Constant Méheut / The New York Times
Ukrayna ordusuyla bağlantılı olan ve savaş alanının haritasını çıkaran bir gruba göre, Moskova'nın yavaş ama istikrarlı ilerleyişi Ukrayna makamları üzerindeki ateşkes görüşmelerine başlama baskısını arttırırken, Ukrayna'nın doğusundaki Rus birlikleri yaklaşık birkaç gün içinde en az 10 köy ve yerleşim yerini ele geçirdi.
İki kritik kale savaşta dengeleri değiştirebilir
DeepState adlı grubun analizine göre durum özellikle Ukrayna'nın doğusundaki Donetsk'te Rus güçlerinin bölgenin güneyindeki son iki kalesine yaklaştığı Ukrayna güçleri için tehlikeli görünüyor. Uzmanlar, Kurakhove ve Velyka Novosilka adlı kalelerin düşmesinin Rusya'nın bölgeyi ele geçirmesinin önünü açabileceğini söylüyor.
Donetsk'i 2022'de ilhak eden ve bölgenin yaklaşık üçte ikisini kontrol eden Rusya, tüm topraklar üzerindeki gücünü pekiştirmeye çalışıyor. Saldırılarını bölgenin güneyinde yoğunlaştıran Rusya, Ukrayna hatlarında zayıf noktalar arıyor ve birçok yönden saldırarak sayıca az olan Ukrayna birliklerine geri çekilmekten başka seçenek bırakmıyor.
Ukrayna'nın en iyi savaşan birliklerinden biri olan 3. Taarruz Tugayı'nın komutanı Andrii Biletskyi geçen hafta Ukrainska Pravda gazetesine verdiği demeçte savaş alanının genel durumuna atıfta bulunarak “Bu gerçekten de neredeyse üç yıllık savaşın en zor anı” dedi.
Hala umut var
Bu yazdan beri Rus birlikleri Donetsk bölgesinde 2022'den beri görülmemiş bir hızla ilerleyerek yüzlerce kilometrelik bir alanı ele geçirdi. Uzmanlar durumun zor olmasına rağmen Ukrayna için felaket olmadığını çünkü Rusya'nın henüz bölgedeki büyük şehirlerden birine ulaşamadığını söylüyor.
Bununla birlikte kayıplarından endişe duyan Ukraynalı yetkililer, Ukrayna'daki kazanımlarını elinde tutabilmeyi talep eden Moskova ile barış görüşmeleri başlatma olasılığına sıcak bakıyor.
Zelenskiy'den geri adım
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy Cuma günü Sky News'e verdiği bir mülakatta savaşın “sıcak safhasını” durdurmanın bir yolunun Ukrayna'nın NATO'ya katılması ve kontrol ettiği toprakları askeri ittifakın koruması altına alması olduğunu öne sürdü. Ukrayna'nın daha sonra Rusya tarafından işgal edilen toprakları “diplomatik bir yolla” geri almaya çalışacağını söyledi.
Bu, Zelenskiy'nin Ukrayna'da hassas bir konu olan işgal altındaki toprakların hızlı bir şekilde iadesi olmadan savaşın sona erebileceğine dair verdiği en net tavizlerden biriydi.
NATO üyeleri şimdiye kadar Ukrayna'yı savaş sırasında ittifaka katılmaya davet etmeye yanaşmadı ve Ukrayna'nın NATO'ya olası katılımının ittifakı savaşın aktif bir katılımcısı haline getireceğinden endişe ettiler.
Yakın gelecekte Ukrayna'nın üyeliğini desteklemeyeceklerinin sinyalini veren AD'nin seçilmiş başkanı Donald Trump'ın göreve gelmesiyle bu ihtimal daha da azalmış görünüyor.
Rusya'nın doğudaki ilerleyişi de Zelenskiy'nin önerisiyle ilgili tartışmaları, özellikle de NATO'nun koruması altına girecek topraklarla ilgili tartışmaları zorlaştıracak gibi görünüyor.
