NASA'nın Exoplanet Watch programı, ötegezegen olarak da bilinen güneş sistemimiz dışındaki gezegenlerin izlenmesine yardımcı olacak 'vatandaş bilim insanları' aradığını açıkladı. Katılımcıların, ötegezegenleri aramak için kendi teleskoplarını kullanabileceği ya da bir bilgisayar veya akıllı telefon kullanarak diğer teleskoplardan gelen verileri inceleyebileceği bilgisi paylaşıldı.
NASA’lı astrofizikçi heyecanla yeni keşifleri bekliyor
Exoplanet Watch'un yaratıcısı ve NASA'nın Kaliforniya'daki Jet İtki Laboratuvarı'nda (JPL) astrofizikçi olan Rob Zellem yaptığı açıklamada, "Exoplanet Watch ile ötegezegenleri nasıl gözlemleyeceğinizi ve gerçek NASA bilim insanlarının kullandığı yazılımları kullanarak veri analizi yapmayı öğrenebilirsiniz" dedi. Zellem, daha fazla insana ötegezegen biliminin gerçekte nasıl yapıldığını paylaşmayı heyecanla beklediğini söyledi.
Exoplanet Watch programı, NASA'nın herkesin bilimin nasıl yapıldığını deneyimlemesini ve evreni kendi başlarına keşfetmesini sağlayan Bilim Aktivasyon programlarından biri olan Universe of Learning kapsamında 2018 yılında başladı. O zamanlar, diğer teleskoplar tarafından toplanan verilerin incelenmesine kaç kişinin yardımcı olabileceği konusunda sınırlamalar vardı. Açıklamaya göre, artık program daha geniş çapta erişilebilir oldu bu da herkesin verileri indirip analiz etmesine olanak tanıdı.
Yıldız üzerinde nokta arayışı
Varlığı kanıtlanmış 5 binden fazla ötegezegen olabilir, ancak tahmini potansiyele göre henüz keşfedilmemiş milyonlarca ötegezegen var. Bu gezegenler ikiz güneşlere, kavurucu sıcak yüzey sıcaklıklarına veya camdan yapılmış bulutlara sahip olmak gibi çok çeşitli özelliklere sahip. Ötegezegenlerin çoğu, yörüngesinde oldukları yıldızların önünden geçerken neden oldukları hafif karartı sayesinde tespit ediliyor; yani gezegenin ‘gölgesi’ gözlemlendiği sürece hakkında her türlü bilgiye ulaşmak mümkün.
Şimdiden keşifler başladı
Evinde elinde çayla gezegen keşfetme fikri çoğu insana bilim kurgudan fırlamış gibi gelse de, Exoplanet Watch'la insanlar şimdiden keşiflere başladı. 20 Exoplanet Watch katılımcısının ortak gözlemleri, NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu'nun bu yıl içinde gözlemleyeceği HD 80606 b adlı bir ötegezegenin keşfine yardımcı oldu.
Hava kapalı diye üzülmeyin
Bir teleskobunuz olmasa bile Exoplanet Watch'a katılabilirsiniz. Program, amatör gökbilimcilerin Arizona'nın güneyindeki küçük bir yer teleskobu tarafından toplanan 10 yıllık ötegezegen gözlemlerini incelemelerine olanak tanıyor. JPL'nin Güney Kaliforniya'daki Table Mountain tesisindeki iki teleskoptan elde edilen yeni veriler de bu yıl katılımcıların incelemesi için programın veri tabanına eklenecek.
