Niki Kitsantonis ve Amelia Nierenberg / The New York Times
Dünyanın geri kalanı dört günlük çalışma haftasına geçerken, Yunanistan tersini yapmayı tercih ediyor. Geçen hafta pazartesi günü, bazı şirketlerin altı günlük çalışma haftası uygulamasına izin veren bir yasa yürürlüğe girerek, ülkenin yaşlanan işgücünü desteklemeyi ve işçi haklarına saygı gösterirken zor durumdaki işçilere mesai ödenmesini amaçlayan bir değişiklik yapıldı. Yasa, bazı istisnalar dışında, belirli sanayi ve imalat sektörlerindeki özel sektör çalışanları veya haftanın yedi günü, günde 24 saat kesintisiz vardiyalı çalışan bir işletmede çalışanlar için geçerli. Ayrıca sadece beklenmedik bir şekilde artan iş yükü gibi istisnai durumlarda bu sisteme izin verilecek.
AB'deki en uzun ortalamaya sahip
Daha iyi çalışma koşulları ve hakları için uzun süredir mücadele eden işçi sendikaları bu adıma karşı çıktı. Tasarı geçen yıl onaylandığında şiddetli tartışmalara ve protestolara yol açmıştı. Yunanistan halihazırda Avrupa Birliği'ndeki en uzun ortalama çalışma haftasına sahip ülke ve uzatılan çalışma haftasının verimliliği artırıp artırmayacağı net değil.
Yunanistan'daki eylem dünyanın büyük bir kısmıyla keskin bir tezat oluşturuyor. Senatör Bernie Sanders, mart ayında ABD'de standart çalışma haftasının 40 saatten 32 saate indirilmesi için bastırdı. İngiltere, İzlanda ve Yeni Zelanda'da da, en azından kısmen corona virüs pandemisinin yol açtığı ciddi iş değişikliklerine bir yanıt olarak denemeler yapıldı. İşte Yunanistan'ın fazla mesai önlemi hakkında bilinmesi gerekenler:
Neden yararlı olabileceği düşünülüyor?
Avrupa Birliği'ndeki bazı ülkeler gibi Yunanistan da kalifiye işgücü sıkıntısı çekiyor. Ülkedeki muhafazakar milletvekilleri yasayı, işverenler için daha fazla kaynak sağlarken işçiler için de ek gelir sağlamanın bir yolu olarak tanımladı. Çalışma ve Sosyal Sigortalar Bakanı Niki Kerameus, ek günün işverenlerin mevcut işçi arzı ile karşılanamayan acil operasyonel talepleri karşılamalarına olanak sağlayacağını ve ayrıca çalışanların cebine daha fazla para koyacağını söyledi.
Yasaya göre, işçiler altıncı günlerinde yüzde 40 ekstra ücret alacak. Eğer o gün pazar ya da resmi tatil gününe denk geliyorsa bu oran yüzde 115'e yükseliyor. Bazı işçiler halihazırda fazladan çalıştıkları süre için ücret almadan haftada 40 saatten fazla çalışıyor ve yeni önlemin destekçileri, işverenlerin fazladan çalıştıkları saatleri hükümete bildirmek zorunda kalacakları için bu işçilere koruma sağladığını öne sürüyor.
2009 mali krizine dayanıyor
İşgücü açığının kökleri kısmen 2009 yılında başlayan mali krize dayanıyor. Çoğu genç Yunanlı olmak üzere çok sayıda işçi daha iyi bir gelecek arayışıyla yurtdışına gitti ve bazı şirketler eğitim ve geliştirme faaliyetlerini azaltarak sorunu daha da derinleştirdi. Sonrasında gelen patlama hoş bir mali rahatlama sağladı ancak aynı zamanda ekonomi toparlanırken işverenlerin elini kolunu bağladı. Yunanistan son yıllarda büyük bir göçmen akınıyla başa çıkmakta zorlandı ancak şimdi bazı göçmenlere oturma ve çalışma izni veriyor ve tarım gibi belirli sektörlere daha fazla işçi getirmek için diğer ülkelerle anlaşmalar imzalıyor.
Eleştirmenler nasıl tepki verdi?
