Megan Specia / The New York Times
Evgeni, mart ayının başından beri her hafta arabasını ilaç kutularıyla doldurarak Krakow’daki evinden Ukrayna sınırına yakın bir diğer Polonya kenti Rzeszow'a doğru yola koyuluyor.
Aslen Rus olduğunu ancak son 16 yıldır evinin Polonya’da olduğunu söyleyen Evgeni, orada karısıyla birlikte yaşıyor ve Polonya vatandaşı. Şubat ayı sonlarında Rusya'nın Ukrayna'yı işgali başladığında bir şeyler yapması gerektiğini farkında olduğunu anlatıyor.
Ailesinin güvenliğinden duyduğu endişe sebebiyle soyadının kullanılmamasını isteyen Evgeni, son yedi haftadır Ukrayna'daki savaştan kaçanlara barınma, lojistik destek ve diğer yardımları sağlamak için Polonya’da yaşayan birçok Rusun gönüllü hareketlere katıldığını söylüyor.
Rus sivillerden Ukrayna’ya yardım eli
Evgeni “Durum basit. Bu benim için bir iç çatışma değil” diyor. Rus kimliğini ve hala Rusya'da yaşayan ailesine yönelik endişelerini, Ukraynalılara yardım etme arzusu ile ayırmadığını anlatan Evgeni, “Ailem karşı taraftaki bir düşmanmış gibi davranmıyorum. Bu doğru değil" diyerek sözlerine devam ediyor.
Çoğu kadın ve çocuk olan 2.5 milyondan fazla insan Rus işgalinin başlamasından bu yana Ukrayna'dan Polonya'ya geldi.
Evgeni Rus işgali haberini duyduğundaki şokunu ”Karışık şeyler hissediyorsunuz. Kızgın ve utanmış. Sonrasında ne yapacağınıza dair hiçbir fikriniz olmuyor. Beş altı gün boyunca içim tamamen boştu" diye anlatıyor.
İlk iş Ukraynalı dostunu aradı
Evgeni, sekiz yıl önce Ukrayna'da geçirdiği trafik kazasında hayatını kurtaran ve kardeş gibi gördüğü Oleksandr’ın hala orada olduğunu söylüyor.
"Hayatımın en kötü gününde birbirimizi tanıdık. O harika biri. Saf bir Ukrayna vatanseveri ve iyi bir insan” diyor. Rus işgali haberini duyduğunda, hayatta olduğundan emin olmak, neye ihtiyacı olduğunu ve yardım etmek için neler yapabileceğini öğrenmek için hemen Oleksandr’ı aradığını anlatıyor.
Ulaşım ve ilaç sağlamaya çalışıyor
Oleksandr, Ukrayna'nın şimdiye kadar nispeten istikrarlı kalan bir bölgesinde bulunuyor ve savaş çabalarına yardım ediyor. Evgeni ihtiyaçların neler olduğunu öğrenmek için arkadaşıyla yakın temas halinde olduğunu, yardımı koordine etmek adına bir irtibat ağıyla çalıştığını söyledi.
Şimdi, ev ofisi bir lojistik merkeze dönüştürmüş ve iş dışındaki tüm boş zamanlarını Ukraynalılara yardım etmeye adıyor. Haftada en az bir kez gidiş-dönüşü üç saat olan Rzeszow'a yol alıyor.
Eşinin eczacı olduğuna değinen Evgeni, dikkatinin büyük bir kısmını Polonya'daki Ukraynalı mültecilere ilaç sağlamaya ve onları ülkeye göndermeye harcadığından bahsetti. Evgeni “En azından elimden bir şey geliyormuş gibi hissediyorum” dedi.
“Rusya diktatörlüğe dönüştü”
2020 yılında Moskova’dan Polonya’ya taşınan 34 yaşındaki İgor Gerbeev bu çabalara katılan diğer Ruslardan biri.
Gerbeev Rusya’nın ifade özgürlüğünün kısıtlandığı bir diktatörlüğe döndüğünü düşünüyor. Sosyal medyada Kremlin aleyhine konuştuktan sonra oradaki durumun gittikçe zorlaştığını anlatıyor. “Rusya dışardan güzel gözüküyor” diyen Gerbeev, öte yandan ülkede kendisi gibi gençler için fırsatlar bulunmadığını ve geleceğini artık orada hayal edemediğini söylüyor.
Polonya’ya taşınıp bir bilgi teknolojisi firmasında iş bulduğunda, Kraskow’da kimseyi tanımıyorken ona kucak açan Ukraynalılardan bahsediyor.
Rus işgali başladığında bir şey yapması gerektiğini hissetmiş. Gerbeev “Bu benim görevim. Prensip ve vizyon sahibiyim” diyor.
Ukrayna ailesini ağırladı
Almanya’daki aile fertlerinin yanına geçmeden önce 5 kişilik bir Ukrayna ailesini haftalarca evinde ağırladığını anlatıyor. Gerbeev’e göre eve ilk geldiklerinde ailenin annesi onun Rus olmasından tedirginlik duymuş. Ancak tez vakitte ona ısınmış ve oldukça minnettar kalmış.
Gerbeev kendini yardım çabalarında küçük bir parça olarak tanımlıyor. Ukraynalıların savaşın yıkımına rağmen birbirlerine durmak bilmeden sağladıkları desteğe hayran olduğunu anlatıyor.
Moskova’nın uluslararası izolasyonu ve uygulanan yaptırımlar sebebiyle savaşın uzun vadede hem Ukraynalıları hem de Rusları mahvedeceğini düşünüyor. Ancak Rusya’da tanıdıklarının çoğunun halen Putin destekçisi olduğunu belirtiyor.
Gerbeev: Onlarla konuşmak zor. Rusya’daki pek çoğu için ben bir vatan hainiyim
Bu durumun Ukraynalılar için elinden geleni yapmasını durdurmayacağının altını çizen gönüllü, “Bu insani görevim” diyor.
© 2022 The New York Times Company
