Nicole Sperling / The New York Times
Helikopterin üzerinde yazılı harfler, büyük kırmızı halı ve savaş jetleriyle süslenmiş eski uçak gemisine inerken belirmeye başladı: Tom Cruise. Top Gun. Maverick.
Zaten başkası olamazdı.
Dar kesim takımıyla Cruise USS Midway gemisinde arzıendam etti. 30 küsur yıl önce Teğmen Pete “Maverick” Mitchell’ı oynadığı günlere göre saçı biraz daha dağınık, yüzü biraz daha kırışıktı. Fonda ise Harold Faltermeyer’in unutulmaz film müziği çalıyordu.
Etraftaki hayranlarını ve basın mensuplarını selamlayarak söze girdi: “Böyle bir zamanda, tam da bu anda herkesi maskesiz görmek muhteşem bir şey.”
Biraz da zaman kapsülünden inmiş gibiydi. Lady Gaga’nın film için söylediği şarkı eşliğinde alçak uçuş yapan bir dizi F-18 jetin yer aldığı üç saatlik tanıtım etkinliği, Hollywood’un o dertsiz tasasız, şaşaalı günlerini hatırlattı. Örneğin o günlerde, 2001’de Disney şirketi Michael Bay’in yönettiği Pearl Harbor’ın galası için San Diego’dan Hawaii’ye uçak gemisi kaldırmakta tereddüt etmiyordu. Aynı stüdyo Armageddon’un galası için de Florida’daki Cape Canaveral’da bulunan Kennedy Uzay Merkezi’nde 500 kişilik salon inşa etmişti. Ancak öyle aşırılıklar bugün neredeyse olanaksız. Yıldızların bizzat dünyayı dolaştığı eski usul reklam turneleri yok; stüdyolar film galalarını kültür etkinliğine çevirmek için milyonlar harcamıyor. Onların yerini yayın platformu algoritmaları ve dijital pazarlama çalışmaları almış durumda.
Kahramanın taytını kimin giydiğinin ne önemi var ki?
Geçmişteki büyük etkinlikler sinemanın megastarları üzerinden dönüyordu. Hollywood’da star kavramının esnek bir tanımı var. Bazı yıldızlar ekran efsanesi olsalar da sinemada star değiller. Global film yıldızları sırf ismiyle herkesi kendine çeken starlar demek. Dilleri, uluslararası sınırları ve kuşak farklılıklarını aşan bir karşılık buluyorlar. Kısacası ekranda yarattıkları personalar sayesinde dünyanın her yerinde insanları sinema salonlarına çekebiliyorlar.
Gişe rekortmeni filmler yıllar boyu Arnold Schwarzenegger ve Sylvester Stallone gibi yıldızlarla yapıldı.
- Tom Cruise’un en çok kazandıran filmi 787 milyon dolarla Görevimiz: Tehlike-Yansımalar. Bu listenin zirvesinde yaklaşık 2 milyar 800 milyon dolarla Avengers: Endgame var.
- Tom Cruise’un kişisel servetinin yaklaşık 600 milyon dolar olduğu tahmin ediliyor.
- 1986 yapımı Top Gun’ın bütçesi 15 milyon dolardı, 357 milyon dolar gişe hasılatı elde etti. İkinci film için ise 170 milyon dolar harcandı.
- Top Gun Maverick için yaklaşık 800 saat çekim yapıldı. Film 2 saat 11 dakika.
- İlk Top Gun filminden sonra Aviator güneş gözlüğü satışları yüzde 40, donanmaya katılım başvurusu yüzde 500 artmıştı.
Öyle yıldızlar artık yok. Bugün Dwayne Johnson, Zendaya, Tom Holland, Ryan Reynolds ve Chris Pratt gibi müthiş başarılı aktörler var ancak ya belli bir film serisi ya da süper kahraman ile özdeşleşiyorlar. Birden fazla kuşağı etkileyip etkilemeyecekleri de henüz test edilmedi.
Şimdi karakterler ön planda. Beyazperdede Örümcek Adam’ı üç, Batman’i altı aktör canlandırdı. Seyirciler hepsini izlemeye geldi. Avengers (Yenilmezler) gişede müthiş başarılı ama süper kahraman taytını kimin giydiğine bakan var mı?
Bir de Tom Cruise var. Sanki dünya hep aynı yermiş gibi etrafta dolaşıyor. Aslında onun için aşağı yukarı aynı. Top Gun’ın sağladığı gişe geliriyle en tepeye çıktığında 24 yaşındaydı ve o günden beri aşağı inmeyerek akranlarından daha uzun ömürlü oldu. Ayrıca sadece sinema salonları için film yapan son global star. Dijital platformlara girmedi. Dizi anlaşmaları yapmadı. Kendi tekila markasını kurmadı.
Hala “first-dollar gross” usulüyle çalışıyor. Yani kayda değer peşin ücretin yanı sıra film gösterime girer girmez gişe gelirinden yüzde alıyor. Hollywood’da böyle kârlı anlaşmalar yapabilen son isimlerden biri olması sebepsiz değil. Box Office Mojo’ya göre Cruise’un bugüne kadar yaptığı 44 film sadece ABD ve Kanada’da 4.4 milyar dolar hasılat getirdi. (Bugünlerde çoğu star parasını baştan alıyor ve film belli bir gişeye ulaşırsa bazı primlere hak kazanıyor.) Dolayısıyla filmleri başarılı oldukça Cruise da kazanıyor. Ve şu anda Hollywood hit olacak bir film için yanıp tutuşuyor.
