hastalığı arasındaki ilişkide çok daha fazla varyasyon olacaktır" diyerek şunları ekledi: "Bu çalışma çok tutarlı bir ilişki buldu. Ancak yumurtanın bazı avantajları var (amino asitler ve mineraller) ve bunlar faydalıdır. Sağlıklı bir diyetin parçası olarak yumurta sayısını, özellikle de yumurta sarısını azaltmak istersiniz. Ancak insanların hiç yumurta yememeleri gerektiğini düşünerek uzaklaşmalarını istemiyoruz. Bu doğru bir mesaj değil" dedi.
Daha ikna edici
Bu çalışmanın çeşitli yönleri onu diğer raporlardan farklı ve bazı uzmanlara göre daha ikna edici kılıyor. Allen, halihazırda hesaplanmış olan sonuçları birleştiren önceki meta-analizlerin çoğunun aksine araştırmacıların her bir katılımcı için verileri izole edebildiklerini söyledi. Ayrıca her bir kişinin diyetindeki kolesterol miktarını tam olarak kaydedebildiler ve yumurtadaki kolesterolün etkilerini kolesterol içeren diğer tüm gıdalardan ayırabildiler.
Harvard T.H. Chan Halk Sağlığı Okulu'nda beslenme ve epidemiyoloji profesörü olan Dr. Frank B. Hu, çalışmayı ilginç ve dikkatli bir şekilde yürütülmüş bulduğunu ancak günde yarım yumurta ile fark yarattığı için sonuçların şaştıcı olduğunu söyleyerek "Bu çalışma daha önceki bulgulardan çok daha güçlü bir ilişki bulmuş gibi görünüyor" dedi.
"Daha fazla çalışmaya ihtiyaç var"
Çalışmada bazı sınırlamalar vardı. Veriler, her zaman güvenilir olmayan, insanların ne yediklerine dair kendi raporlarına dayanıyor ve analiz edilen çalışmalar diyet bilgilerini toplamak için farklı yöntemler kullandı. Araştırmacılar ayrıca, diyetler zaman içinde değişebilse de, yumurta ve diyet kolesterol tüketiminin tek bir ölçümünü dikkate aldı. Allen son çalışma hakkında şunları söyledi: "Güçlü yönlerine rağmen, popülasyonlar arasında neden çelişkili bulgular elde ettiğimizi anlamak ve yumurta yemenin kötü olup olmadığı ya da diğer kişilerin etkilenip etkilenmediğini anlamak için yeni çalışmalara ihtiyaç var."
©️ 2024 The New York Times Company
