Constant Méheut / The New York Times
Ukrayna ordusu, Rus işgali altındaki Ukrayna topraklarının derinliklerindeki Rus havaalanlarını ve savaş gemilerini hedef almak için ABD tarafından tedarik edilen uzun menzilli füzeleri giderek daha fazla kullanıyor, ancak ABD tarafından saldırılarını Rusya'nın içlerine doğru genişletmesi engelleniyor ve bu da düşman saldırılarını püskürtme kabiliyetini sınırlıyor.
Geçtiğimiz hafta Ukrayna kuvvetleri ATACMS olarak bilinen Ordu Taktik Füze Sistemlerini kullanarak üç saldırı düzenledi. Ukrayna'nın doğu ve güneyinde Rus işgali altındaki topraklarda bir hava savunma sistemini ve bir füze gemisini vuran hava saldırıları her iki tarafça da rapor edildi ve etkileri savaş alanının coğrafi konum görüntülerini analiz eden bağımsız gruplar tarafından doğrulandı.
Ukrayna bu saldırıların Rusya'nın askeri operasyon yapma kabiliyetine zarar vererek, Rusya'nın karadaki ilerleyişini kontrol altına almaya çalışan birliklerin rahatlamasına yardımcı olacağını umuyor. Ancak ABD ve diğer Batılı müttefikler savaşı tırmandırma korkusuyla Batılı silahların Rusya'nın içine değil, sadece Ukrayna'da Rus işgali altındaki topraklara ateşlenmesine izin verdi.
ABD'nin bizi kısıtlaması Rusya'nın elini güçlendiriyor
Ukraynalı yetkililer ise bu politikanın Rusya'nın risk almadan kendi sınırları içinden saldırılar düzenlemesine olanak tanıdığından ve Ukrayna'nın bu saldırıları püskürtme kabiliyetini kısıtladığından şikayet ediyor. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelensk, geçtiğimiz hafta The New York Times'a verdiği bir röportajda "Ortaklarımızın bize saldırı izni vermediğini anlayarak sakin bir şekilde ilerliyorlar" dedi ve ekledi: "Bu onların en büyük avantajı"
Şimdi, Ukrayna'nın savaş alanında yaşadığı zorluklar karşısında Biden yönetimine bu politikayı tersine çevirmesi için baskılar artıyor. Son çağrı Cuma günü geldi ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg The Economist'e verdiği demeçte Ukrayna'nın bu silahları Rusya topraklarındaki meşru askeri hedeflere karşı kullanmasına izin verilmemesinin kendilerini savunmalarını çok zorlaştırdığını söyledi.
Rusya içindeki hedefleri vurmanın bir ölüm kalım meselesi olduğu yönündeki iddiasını güçlendiren Ukraynalı yetkililer, Rusya'nın Cumartesi günü Harkov'da bir alışveriş merkezini güçlü süzülme bombalarıyla vurduğunu, en az altı kişinin öldüğünü ve en az 40 kişinin de yaralandığını söyledi. Bombalar birkaç düzine kilometre uçabiliyor ve bu da Rus savaş uçaklarının bunları Rusya'nın içinden nispeten rahat bir şekilde fırlatmasına olanak sağlıyor.
Zelenskyi, itfaiyeciler yangını söndürmeye çalışırken alışveriş merkezinden yükselen siyah dumanları gösteren bir videonun da yer aldığı sosyal medya paylaşımında "Ukrayna'nın yeterli hava savunma sistemleri ve modern savaş uçakları olsaydı, Rusya'nın bu tür saldırıları imkânsız olurdu" dedi.
Ukrayna'nın güçlü uzun menzilli silahlar üretmemesi, bu silahları temin etmek için Batılı müttefiklerine bağımlı kalmasına neden oluyor. Ancak ABD, Kremlin'in "kırmızı çizgilerinden" birini aşarak gerilimin tırmanmasına yol açabileceği endişesiyle uzun süredir ATACMS sağlamayı bile reddediyordu.
Bu durum geçen yılın sonlarında ABD Başkanı Joe Biden'ın Ukrayna'ya ATACMS'ın 100 km uzaklıktaki hedefleri vurabilen bir versiyonunun gönderilmesini onaylamasıyla değişti. Ardından Nisan ayında ABD Ukrayna'ya gizlice silahın yaklaşık 200 km menzilli yeni bir versiyonunu verdi.
Cuma günü ise ABD, Ukrayna için ATACMS füzelerini ateşleyebilen bir roketatar olan HIMARS için mühimmat içeren 275 milyon dolarlık bir askeri paket açıkladı. Zelenskyi sosyal medya üzerinden Beyaz Saray'a teşekkür ederek paketin çok ihtiyaç duyulan uzun menzilli füzeleri içerdiğini söyledi.
Füzeler Ukrayna'nın Rus hatlarının derinliklerindeki lojistik ve komuta merkezlerini vurmasını sağladı. Ukrayna hava alanlarını, mühimmat depolarını, uçaksavar füze rampalarını ve birliklerin yoğunlaştığı yerleri hedef aldı.
Özellikle de güneydoğudaki Rus güçleri için bir ikmal merkezi, füze ve insansız hava aracı saldırıları için bir fırlatma rampası olan Rus işgali altındaki Kırım yarımadası hedef alındı. Rusya bu ay içinde ATACMS füzelerinin kullanıldığı birkaç saldırı gerçekleştirildiğini duyurdu.
Geçtiğimiz hafta Ukrayna ordusu Kırım'ın Sivastopol limanını vurduğunu ve küçük bir füze gemisine zarar verdiğini açıkladı. Washington merkezli bir düşünce kuruluşu olan Savaş Çalışmaları Enstitüsü, saldırı sonrasında elde edilen uydu görüntülerinin gemide büyük bir hasar olduğunu gösterdiğini söyledi.
Görsel kanıtlara dayanarak kayıpları sayan bir askeri analiz sitesi olan Oryx'e göre, Mayıs ayının başlarında Ukrayna kuvvetleri Kırım'daki bir hava üssü yakınlarında bir Rus hava savunma sistemini vurdu.
Ancak Ukraynalı yetkililer, Ukrayna'nın silahları Rusya'ya ateşleyememesinin Moskova'ya önemli bir avantaj sağladığını ve bunun Rus güçlerinin bu ay kuzeydoğu Ukrayna'nın Harkov bölgesinde yeni bir cephe açmasıyla daha da netleştiğini söylüyor. Saldırı öncesinde Rusya sınıra yakın bölgelere asker ve teçhizat yığmıştı ancak müttefiklerin politikası Ukrayna'nın Batılı silahlarla onları hedef almasını engelliyordu.
Yaklaşık iki hafta süren şiddetli çatışmaların ardından Zelenskyi Cuma günü yaptığı açıklamada Rus ilerleyişinin durduğunu ve durumun kontrol altında olduğunu söyledi. Yine de bu taarruz Rusya'ya 2022 sonlarından bu yana Ukrayna'daki en büyük toprak kazanımını sağladı.
©️ 2024 The New York Times Company