Hematolojik hastalıklar için kullanılan tedavi yöntemleri dünyada her geçen gün gelişmeye devam ediyor. Türk Hematoloji Derneği Araştırma Sekreteri Prof. Dr. Selami Koçak Toprak, “Geri ödeme süreçleri ve tedarik zinciri aksaklıkları en büyük engel” ifadelerini kullanırken, “Türkiye, yenilikçi kanser ilaçlarına erişimde Avrupa’da sondan ikinci sırada yer alıyor” dedi.
Cumhuriyet'ten Nilay Tuğçe Bostancı'nın haberine göre, Prof. Dr. Selami Koçak Toprak, 51. Ulusal Hematoloji Kongresi’nde son 20 yılda hematolojik kanserlerin tedavisinde büyük ilerlemeler kaydedildiğini belirterek, “1970’lere kıyasla vaka sayısı artsa da ölüm oranları belirgin şekilde azaldı. Bunun en önemli nedeni hedefe yönelik ilaçların devreye girmesi ve hastaların bağışıklık sistemlerinin tümör hücrelerini yeniden tanıyarak savaşabilmesidir” dedi.
Prof. Dr. Toprak, bu ilaçların klasik kemoterapilere göre çok daha seçici çalıştığını, hastalıklı hücreyi hedef alırken sağlıklı hücreleri koruduğunu vurguladı. “Bu yaklaşım hem etkiyi güçlendiriyor hem de yan etkiyi azaltıyor” dedi.
Tanısal testlerdeki gelişmeler ve yapay zeka destekli analizler sayesinde, her hastaya özel en doğru ilacın ve dozun belirlenmesi mümkün hale geliyor.
Prof. Dr. Toprak, hematolojik hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçlara erişimin dünya genelinde giderek zorlaştığını, Türkiye’nin ise bu alanda en düşük erişim oranına sahip ülkelerden biri olduğunu belirterek, “Hematoloji hastalarının kullandığı ilaçlara erişim sadece yaşam kalitesini değil, sağlık sisteminin sürdürülebilirliğini de etkiliyor” dedi.
Prof. Dr. Toprak, küresel ilaç pazarının 1,5 trilyon doları aştığını, ABD’nin bunun yüzde 45’ini tek başına oluşturduğunu belirtti.
Toprak, “Akıllı ilaçların da dahil olduğu biyoteknolojik ilaç pazar hacmi ABD’de 300 milyar dolardan fazla, Türkiye’de ise yalnızca 1,6 milyar dolar. Amerikan Hematoloji Derneği’nin 2024 verilerine göre, ABD’de hematolojik ilaç kıtlıkları tarihinin en yüksek seviyesine ulaşmış durumda. Avrupa’da ise 2019–2022 yılları arasında onay alan 167 yenilikçi ilaçtan Almanya yüzde 88 erişim oranıyla ilk sırada yer alırken, Türkiye yüzde 6 oranla sonradan ikinci oldu” dedi.
Prof. Dr. Toprak, son olarak şu ifadeleri kullandı:
"Türkiye'de hematolojik kanser hastalarının ilaçlara erişimindeki en önemli engeller, geri ödeme süreçleri ve tedarik zinciri aksaklıklarıdır. Yüksek etkili, yeni nesil akıllı ilaçların ve immünoterapilerin bazıları, geri ödeme sisteminin listesine ya hiç dahil olmamakta ya da çok kısıtlı endikasyonlar ile alınmaktadır.”
