Eric Schmitt / The New York Times
Suriye ve Libya'da muharebe tecrübesine sahip Rus paralı askerler, Ukrayna’nın doğusunda giderek daha aktif bir rol alıp savaşmaya hazırlanıyor. Moskova, şu anda birinci önceliğinin Ukrayna’nın doğusu olduğunu söyledi. Cuma günü konuşan bir ABD’li yetkiliye göre, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bağları olan özel askeri güç Wagner Group'tan Ukrayna'ya konuşlandırılan paralı asker sayısının üç kat artarak 1000’e çıkması bekleniyor. Yetkili, paralı askerlerin Rusya destekli ayrılıkçıların 2014'ten beri savaştığı ülkenin doğusundaki Donbas bölgesinde Ukrayna güçlerini yenmeye odaklanacağını belirtiyor. ABD ve diğer Batılı yetkililer güvenilen Rus paralı askerlerin işgal bölgesine gönderilmesinin, Kremlin'in şu ana kadar Putin'in ilk hedeflerine ulaşamayan bir aylık askeri operasyonu yeniden gruplandırma ve odaklama çabalarının altını çizdiğini söyledi.
Rusya Donbas'a odaklanacağını iddia ediyor
Rus ordusu cuma günü savaştaki hırslarını azaltabileceğinin ve doğu Donbas bölgesine odaklanabileceğinin sinyalini verdi. Ancak askeri analistler, bu açıklamanın anlamlı bir değişim mi yoksa başka bir taarruzdan önce dikkat dağıtma manevrası mı olduğundan emin değil. Wagner yıllar içinde resmileşen, daha çok Batılı askeri müteahhitler gibi davranan bir dizi Rus paralı asker grubunun en tanınmışı. Pentagon baş sözcüsü John Kirby bu hafta, "Wagner Group, Rusya için özel bir askeri müteahhittir. Ukrayna'daki ayak izlerini artırmakla ilgilendiklerini biliyoruz" diye konuştu. Wagner'in askerleri Orta Doğu çatışmalarında deneyim kazandı. Orta Afrika Cumhuriyeti, Sudan ve son olarak Mali de dahil olmak üzere çeşitli hükümetlere güvenlik danışmanı olarak hizmet veriyor. Rus ordusuyla gevşek bir şekilde bağlantılı olmalarına rağmen birlikte belirli bir mesafeden hareket ediyorlar. Bu da Wagner askerlerinin davranışları incelemeye alındığında, Kremlin’in sorumluluktan kaçmasına izin veriyor.
Üst düzey Wagner liderleri de Ukrayna'da olacak
Gizli operasyon değerlendirmelerini paylaşmak için anonim olarak konuşan ABD'li yetkili, Wagner'in Ukrayna'daki ihtilaftaki rolünü ne kadar ciddiye aldığını vurguladı. Yetkili, üst düzey Wagner liderlerinin Rusya adına çabaları koordine etmek için ayrılıkçı Donetsk ve Luhansk bölgelerine konuşlandırmalarının beklendiğini söyledi. Wagner, Libya ve Suriye'deki paralı askerlerin bir kısmının yanı sıra Libya'da kullandıkları topçu, hava savunması ve radarları da Ukrayna’ya yerleştiriyor. Rus ordusu, personel ve teçhizatın yerini değiştirmek için askeri kargo uçakları sağlayarak bu transferleri destekliyor. Wagner askerlerinin sayıları, Putin'in Ukrayna’ya gönderdiği 150 bini aşkın askerle karşılaştırıldığında çok küçük. Ancak onların varlığı, Putin'in 2014’te bölgede çoğunlukla Rus paralı askerlerini konuşlandırdığı zamanı anımsatıyor. Rus ordusunun gazileri, doğu Ukrayna'daki isyancı savaşçıların güçlerini artırmak için bölgeye gönderilmişti.
Şubatta 200 kadar Rus paralı asker öldürüldü
Batı istihbarat servisleri bu yılın başlarında Libya ve Suriye'den ayrılıp Rus kontrolündeki Kırım'a ulaşan ilk küçük Wagner paralı askeri grubu tespit etti. Oradan ayrılıkçıların bulunduğu bölgelere sızdılar. Ancak savaş alanındaki ilk performansları, Ukrayna ordusunun beklenmedik derecedeki sert direnişi sebebiyle başarısızdı. ABD'li yetkili, Şubat ayı sonlarında 200 kadar Rus paralı askerinin öldürüldüğünü söyledi. Paralı askerlerin konuşlandırılmasının amacı tartışma konusuydu. Bazı Avrupalı ve ABD'li yetkililer, paralı askerlerin sabotaj yapmak ve Ukrayna kuvvetlerinin sivil hedeflere saldırıyormuş gibi görünmesini amaçlayan sahte bayrak operasyonları düzenlemek için isyancıların aralarında konuşlandığını söyledi. Ancak bir Ukraynalı askeri yetkili, paralı askerlerin işgal başlamadan hemen önce ayrılıkçı güçlerin saflarını doldurmak için getirildiğini; yerel savaşçıların saldırıyı yönetiyormuş gibi görünmesini sağladığını belirtti.
Yaptırımlar uygulanmıştı
ABD'li yetkili, paralı askerlerin şimdilerde doğu Ukrayna'da doğrudan bir savaş ve liderlik rolü üstlendiğini söyledi. Trump hükümeti 2017'de, Wagner Group'un kurucusu Dmitry Utkin'e Ukrayna'daki ayrılıkçı güçlere katılmak için asker toplamadaki rolü nedeniyle yaptırımlar uyguladı. 2021'de bir Birleşmiş Milletler raporu, Orta Afrika Cumhuriyeti merkezli Wagner paralı askerlerin sivilleri öldürdüğünü, evleri yağmaladığını ve bir camide ibadet edenlere ölümcül şekilde ateş açtığını tespit etti.
Wagner askerleri Suriye'de ABD ile karşı karşıya geldi
Suriye'deki Wagner askerleri birkaç yıl önce Amerikalıların koruduğu petrol ve gaz sahalarını ele geçirmek amacıyla, çöl tabyasında ABD komandolarına karşı büyük bir topçu saldırısı başlatmak için hükümet yanlısı Suriye güçleriyle birlikte çalıştı. Amerikalılar buna karşılık 200 ila 300 ölümle sonuçlanan hava saldırıları düzenlediler.Her iki durumda da, Rus hükümeti ilişkili oldukları iddialarını reddetti.
© 2022 The New York Times Company