Scientology’ye ve tuhaflıklara rağmen sadık izleyicisi kaldı
170 milyon dolara mal olan Top Gun: Maverick’in yapım şirketi Paramount Pictures’ın CEO’su Brian Robbins bir röportajında, “Artık böyle filmler yapılmıyor” diye konuştu. “Bu büyük görsel efektlerle dolu bir film değil. Tom gerçek F-18’le uçmak ve performans göstermek için bu aktörlerle gerçek bir eğitim aldı. Bu filmde yapılanları daha önce kimse yapmadı. Hem bütçeli ve kapsamlı hem de gerçekten duygusal bir film. Günümüzün gişe filmlerinde buna sık rastlanmıyor.”
Top Gun: Maverick’in gişe yapması için 40 yaş üstü seyirciye de epey ihtiyacı olacak. 36 yıl önceki orijinal Top Gun’ı sevgiyle hatırlayan sinema salonu tutkunları onlar. Ama salonlara dönmekte en gönülsüz davranan da onlar.
Scientology bağlantısı, “Oprah” şovundaki meşhur kötü röportajı, aktris Katie Holmes ile olan da dahil kötü evlilikleri gibi ekran dışındaki tartışmalı olaylarına rağmen seyirci Cruise’a sadık kaldı. O da film yapma ve bunları mümkün olduğunca çok kişiye ulaştırma konusunda konsantrasyonunu kaybetmedi. Üstelik bunu yaparken kamuoyu önüne çıkmadan önce son derece sınırlı bir kesimle bir araya geleceğinden emin oldu. Özel hayatı hakkında kendisini utandıracak veya sinema seyircisini itecek sorularla karşılaşmak istemiyordu.
Paramount eski prodüksiyon başkanı Wyck Godfrey, “Yatıp kalkıp iş düşünüyor” diyor. “Dikkatini dağıtacak hiçbir şey yok. Herkesten çok çalışıyor. Her detaya hakim.”
Peki yayın platformlarının ve süper kahraman serilerinin dünyasında bunların hâlâ bir önemi var mı?
Bazıları Marvel evreninin popüler kültürü ve sinemayı ele geçirmesiyle birlikte sinema yıldızları devrinin kapandığını iddia ediyor. Buna göre kitleleri salonlara çekmenin tek yolu aşina oldukları bir ürünü sunmak. Cruise da değişimden nasibini almadı değil.
Son 10 yılda Cruise Barry Seal: Kaçakçı, Oblivion ve Yarının Sınırında gibi kendi tarzına uygun, ünlü serilerden bağımsız orijinal aksiyon filmlerinde oynadı. Hiçbiri hit olmadı. Universal Pictures’ın canavar filmi serisinin ilki olması planlanan, eski versiyonun yeniden çekimi olan Mumya ise ABD’de sadece 80 milyon dolar hasılat yaparak stüdyo için hayal kırıklığına dönüştü. Planlanan seri başlamadı.
Öte yandan süper kahraman serilerinde yer almasa da Cruise bugüne kadar başarıyla kazandığı fikri mülkiyeti paraya dönüştürmeyi de başardı. Cinayet dedektifi Jack Reacher ve Görevimiz Tehlike’deki gizli ajan Ethan Hunt gibi rolleriyle gişede iş yaptı. Top Gun: Maverick ile yeniden başarılı olmayı umuyor.
Belki soyu bir gün tükenecek ama henüz o vakit gelmedi
Yeni filmdeki rol arkadaşı Glen Powell aktörlüğe başlama sebebi olarak Cruise’u gösteriyor. Cruise aynı zamanda Powell’ın filmde olmasını sağlayan isim. Powell başlangıçta Maverick’in eski yoldaşı Goose’un sert mizaçlı oğlu Rooster’ı canlandırmayı denemiş ama rol Miles Teller’a verilmişti. Ukala ve gözü pek Hangman rolünün teklif edilmesiyle hayal kırıklığına uğrasa da Powell Cruise’un tavsiyesini dinledi ve öneriyi kabul etti. Cruise en iyi rolleri değil, en iyi filmleri kovalamasını ve rolünü en iyi şekilde canlandırmasını söylemişti.
Powell bir röportajında, “O anı asla unutamam” diyor. “Bana ‘Nasıl bir kariyer istiyorsun?’ diye sordu. Ben de, ‘Senin gibi; senin gibi olmaya çalışıyorum’ dedim.”
Yapabilir. Ama ustanın devri geçmiş de olabilir.
Top Gun: Maverick’in bir sahnesinde Maverick’in üstünü oynayan Ed Harris, “Son kaçınılmaz. Türün yok oluşa doğru ilerliyor” diyor.
Gösterişli öz güvenini koruyan Cruise ise pis pis gülüp cevabı yapıştırıyor: “Haklı olabilirsiniz efendim. Ama bugün değil.”
Sinema sektöründeki birçok kişi Cruise’un haklı çıkmasını umuyor.
©️ 2022 The New York Times Company