Rus güçleri kuzeyden ve güneyden ilerleyerek Kurakhove'nin doğu dış mahallelerine girdiği için Kurakhove şu anda bir kıskaç hareketine yakalanma riski altında. DeepState ve savaş alanı haritalarına göre Rus birlikleri Kurakhove'ye giden ana ikmal yolunun her iki tarafında da 10 kilometre içinde mevzilenmiş durumda ve bu sayede insansız hava araçları ve topçu birlikleriyle ilerleyen Ukrayna güçlerini ve araçlarını hedef alabiliyorlar.
“Saat çoktan işlemeye başladı. Şehrin terk edilmesi haftalar değil belki de günler alacak” diyen Ukraynalı askeri uzman Ivan Stupak, geçtiğimiz hafta Ukrayna televizyonuna verdiği demeçte Kurakhove'nin neredeyse %70'inin kuşatıldığını belirtti.
Rus güçleri ayrıca Kurakhove'nin 35 kilometre güneybatısındaki Velyka Novosilka kasabasına doğru ilerliyor. Bağımsız bir Ukrayna araştırma kuruluşu olan Savunma Stratejileri Merkezi, kasabanın Ukrayna güçleri için çok önemli bir lojistik merkez olduğunu ve geçen yaz Ukrayna'nın güneydeki karşı saldırısının başlangıç noktası olduğunu söyledi.
Rusya'nın Donetsk'in güneyindeki ilerleyişi Moskova'nın güney Ukrayna'da ele geçirdiği geniş kara koridorundaki lojistik yollarını da güçlendirdi. Uzmanlar, Ukrayna güçlerini önemli demiryollarının topçu menzilinin dışına iten Rus birliklerinin artık Kurakhove'nin yaklaşık 40 kilometre güneyindeki Volnovakha gibi demiryolu merkezlerini doğudan güneye asker ve malzeme taşımak için serbestçe kullanabileceğini söylüyor.
Bu avantaj, Ukraynalı yetkililerin Rusya'nın olası yeni bir saldırıya hazırlık için kuvvet yığdığı konusunda uyardığı Zaporijya bölgesi gibi yakın bölgelerdeki saldırıları destekleyebilir.
Ukrayna ordusunun en üst düzey komutanı General Oleksandr Syrskyi, Cuma günü güney Donetsk cephesine yaptığı bir ziyaret sırasında, Rus ilerleyişini savuşturmak için orada konuşlanan birliklere ek asker, mühimmat ve silah gönderdiğini söyledi.
Zelenskiy'nin Moskova ile müzakerelerde potansiyel bir pazarlık kozu olarak gördüğü Rusya'nın batı Kursk bölgesinde bu yaz ele geçirdiği toprakları savunmaya devam etmesi Ukrayna'ya önemli bir avantaj sağlıyor.
Rusya birkaç ay içinde Kursk'taki toprakların en az üçte birini geri almayı başarmış olsa da, uydu görüntüleri ve çatışmaların videolarına dayanan savaş alanı haritalarına göre, Ukrayna güçlerini püskürtmeyi amaçlayan son karşı saldırılar çok az ilerleme kaydetti.
Savaş görüntülerini analiz eden açık kaynak istihbarat araştırmacısı Naalsio'ya göre Rus birlikleri, zırhlı savaş araçları da dahil olmak üzere Ukrayna'dan daha fazla ekipman kaybına uğradı.
Kuzey Kore uyarısı
Askeri Hukuk Araştırmaları Merkezi Başkanı Oleksandr Musiienko, Ukrayna güçlerinin bölgedeki kanatlarını istikrara kavuşturmayı ve Ukrayna'ya uzanan lojistik hatları güvence altına almayı başardığını söyledi. Ancak Musiienko, Rusya'nın Kuzey Kore de dahil olmak üzere daha fazla asker konuşlandırarak toprakları geri alma çabalarını arttırabileceği konusunda uyarıda bulundu.
© 2024 The New York Times Company
