15 Kasım 2024, Cuma Gazete Oksijen
Haber Giriş: 02.02.2024 09:15 | Son Güncelleme: 02.02.2024 14:48

Yapay zeka beyaz yakalıları işinden edecek

Yapay zekanın en çok etkileyeceği iş kollarının fast food ya da depo çalışanları olacağı düşünülüyordu. Yeni bir araştırma ise aslında yüksek maaşlı beyaz yakalıların risk altında olduğunu ortaya çıkardı. New York Times, bankacılık ve teknoloji şirketlerinde çalışanların hedefte olduğunu yazdı
Morgan Stanley gibi şirketler yapay zekadan en çok etkilenecek işçileri çalıştırıyor (Gabby Jones/New York Times)
Morgan Stanley gibi şirketler yapay zekadan en çok etkilenecek işçileri çalıştırıyor (Gabby Jones/New York Times)

Steve Lohr / New York Times

Üretken yapay zeka, teknoloji hakkındaki eski varsayımları tersine çevirmeye hazırlanıyor. Otomasyon sistemlerinin en çok etki edeceği iş kollarının fast food ya da depo çalışanları olacağı düşünülüyordu. Ancak yeni araştırmalar ChatGPT gibi sohbet robotlarında kullanılan üretken yapay zekanın en büyük etkisinin bankacılık ve teknoloji gibi sektörlerdeki yüksek maaşlı işlerde çalışan beyaz yakalılar üzerinde olacağını öne sürüyor.

Kâr amacı gütmeyen araştırma merkezi Burning Glass Enstitüsü ve eski adıyla İnsan Kaynakları Yönetimi Derneği (SHRM) tarafından yayınlanan yeni bir rapor yapay zekanın teknolojinin çok sayıda işi ortadan kaldıracağını söylemekten kaçınıyor. Ancak, çalışanların yapay zekanın birçok iş yerinde önemli bir rol oynayabileceği bir geleceğe daha iyi hazırlanmaları gerektiğini ortaya koyuyor. Teknoloji sektöründe çalışanlar için bu durum kendileri yerine geçecek yapay zeka yedeklerini inşa ettikleri anlamına geliyor.

"En çok etkilenecek olanlar üniversite mezunları"

Burning Glass Enstitüsü Başkanı Matt Sigelman, "Bu durumdan en çok etkilenecek olanların üniversite mezunu çalışanlar olacağına şüphe yok. Bu bu kişiler her zaman güvende olacaklarını zanneden insanlar” dedi.

Araştırmacılar, yüzlerce şirketin üretken yapay zekadan etkilenmesi en muhtemel 200 meslekte istihdam edilen çalışanlara ödediği maaşları inceledi. Bu işlerin çoğu, iş analistleri, pazarlama yöneticileri, yazılım geliştiricileri, veritabanı yöneticileri, proje yöneticileri ve avukatlar da dahil olmak üzere iyi kazanan üniversite mezunları tarafından yapılıyor.

Bankacılık ve teknoloji sektörü

Goldman Sachs, JPMorgan Chase ve Morgan Stanley gibi finans sektöründeki şirket çalışanları, yapay zeka nedeniyle işsiz kalmak konusunda en yüksek orana sahip. Google, Microsoft ve Meta gibi teknoloji devlerinin çalışanlarının bu şirketlerden geri kalır yanı yok.

İnsanların yaptığı işleri yapay zekaya yaptırmak, bu şirketler için büyük tasarruflar sağlayabilir. Araştırma, bankaların ve bazı teknoloji şirketlerinin bordrolarının %60-%80'ini ya da daha fazlasını yeni teknolojiden etkilenmesi en muhtemel mesleklerdeki çalışanlara harcadığını tahmin ediyor.

Yapay zekadan etkilenme olasılığı düşük olanlar

Rapora göre, perakende, restoran ve ulaşım sektörlerinin yapay zekadan etkilenme olasılıkları oldukça düşük. Walmart, McDonald's ve Delta Air Lines gibi şirketlerde çoğunlukla müşterilere yardım etmek, rafları düzenlemek, yemek pişirmek ve bagaj taşımak gibi işçiler için çalışan istihdam ediliyor. Bu şirketler yıllık maaşların yüzde 20'sinden azını bu işçilere harcıyor. 

Raporda yapay zekanın getireceği iş kayıplarını öngörmüyor. Zira raporda göre bu durum işverenlere bağlı olacak. Yani işverenler yapay zeka otomasyonundan elde edilen tasarrufu bankaya yatırmak isteyip istemediklerine veya bu parayı daha fazla işçi ekleyerek yatırım yapmak ve büyümek için kullanmak isteyip istemediklerine karar verecek. Çoğu uzmana göre yapay zeka önümüzdeki birkaç yıl boyunca insanları işsiz bırakmak yerine çoğunlukla iş durumunu değiştirecek. Ancak teknoloji keskin bir şekilde gelişirse bu durum değişebilir.

"Ciddi yaptırımlar uygulamak zorunda kalacaklar"

SHRM CEO'su Johnny C. Taylor Jr.'a göre rapor çalışanları hızla gelişen teknolojiye uyum sağlamaya hazırlamak için daha fazla eğitime duyulan ihtiyacı vurguluyor. Taylor Jr. "Şirketler ve hükümetler bunun önüne geçmek için ciddi yatırımlar uygulamak zorunda kalacaklar" dedi.

Rapor, üretken yapay zekanın ekonomi ve işyeri üzerindeki etkisini tahmin etmeye çalışan son gelişme oldu. Diğer araştırmalar, yapay zekanın ekonomik büyüme ve üretkenlikte bir artış, milyonlarca işin otomatikleşmesi ve rutin kodlama görevleri için yüzde 50'ye varan zaman tasarrufu getireceğini öngörüyor.

"Etkisinin nasıl olacağını bulmak zaman alacak"

Burning Glass Enstitüsü araştırması, yapay zekanın meslekleri tehlikeye atacağı yönünde iddaların ortaya atılmasından sonra başladı. Araştırmaya şirket bazında hesaplamalar için iş listeleri, maaş bordrosu bilgileri, devlet istatistikleri ve kurumsal açıklamalar dahil olmak üzere kendi veri setlerini ekledi. Rapor ayrıca seçilmiş şirketlerin sıralamalarını da içeriyor. 

Araştırmanın ortak yazarlarından Manav Raj, yeni araştırmanın şirket düzeyindeki verileri ayrıştırmak için güvenilir bir çaba gibi göründüğünü söyledi. Ancak bu aşamada, tüm çalışmaların tahmin bazlı olduğunu ifade etti. Pennsylvania Üniversitesi Profesörü Raj, "Ortaya çıkan birçok makale genel olarak bu yapay zeka dalgasının çok büyük bir etki yaratma potansiyeline sahip olduğu sonucuna varıyor. Ancak bu etkinin gerçekten nasıl olacağını bulmak biraz zaman alacak" dedi. 

© 2024 The New York Times Company