Yapılan yeni araştırmalar aralıklı orucun kilo vermeye yardımcı olabileceğini ancak iltihaplanma seviyelerini düşürmek ya da ömrü uzatmak gibi diğer sağlık faktörlerinde pek de etkili olmadığını gösteriyor. Bazı kanıtlar ise aralıklı orucun kas yapmayı ve kasları korumayı zorlaştırabileceğini gösteriyor. Chicago Illinois Üniversitesi'nde beslenme profesörü olan ve 20 yıldır aralıklı oruç üzerine çalışan Krista Varady, "İnsanlar bunun kendileri için harika şeyler yapan sihirli bir değnek olmasını umuyorlardı. Tek yaptığı ise insanların daha az yemesine yardımcı olmak" dedi.
Aralıklı oruç 2010'ların sonlarından itibaren ünlendi. En popüler türü, her gün sınırlı bir zaman dilimi içinde yemek yemeyi içeren zaman kısıtlamalı beslenme şeklidir. Araştırmacılar, bu yöntemin çoğu insan için uygulaması en kolay yöntem olduğunu ve sabahları kahvaltıyı atlamak kadar basit olabileceğini söylüyor. Hayvanlar üzerinde yapılan ilk araştırmalar, bunun kalp hastalığı ve belirli kanser türlerine yakalanma riskini azaltabileceğini ve hatta potansiyel olarak yaşam süresini uzatabileceğini öne sürdü. Ancak insanlarda yapılan sınırlı araştırma ve ılımlı sonuçlar umutları söndürdü.
Kilo kaybı için aralıklı oruç
Bazı araştırmalara göre, zaman kısıtlaması olan kişiler günde ortalama 200 ila 500 kalori daha az tüketiyor. Araştırmaya katılanların çoğu, %1'den az ile yaklaşık %8 arasında değişen oranlarda kilo kaybediyor. Sonuçları geçen yıl yayınlanan altı aylık bir klinik çalışma, bir tür aralıklı oruç tutan kişilerle normal beslenen kişileri karşılaştırdı. Oruç tutan gruptaki insanlar ortalama olarak vücut ağırlıklarının yaklaşık %8'ini kaybetti. Ancak vücudun glikozu işlemesinde küçük bir iyileşme dışında, aralıklı oruç tutanlar, enflamasyon seviyeleri gibi sağlık ve uzun ömür belirteçlerinde fayda göstermedi.
Aynı zamanda, bazı doktorlar ve aralıklı oruç yapanların kendileri de öğün atlamanın yeterli protein almayı veya kas kütlesini korumayı zorlaştırdığını söylüyor. Birkaç yıl önce yapılan bir araştırmanın yan bulgularına göre, zaman kısıtlamalı beslenenler, kontrol grubuna kıyasla yağsız kütlelerini (vücudun yağsız ağırlığı) yaklaşık iki kat daha fazla kaybetti. Diğer araştırmalar aynı sonuca ulaşmadı. Sağlık uzmanları, aralıklı oruç tutmanın bazıları için faydalı bir kilo verme aracı olabileceğini, ancak diğerleri için oruç dönemlerindeki açlığın yeme dönemlerinde fazladan atıştırmaya yol açacağını söylüyor. Ve genel sağlık söz konusu olduğunda, insanların ne yediklerinin ne zaman yediklerinden daha önemli olduğunu söylüyorlar.
Diyetlerini değiştirdiler
Sağlık ve zindelik alanındaki birçok büyük isim, kısmen protein ve kas kütlesi ile ilgili endişelerini gerekçe göstererek son yıllarda oruç şekillerini düzenledi veya terk etti. Bazıları, bazı araştırmacıların yaşla birlikte azalan otofaji adı verilen bir hücresel geri dönüşüm sürecini uyarabileceğine inandığı uzun süreli oruçlar tutuyordu. Dr. Peter Attia, geçen yıl Wall Street Journal'a verdiği bir röportajda, eskiden ayda üç gün ve her üç ayda bir 10 güne kadar oruç tuttuğunu söyledi. 51 yaşındaki Attia, yağsız kütle kaybı ve faydaların nasıl ölçüleceğine dair bilimsel anlayış eksikliği nedeniyle uzun süreli oruçların faydalarına şüpheyle yaklaşıyor. Önleyici tıp üzerine bir YouTube kanalı yöneten 32 yaşındaki Yeni Zelandalı Dr. Brad Stanfield, bulguları kalori kısıtlaması dışında bir faydası olmadığını gösteren çalışmaları inceledikten sonra zaman kısıtlamalı yemeyi bıraktı. Ayrıca kas kaybını fark ettikten sonra uzun süreli oruç tutmayı da bıraktı.
Ortaya çıkan araştırmalar
Aralıklı oruç bilimi hala gelişiyor. Çoğu, hayvanlarda kalori kısıtlaması çalışmalarıyla başladı. İnsanlarda yapılan çalışmaların çoğu nispeten küçük, kısa süreli ve genellikle diyabet veya obezite hastaları gibi belirli insan gruplarıyla sınırlı. Ulusal Yaşlanma Enstitüsü'nün birkaç yıl önce yayınladığı bir çalışmada, kalorileri kısıtlanmamış olsa bile oruç tutmanın farelerin %11 ila %14 daha uzun yaşamasına yardımcı olduğu bulundu. Bu durum, oruç tutmanın kalori kısıtlaması yapmayan insanlar için bile uzun ömürlülük faydaları olabileceği umudunu beslemeye yardımcı oldu. Ancak fareler üzerinde yapılan çalışmayı yöneten NIA kıdemli araştırmacısı Rafael de Cabo, hayvanlar için doğru olanın insanlar için geçerli olmayabileceği konusunda uyarıyor.
Bazı bilim insanları oruç tutmanın kilo vermenin ötesinde faydaları olabileceği konusunda hala iyimser. Birmingham'daki Alabama Üniversitesi'nde zaman kısıtlamalı yemek yeme üzerine çalışan bir araştırmacı olan Courtney Peterson, düzenli programlarda aynı miktarda yemek yiyen prediyabetik erkeklerle aralıklı oruç programlarını takip eden bir çalışma yürüttü. Oruç tutan grup, kontrol grubundan daha fazla kilo vermedi, ancak yine de vücudun glikoz ve kan basıncını işlemesinde daha fazla iyileşme oldu. Bununla birlikte, bu denemede oruç tutan erkekler günün erken saatlerinde yemek yemiş ve öğleden sonra 3'e kadar yemeyi bırakmışlardı. Peterson "Daha geç saatlerde yemek yerine daha erken saatlerde yemenin muhtemelen daha fazla faydası vardır. Kahvaltıyı kral gibi, öğle yemeğini prens gibi ve akşam yemeğini fakir gibi yemeye dair eski atasözünü test ediyoruz" dedi.
