15 Kasım 2024, Cuma Gazete Oksijen
Haber Giriş: 29.05.2024 16:38 | Son Güncelleme: 29.05.2024 16:47

NYT yeni araştırmayı yazdı: Geçen yıl 26 gün daha fazla sıcaktı

İklim değişikliği geçen yıla ortalama olarak 26 gün ekstra sıcak günler ekledi. New York Times'ın incelediği yapılan son analizde 2023 yılındaki sıcak hava dalgalarının etkileri incelendi
Fotoğraf: Francesca Volpi/The New York Times
Fotoğraf: Francesca Volpi/The New York Times

Raymond Zhong / The New York Times

Bilim insanları rekor kıran sıcaklıkların yaşandığı geçen yıl boyunca, Dünya'daki ortalama bir insanın, insan kaynaklı iklim değişikliği olmasaydı yaşayacağından 26 gün daha fazla anormal derecede yüksek sıcaklık yaşadığını söyledi. Geçen 12 ay, gezegenin şimdiye kadar ölçülen en sıcak ayları oldu ve atmosfere büyük miktarda ısı tutucu gaz ekleyen fosil yakıtların yakılması bunun başlıca nedenlerinden biri. Araştırmacıların analizine göre dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 80'i, insan kaynaklı ısınmanın bir sonucu olarak geçen mayıs ayından bu yana en az 31 gün alışılmamış sıcaklıklar yaşadı.

Yeni analizi gerçekleştiren araştırmacılardan biri ve Princeton, New Jersey merkezli kar amacı gütmeyen bir araştırma ve haber kuruluşu olan Climate Central'ın bilimden sorumlu başkan yardımcısı Andrew Pershing, “İnsanlara yüklediğimiz bedel çok fazla. Doğaya yüklediğimiz bedel çok fazla" dedi. Pershing araştırma sonuçlarının Güney Amerika ve Afrika'nın bazı bölgelerinde, iklim değişikliği olmasaydı orada yaşanmayacak 120 gün anlamına geldiğini söyledi.

Şu anda dünya iklimi, El Nino-Güney Salınımı olarak bilinen döngüsel modelin La Nina evresine doğru kayıyor. Bu genellikle ortalama olarak daha düşük sıcaklıklara işaret eder. Buna rağmen, son günlerde yaşanan sıcaklıkların gelecek aylarda bazı yerlerde hava durumu ve fırtınalar üzerinde yankılanan etkileri olabilir. Tahminciler bu yılki Atlantik kasırga sezonunun olağanüstü aktif olmasını bekliyor, çünkü kısmen fırtınaların oluştuğu okyanus suları alışılmışın dışında sıcak.

Bu hafta yayınlanan analiz birkaç grubun işbirliğiyle hazırlandı: Climate Central, Kızılhaç Kızılay İklim Merkezi ve aşırı hava olaylarını inceleyen bilimsel bir girişim olan World Weather Attribution. Raporun yazarları, 1991 ile 2020 yılları arasında kaydedilen günlük sıcaklıkların yüzde 90'ını aşan belirli bir günün sıcaklığını belirli bir yerde anormal derecede yüksek olarak kabul etti.

Rapora göre, ortalama bir Amerikalı geçen yıl mayıs ayından bu yana iklim değişikliğinin bir sonucu olarak 39 gün bu tür sıcaklıklar yaşadı. Bu, insan kaynaklı ısınmanın olmadığı varsayımsal bir dünyaya göre 19 gün daha fazla. Güneybatıdaki Arizona ve New Mexico ile Kuzeybatıdaki Washington ve Oregon da dahil olmak üzere bazı eyaletlerde bu fark 30 gün ya da daha fazla, yani fazladan tam bir ay.

76 sıcak hava dalgası

Bilim insanları ayrıca geçen mayıs ayından bu yana gezegenin kaç tane aşırı sıcak dalgası yaşadığını da saydı. Bunları, geniş bir alanda, üç veya daha fazla gün süren, önemli can kayıpları ya da altyapı ve sanayide aksaklıklara yol açan mevsim dışı sıcaklık olayları olarak tanımladılar. Araştırmacılar, geçen yıl Antarktika hariç her kıtada 90 ülkeyi etkileyen bu tür 76 olay tespit etti. Geçen bahar Hindistan'da çok şiddetli bir sıcak hava dalgası yaşandı. Yaz boyunca Kuzey Amerika, Avrupa ve Doğu Asya'da orman yangınlarını daha da kötüleştiren ve elektrik şebekelerini zorlayan aşırı sıcaklar yaşandı. Ve bu yıl da Afrika'dan Orta Doğu'ya ve Güneydoğu Asya'ya kadar aşırı sıcaklar yaşandı.

 ©️ 2024 The New York Times Company