Pek çok insan tuvaletteyken başta telefonlar olmak üzere Nintendo Switch ve Steam Deck gibi taşınabilir cihazlar kullanıyor. Aslında bu yazıyı tuvalette okuyor olma ihtimaliniz oldukça yüksek. Sizi şaşırtabilir fakat bu konuda birkaç anket yapıldı. NordVPN tarafından bu yılın başlarında yapılan ve 9 bin 800 yetişkinin katıldığı bir ankette, katılımcıların yüzde 65'i telefonlarını tuvalette kullandıklarını söyledi. Washington Post'un haberine göre, bu alışkanlık yeni değil. İnsanlar onlarca yıldır porselen tahtlarının yani klozetlerinin yanında kitap ve dergi bulunduruyor. Ceplerinde her zamankinden daha küçük ve taşınabilir cihazlar varken, bu cihazlara yönelmek sezgisel gibi görünüyor.
“Dünyada iki tür insan var”
Alışkanlıklar, odaklanma ve insan davranışları üzerine yazan yazar ve öğretim görevlisi Nir Eyal, "Dünyada iki tür insan var. Banyoda telefonlarını kontrol eden insanlar ve banyoda telefonlarını kontrol ettikleri konusunda yalan söyleyen insanlar" ifadelerini kullanıyor.
Bu uygulama normalde kilitli banyo kapılarının ardında tutulur ve kibarca tartışılmaz. Ancak ekim ayında, telefon ve tabletlerde kullanılabilen yeni bir kart oyunu olan Marvel Snap'in piyasaya sürülmesiyle bir değişim yaşandı. Popüler yayıncı ve içerik yaratıcısı Saqib Lirik Zahid yaklaşık 650 bin takipçisine "Bu oyun şu anda tuvalette oynanabilecek en iyi oyun" ifadelerini içeren bir tweet attı.
Marvel Snap is the best game to play on the toilet currently. About to load up after this tweet.
— Lirik (@LIRIK) November 15, 2022
Tüm bu tuvalette oyun çılgınlığının akıllara getirdiği ilk soru; Tuvalette telefonla oturmak sağlıklı mı? Washington Post soruya cevap aramak için bir gastroenteroloğa başvurdu.
Gastroenterolog: Sindirim sistemi hastalıkları uzmanı olan doktor
Uzun süre kalıyorsanız bu üç noktaya dikkat
NYU Langone'da gastroenterolog olan ve sindirim sağlığı hakkında bir kitap olan Gut Renovation'ın yazarı Dr. Roshini Raj, "Genellikle ortalama 10 dakikadan fazla zaman harcanmamalı" dedi. Raj, tıptaki pek çok şeyde olduğu gibi bu konuda da herkese uyan tek bir çözüm olmadığını kabul etmekle birlikte, kafası meşgul tuvalet oyuncuları için üç potansiyel sorun noktasına işaret etti.
Birincisi, uzun süre oturmak anal bölgede bazen acı veren şişmiş damarlar olan hemoroide yol açabilir. Bunun bir kısmı tuvaletin işlevsel tasarımından kaynaklanıyor. Raj, Tuvalette oturduğunuz pozisyonda yerçekimi her şeyin biraz sarkmasına neden oluyor ve bu da damarlar üzerinde baskıya yol açıyor. Yani ıkınmasanız bile, orada oturmuş başka bir şey düşünüyorsanız, başka bir şey yapıyorsanız, bu damarlara bir miktar baskı uygulanıyor" dedi.
Daha incelikli olarak, vücudunuzun kendi sinyallerini görmezden gelmeye başlama riski de vardır. Peristaltizm, dışkıyı bağırsaktan rektuma doğru hareket ettiren kasılmalara verilen isimdir. Ancak hiçbir şey yapmadan uzun süre tuvalette oturmak bu süreci engelleyebilir. Raj, "Çok uzun süre oturuyor ve tuvalete gitmiyorsanız, bu tür bir süreç durur" dedi. Vücudunuz bu sinyalleri de tanımamaya başlayabilir, bu nedenle bağırsak hareketi yapmadan tuvalette uzun süre oturursanız kabızlığa yol açabilir" dedi.
Bir de en bariz faktör var. Banyolar iğrenç olabilir. Araştırmalar, tuvalet sifonunun patojenleri aerosolize ederek yakındaki yüzeylere yayabileceğini gösteriyor. Örneğin tuvaletin yanındaki lavaboya koyduğunuz telefonunuz da buna dahil olabilir.
Kendinize sınır koyun
Raj, "Banyoda iyi hijyen uygulamalarına sahip olmadıkları için gıda zehirlenmesi geçiren veya farklı şeyler kapan birçok insan görüyorum" dedi. Tuvalette video oyunları oynuyor ya da telefonunuzu kullanıyorsanız, muhtemelen cihazınızda istemeyebileceğiniz pek çok şeye dokunuyorsunuzdur. Sağlıklı zaman sınırları içinde kalıyorsanız ve en önemlisi her zaman iyi bir kişisel hijyen sağlıyorsanız, muhtemelen davranışınızın değişmesi gerekmez. Ancak bir değişiklik yapmak istiyorsanız, bunu yapmanın bazı basit yolları vardır.
Yazar ve öğretim görevlisi Eyal, "Telefonunuzu birkaç dakikalığına tuvalete götürüp işinizi hallettikten sonra çıkmanızda yanlış bir şey yok ama 'Çocuklarımla birlikte olmayı planlamıştım fakat şimdi banyoda 30 dakika boyunca TikTok ya da Instagram'da gezindim' derseniz, dikkatiniz dağılmış demektir çünkü bir şey yapmayı planlamıştınız ama şimdi yapmıyorsunuz. Bu yüzden en iyi tavsiye, zamanınızla ne yapmak istediğinizi bilmek, böylece zamanınızı banyoda boşa harcamak yerine o şeyi yapmak için bir önceliğiniz olur" dedi.
Dikkat dağıtıcı olan cihazlar değil kendinizsiniz
Şunu da unutmamak gerekir. Telefonlar ve diğer mobil cihazlar doğaları gereği kötü ya da dikkat dağıtıcı değildir. Kendinizi sürekli olarak zamanın nasıl geçtiğini anlamaz halde buluyorsanız, hayatınızdaki daha büyük stres faktörlerine ve genel olarak nasıl hissettiğinize dikkat edip etmediğinizi düşünün.
Eyal, "Özellikle telefonlar yüzünden dikkatinizin dağıldığı zamanların yüzde 90'ı içinizde olup bitenlerden kaynaklanıyor. Can sıkıntısı, yalnızlık, yorgunluk, belirsizlik, stres, endişe. Bu hisler sizi mevcut gerçekliğinizden kaçış aramaya yönlendirir. Dolayısıyla bu sorunla ilgili yapılması gereken önemli şeylerden biri, tıpkı tüm dikkat dağıtıcı unsurlarda olduğu gibi, kendinize sormaktır. Tuvalete 30 dakikalığına gittiğimde neyden kaçıyorum? Telefonumda takılarak hangi duyguyu hissetmemeye çalışıyorum? Çocuklarım beni deli mi ediyor? İş çok mu zor? Sıkıldım mı, halsiz miyim, stresli miyim ve şimdi aklımı bu sorunlardan uzaklaştırabilir miyim? Eyal son olarak "İşin aslı şu ki, eğer bununla başa çıkmazsanız, bununla bence her zaman dikkatinizi dağıtacak bir şey bulursunuz" ifadelerini kullandı.
