Çevrenizdeki birçok kişi stres altındayken sizin stresten uzak durabilmeniz biraz zordur. Özellikle sosyal medyada, stres kaynakları sıklıkla büyütülerek karşımıza çıkıyor. ‘Bulaşıcı stres’ insanlar ve diğer canlılarda sıklıkla karşılaşılan bir durum. Bir bireyin yaşadığı stres, çevresine de yayılabiliyor. Washington Post’a konuşan davranış ekoloğu Hanja Brandl, incelediği kuşların stres altındayken daha az hareket ettiğini ve diğer hayvanlarla daha az etkileşime girdiğini gözlemledi. Üstelik stresli davranan sadece tek bir kuş değil, tüm gruptu.
Kronik stres, kortizol ve adrenalin gibi hormonların sürekli yüksek seviyelerde kalmasına neden oluyor. Bu da yağ depolamayı teşvik edebiliyor, tansiyonu yükseltebiliyor ve bağışıklık sistemini zayıflatabiliyor. Ayrıca, beyin işlevlerini bozarak depresyon ve anksiyete gibi duygu durum bozukluklarına yol açabiliyor.
Brandl, “Beş arkadaşınızla aynı evde yaşadığınızı ve ikisinin kronik stres altında olduğunu düşünün, bu durum herkesin davranışlarını etkiler” diyor.
Kuzey Karolina Eyalet Üniversitesi'nden biyoloji doçenti Natalia Duque-Wilckens, “Haberlerin olumsuz yanlarını paylaşmaya daha yatkınız. Bu da sosyal olmamızdan ve diğer insanların yaşadıklarına önem vermemizden kaynaklanan ciddi bir bulaşıcı stres yaratıyor” dedi.
Ancak bu durum kaçınılmaz değil. Başkalarının stresini üstlenmek de her zaman olumsuz sonuç doğurmuyor. Araştırmacılara göre, güçlü sosyal bağlar kurmak, bunaldığınızda geri adım atmak, keyif aldığınız şeylere odaklanmak ve sorunu büyütmemeye çalışmak stresle başa çıkmada etkili yöntemler arasında. Bulaşıcı strese karşı yapabilecekleriniz şu şekilde:
Sosyal etkileşim
Uzmanlara göre bir stres kaynağına maruz kalan kişinin başka biriyle etkileşime geçtiği takdirde stres seviyesi azalabilir. Brandl “Sosyal etkileşim stres tepkisini daha hızlı bastırmamıza yardımcı oluyor” dedi. Zayıf sosyal bağlar ise kanser dahil birçok sağlık sorunuyla ilişkilendiriliyor. Stresin temelinde öngörülemezlik ve kontrolsüzlük yer alıyor.
Duque-Wilckens, stresli bir kişinin kısa vadede çevresindekileri olumsuz etkileyebileceğini kabul ediyor. Ancak karşılıklı destek mekanizması, uzun vadede grup içi istikrarı koruyor. Kaliteli sosyal ilişkiler, ihtiyaç duyduğunuzda destek alabilmenizi sağlar ve bu da hayatı daha öngörülebilir yapar.
Ara verin, nefes alın
Araştırmalar, bazı bireylerin strese daha yatkın olmasının nedenlerini henüz tam olarak açıklayamıyor. Ancak empati bu süreçte önemli bir rol oynuyor. Empatik bir kişi, başkalarının duygularını yoğun şekilde hissedebiliyor. Bu stres olabileceği gibi, mutluluk, öfke ya da korku da olabilir. Bu da insanlarla daha iyi bağ kurmayı sağlar. Ancak kişi kendini bunalmış hissettiğinde, bazı insanlarla ne kadar vakit geçirdiğini gözden geçirmesi gerekebilir.
Stresten kurtulmakta zorlanıyorsanız, hayatınızda kontrolü ve öngörülebilirliği artırabileceğiniz alanlara odaklanmanız öneriliyor.
Sevdiğiniz bir şey yapın
Bir süre geri çekilmek ve doğada vakit geçirmek gibi keyif aldığınız şeylere yönelmek, stres yaratan olumsuzluklardan uzak durmanıza yardımcı olabilir.
Stres ortamına katkıda bulunmayın
Bulaşıcı stresten uzak durmak için stres ortamına katkıda bulunmamak büyük önem taşıyor. Sürekli negatif haberler paylaşma alışkanlığı bunlardan biri. Farkındalık yaratmak için önemli olduğunu düşündüğünüz bilgileri paylaşmakla, hiç düşünmeden stresli haberleri sürekli ve çok hızlı bir şekilde paylaşarak aşırıya kaçmak arasında fark vardır.
