17 Kasım 2024, Pazar Gazete Oksijen
Haber Giriş: 25.01.2023 11:27 | Son Güncelleme: 25.01.2023 13:12

Eğitimciler yapay zekanın getirdiklerinden korkmakta haklı mı?

Geçen aylarda halka açık bir şekilde piyasaya sürülen ChatGPT yapay zeka robotu kısa sürede çoğu kişi tarafından kabul gördü. Özellikle öğrencilerin ödevlerini yaptırmak için kullandığı robot ABD'de bazı okullarda yasaklandı. Peki yapay zeka eğitimi etkiler ve farklı bir sisteme öncülük eder mi?
Eğitimciler yapay zekanın getirdiklerinden korkmakta haklı mı?

Open AI tarafından yaratılan yeni yapay zeka teknolojisi ChatGPT, birçok kişiyi eğitimin geleceği konusunda endişelendiriyor. ABD'de en büyük iki devlet okulu bölgesi olan New York ve Los Angeles, öğrencilerin ödevlerde kopya çekmek için kullanabileceği endişesiyle chatbot'u cihazlarından ve ağlarından yasakladı. ChatGPT'nin yetenekleri sınırlı olsa da, teknoloji ilerledikçe eğitimi sekteye uğratmaya devam etmesi muhtemel.

Ezberci eğitim sistemini tehdit eder

Wall Street Journal'ın haberine göre eğitimcilerin bu değişimden korkmasına gerek yok. Bu tür teknolojiler dönüştürücü etkiye sahip olur. Yalnızca öğrencilerin başarılı olmasına yardımcı olmayan ezber merkezli eğitim türünü tehdit eder. Bugün gençlerin ihtiyacı olan şey, çalışmalarını sahiplenmelerine yardımcı olacak eğitim modelleri. Onları gerçek yaşam becerileriyle donatan ve ezberci, mekanik görevlerin giderek daha fazla makineler tarafından yerine getirileceği bir ekonomiye hazırlayan eğitime ihtiyaçları var. Yapay zeka, çok ihtiyaç duyulan eğitim reformunu hızlandıran faydalı bir buluş olabilir.

Temel bilgileri ezberlemek yerine muhakeme, analiz ve tartışma becerilerini geliştirmek için beceri pratiği yapmak öğrenmenin merkezinde yer almalıdır. Bir sporcu ağırlık kaldırarak ya da koşu bandı kullanarak antrenman yapıyorsa, bunun nedeni genellikle bu spesifik aktivitelerde en iyi olmak değil, bu tür egzersizlerin belirli bir spor için gerekli olan gücü ve dayanıklılığı geliştirmesidir. 

Yapay zeka temel becerileri kopyalayamaz

Benzer şekilde, öğrencilerin okulda tamamladıkları çalışmalar da esasen egzersizlerin kendisiyle ilgili değil, bağlamı tanımlama, argümanları analiz etme, pozisyon alma, sonuç çıkarma ve bunları ikna edici bir şekilde ifade etme gibi temel becerileri geliştirmekle ilgilidir. Bunlar gençlerin gelecekteki kariyerlerinde ihtiyaç duyacakları ve en önemlisi de yapay zekanın kopyalayamayacağı becerilerdir. 

Geçmişte aynı korkular yaşandı

Yapay zeka ile ilgili deneyimler belki de geçmiş tarihte yaşanan korkularla karşılaştırıldığında anlaşılabilir. Örneğin, 1400'lerin ortalarında basılı kitaplar ortaya çıkmaya başladığında, üniversite profesörlerinin paniğe kapıldığı tahmin edilebilir. O zamana kadar dersler belirli ve özel bir modele bağlıydı. Profesörler el yazmalarından okuyor, öğrenciler ise duyduklarını aceleyle kopyalıyordu. Eğer öğrenciler kitabı satın alabilselerdi, öğretmenler muhtemelen derse gelmelerine gerek kalmayacağını düşünüyorlardı.

Tarihte kitaptan da korkuldu

Ancak pratikte baskı tam tersi bir etki yarattı. Toplam kitap sayısıyla birlikte üniversite sayısı da patladı. Yeni teknoloji eğitimin teknik yönünü sekteye uğrattı. Ancak bunu yaparken eğitimcilerin daha üst düzey becerilere, yani taktiksel değil stratejik unsurlara yeniden odaklanmasını sağladı. Aynı durum, matematik problemleri için ezber algoritmaları ezberlemek için harcanacak zamanı serbest bırakan hesap makineleri ve elektronik tabloların piyasaya sürülmesini de izledi.

Gereksiz kılmaz değişime uğratır

Bu değişim, temel becerileri gereksiz kılmadı. Sadece onlarla yapılabilecekleri dönüştürdü. ChatGPT gibi teknolojilerin etkisi de muhtemelen benzer olacaktır. Tutarlı düzyazı yazmak bir makine için basit bir görev haline geldikçe, doğru soruları sorma veya doğru pozisyonları belirleme becerisine sahip olmak kilit önem kazanacak. Yapay zeka bir bilgi toplama ve mekanik düzenleme aracı olarak hizmet edecek. Ancak eleştirel düşünmeye olan temel ihtiyacı ortadan kaldırmayacak. Bu beceriler varlığını sürdürecek ve değeri daha da artacak.

Öğretmeyen eğitim sistemi korkutmalı yapay zeka değil

Okullar, öğrenmenin stratejik nedenlerini ele almadıkça ve öğrencileri bilgi araçlarını nasıl kullanacakları konusunda eğiten bir eğitim sağlamadıkça, kaçınılmaz olarak hızlı yenilik ve değişimin gerisinde kalacaklar. Eğitimin yarattığı değerin gerçeklerle dolu olmadığı unutmamalı. Yapay zeka, stratejik olarak kullanıldığında öğrencilerin öğrenmesini ve performansını henüz görülmemiş şekillerde ortaya çıkarabilecek bir araç olarak görülmeli.