Batılı otomobil üreticilerinin göçü Rus tüketiciler için seçenekleri daraltırken, Çinli otomobil üreticileri boşluğu dolduruyor ve Rusları Çin markalarını benimseme ve daha yüksek fiyatları sineye çekme konusundaki isteksizliklerinin üstesinden gelmeye zorluyor.
Çin merkezli araç satışında büyük yükseliş
Analiz ajansı Autostat ve danışmanlık şirketi PPK'nın verilerine göre, Haval, Chery ve Geely gibi Çinli markalar, Renault, Nissan ve Mercedes gibi firmaların çıkışıyla ortaya çıkan fırsattan yararlanarak, 2022 yılının Ocak-Şubat aylarında %10'un altında olan Rusya'daki yeni otomobil satışlarının neredeyse %40'ını oluşturuyor.
Ancak bazı sorunlar da var. Reuters, bazı Çin otomobillerinin kalitesinin Batılı rakiplerinden daha düşük olduğunu düşünen birçok Rus otomobil alıcısıyla (bireyler ve bayiler) konuştu ve sektör uzmanları, Çinli üreticilerin pazar payları yükselirken bile itibarlarını artırmaları gerektiğini söyledi.
Araç paylaşım hizmetlerini kullanırken giderek daha fazla Çin arabası kullanan 28 yaşındaki Stepan da ikna edilmesi gerekenler arasında. Şikâyetleri arasında sürüş yumuşaklığı da var.
Stepan konuyla ilgili "2022 yılında bir Skoda satın almayı başardım. Açıkça fikrimi sorarsanız Çin otomobilleriyle aradaki fark çok büyük" dedi.
Skoda da pazardan uzaklaşıyor
Volkswagen Group'un bir parçası ve yerel otomobil üretimi yapan birkaç Batılı otomobil üreticisinden biri olan Çek otomobil üreticisi Skoda Auto, Moskova'nın geçtiğimiz Şubat ayında Ukrayna'ya asker göndermesiyle Batı'nın uyguladığı yaptırımların ardından Rusya'daki varlıklarını satmak için bir anlaşmanın son aşamasına geldi.
Yeni Çin arabasını satın alırken 74 yaşındaki Alexander, İsveç teknolojisine sahip bir araba aradı. Alexender "Zaman içinde güvenilirliğin artacağına inanıyorum" dedi ve ekledi "Örneğin Tugella'nın Volvo motoruna sahip olduğunu biliyorum. Bu benim için kritik önemde."
Rusya'nın eski Devlet Başkanı Dmitry Medvedev, Aralık ayında Çin'e yaptığı ziyaretin ardından Cuma günü yaptığı açıklamada Çinli üreticilerle işbirliğinin iyi olduğunu ve tüketicilerin algılarının güncel olmadığını söyledi, şu sözleri kaydetti:
"Bazı tasarımlarına gülerdik ama yerel bir arabayla gezintiye çıktım ve diğerlerine baktım. Açıkça söyleyeyim: Kullandığım araba kesinlikle bir Mercedes'ten daha kötü değildi."
Rekabet azalıyor
2000'li yılların başında Rusya'da fabrika kurmaya başladıklarından bu yana yerli otomobil üreticileriyle pazar payı için mücadele eden Batılı otomobil üreticilerinin çoğu geçtiğimiz bahar faaliyetlerini durdurdu.
Mercedes-Benz ve Geely markalarında uzmanlaşmış olan Vladivostok'taki Altair-Auto'nun genel müdürü Vladimir Shestak, "Hayatımız boyunca Avrupa, Japon ve Amerikan markalarına odaklanarak yaşadık ve özellikle inanılmaz bir hızla gelişen Çin pazarını hesaba katmadık" dedi.
Paralel ithalat ile Avrupa marka araçlar hala geliyor
Yabancı firmaların çoğu Rusya'dan çıkmış ya da çıkma sürecinde olsa da, kalan stoklar ve paralel ithalat, bazı şirketlerin araçlarının şimdilik satışta kalması anlamına geliyor.
Yerli üretici AvtoVAZ'ın Lada markası Rusya'nın en popüler markası. Renault, AvtoVAZ'daki hisse ağırlığı nedeniyle Rusya'nın Ukrayna'da "özel askeri operasyon" olarak adlandırdığı operasyon başlamadan önce yabancı üreticiler arasında en yüksek pazar payına sahipti.
Çinli markaların imaj sorunu var
Otomobil endüstrisi uzmanı Sergey Aslanyan, Çin otomobillerinin boşluğu giderek daha fazla doldurmasına rağmen, imaj probleminin bir sorun olmaya devam ettiğini söyledi.
Aslanyan "Evet, artık burada neredeyse hiç rakipleri yok" dedi ve ekledi: "Ancak bu, insanların fikirlerini çabucak değiştireceği anlamına gelmiyor."
Autostat ve PPK verilerine göre, Çinli markaların pazar payı Ocak-Şubat aylarında bir önceki yılın aynı dönemindeki %9,48'den %37,15'e ulaştı. Ayrılan Avrupalı, Japon ve Koreli markaların satışları ise %70'ten %22,6'ya geriledi.
İkinci el araçlara talep arttı
Ancak bu keskin dalgalanma, düşük yaşam standartları ve Batı yapımı araçlara duyulan arzunun insanların harcamalarını azaltmasına ve daha fazla kullanılmış araç satın almasına neden olmasıyla 2022 yılında %58,8 düşen yeni otomobil satışlarının ortasında gerçekleşti.
Artan iş birliğinin bir işareti olarak Çin'in Haval firması artık yerel olarak otomobil üretirken, Moskova'da yeniden canlanan Sovyet dönemi Moskvich, Çin'in JAC firmasının motor parçalarını, tasarımını ve mühendisliğini kullanıyor.
Ancak tüketicilerin bir diğer sıkıntısı da fiyat. Medvedev bile Moskvich'in fiyatının biraz yüksek göründüğünü söyledi. Model 3'ün fiyatı yaklaşık 2 milyon ruble (26 bin195 dolar). Rusya'nın en çok satılan otomobili olan Lada Granta'nın fiyatı ise 680.000 rubleden (8 bin 800 dolar) başlıyor.
Ucuz araba yok
"Behind the Wheel" dergisinin baş editörü Maxim Kadakov, "Çinliler çok sayıda araba getiriyor ama kaliteden değil fiyattan bahsediyorsak, hiç ucuz araba yok" dedi.
