Asuman Kafaoğlu / [email protected]
Hikaye anlatma geleneği form değiştirse de hikayenin en özüne sadık kalmış edebi tür olduğunu söylemek yanlış olmaz. Öykü yazarını yayımlanma süreci yorar, ne de olsa roman gibi ilgi görmeyeceği düşüncesiyle yayıncılar daha temkinli yanaşır öykü derlemelerine.
Benim en sevdiklerim, bir tema altında toplanmış, farklı yazarların öykülerini derleyen antoloji derlemeleridir. Geçmiş yıllarda ‘tren öyküleri’, ‘seks öyküleri’ ya da ‘Rus edebiyatı öyküleri’ gibi derlemeler olmuştu; bu sene bu türden derlemeler yayımlandıysa da ben görmedim.
Son haftalarda bana ulaşan öykü kitaplarından biri, Hakan Günday’ın son yıllarda yazdığı öykülerin derlemesi olan Derz (Doğan Kitap). Yazarın romanlarından tanıdığımız kimsesizlik, yalnızlık, şiddete terk edilmiş çocuklar gibi temalar öykülerde de çoğunlukta.
Romanla öykü arasında en dikkat çeken farklılık, öykülerdeki ani sürprizlerdir. Okuru beklemediği anda sert bir viraja sokar; romanda sapmalar bu denli şaşırtıcı ve ani olmaz. Hayranlıkla takip ettiğim yazarlardan Pelin Buzluk’un Yer Değiştiren Sular (İletişim Yayınları) kitabı da böylesi sert sapmalarla okuru hazırlıksız yakalıyor. Bir sonraki cümlenin nereye götüreceğini bilmemek, okuru adeta nefes nefese bırakıyor. Ayşenur Tanrıverdi’nin Serinlikler (İletişim Yayınları) kitabı da ev içinden domestik hikayelerde beklenmedik yönlere saparak okuru şaşırtıyor. Cinsel kimlik arayışları, yalnızlık ve yaşlılık gibi temalar işliyor yazar.
Tomris Alpay’ın Gülsün, Ağavni, Zilha (Everest Yayınları) kitabı, eski İstanbul’dan kadın portreleri taşıyor. Çok dinli, çok dilli, çok kültürlü bir şehrin toplumsal belleğini gösteriyor yazar. Talat Kırış’ın Uzak Deniz Küçük Yağmur (Doğan Kitap) kitabında müzik ve şiir, İstanbul ile birlikte öykülerin kahramanı oluyor. Yazarın kendi doktorluk deneyimlerinden yola çıktığı hissini verseler de bazı öyküler fantastik yapıda.