Kerameus, Yunan hükümetinin bu hamlenin sonuçlarını önemsiz olduğunu göstermeye çalıştığını ve bunun istisnai bir tedbir olduğunu ve yerleşik beş günlük çalışma haftasını hiçbir şekilde etkilemediğini vurguladığını belirtti. Ancak özellikle sol kesimden pek çok kişi öfkeli. Sol muhalefet partisi Syriza, ülkeyi utandıran 19. yüzyıl çalışma koşullarına geri dönüş olarak nitelendirdiği bu durumu kınadı. Yunanistan'ın özel sektör işçi sendikasının genel sekreteri Nikos Fotopoulos, Çalışma Bakanı Kerameus'a yazdığı açık mektupta hükümeti gelmiş geçmiş en barbar, en işçi karşıtı hükümet olarak nitelendirerek düzenlemeyi eleştirdi.
Yunanistan'ın özel sektör çalışanları sendikasının araştırma enstitüsüne göre geçen yıl neredeyse her 5 Yunan yetişkinden 1'i yoksulluk riski altındaydı ve Fotopoulos hükümetin işçilerin fazladan bir günden vazgeçebileceği yönündeki argümanının geçerli olmadığını söyledi. Fotopoulos, "Sahip olduğumuz işsizlik ve yoksullukla hangi işçi, işçilere köleleri gibi davranmalarına izin verdiğiniz kontrolsüz işverenlere hayır demeye cesaret edebilir?" ifadelerini kullandı.
Dört günlük çalışma için ne düşünülüyor?
Dört günlük çalışma haftasını destekleyenler, bunun işverenler ve çalışanlar için önemli faydaları olabileceğini söylüyor. Peki bunun arkasındaki mantık ne? Ofiste daha az saat geçirilmesi, orada geçirilen zamanın daha verimli olması anlamına gelmeli. Teoriye göre çalışanlar, öğleden sonra 3'ten akşam 5'e kadar süren atıştırmalık ihtiyacını veya yorgunluğun başladığı ve zihinlerinin dağılmaya başladığı diğer dönemleri atlatmak için daha fazla enerjiye ve teşvike sahip oluyorlar.
Kâr amacı gütmeyen bir grup olan 4 Day Week Global'in CEO'su Dale Whelehan, "İnsanlar daha az çalıştıklarında, daha akıllıca çalışma eğiliminde oluyorlar. Sonuç olarak, işlerindeki verimsiz zamanı azaltıyor ve daha az zamanda daha çok iş yapabiliyorlar" dedi. Kanıtlar hala ortaya çıkmaya devam ediyor ancak Whelehan'ın grubu tarafından yürütülen bir İngiliz deneme çalışmasının olumlu sonuçları olduğu görülüyor. 2022'de gerçekleştirilen çalışmanın yaklaşık yarısında yapılan bir ankette, şirketlerin çoğu deneme sırasında verimlilik kaybı olmadığını belirtti.
Verimlilik tartışması Yunanistan'da nasıl sonuçlanıyor?
Yunanistan geçen yıl Avrupa Birliği'nde en uzun ortalama çalışma haftasına sahip ülke oldu. Çalışma çağındaki insanlar işlerinde ortalama 39.8 saat geçirirken, bu rakam Avrupa Birliği'nde ortalama 36.1 saatti. Yunanistan bazı durumlarda çalışma haftasını uzatmak isterken, dört günlük çalışma haftasını destekleyenler verimlilik söz konusu olduğunda daha azın bazen daha fazla olabileceğini vurgulamak istiyor. Yunanistan'ın verimliliği ise uzun zamandır Avrupa Birliği ortalamasının altında seyrediyor. Bloğun istatistik kurumu Eurostat'ın verileri, Yunanistan'ın çalışma saati başına verimliliğinin geçen yıl bloğun ortalamasından yüzde 30 daha düşük olduğunu gösteriyor.
Atina'da yaşayan avukat Emmanouil Savoidakis, "Bu uygulama maaşlarını artırmak isteyen işçilere bir teşvik sunarken, işverenlerin de adil davranmasını sağlıyor" dedi ve imalat sektöründeki bazı müvekkillerinin şimdiden bu konuya ilgi gösterdiğini söyledi. Savoidakis, "Üretimi artırmak isteyen herkes bunu belirli kurallara tabi olarak yapmak ve fazla mesai ücreti ödemek zorunda" diye ekledi.
©️ 2024 The New York Times Company
