...Yahudi milletinden olanlar için yapılacak olan hastanenin gerekli masrafları kendileri tarafından verilmek üzere kendileri için ayrılmış olan bölgede inşaatının bir an önce tamamlanıp bitirilmesi konusunda yardımcı olmanız ve uygunsuz bir durum meydana gelmemesine gerekli dikkati göstermeniz konusunda bu yüce fermanım hazırlanmıştır. Bu ferman elinize ulaştığında fermanıma uygun olarak iş yapıp hareket edesiniz. Şahsıma ait olan tuğrama itimat ediniz.”
127 yıllık hastane kapanıyor
Bu satırlar, 1838 yılının eylül ayında Sultan II. Mahmud tarafından Mehmed Said Paşa’ya gönderilen fermandan… Balat’taki Or-Ahayim Musevi Hastanesi, fermandan 60 yıl sonra, 1898 yılında hastalara hizmet vermeye başladı. İsmi İbrani dilinde “Hayat Işığı” anlamına gelen hastane, Haydarpaşa Numune ya da Hamidiye Etfal gibi köklü hastanelerden bile önce kurulmuş… Yalnız bir tıp merkezi değil, bu toprakların tarihi ve kültürel bir mirası haline de gelmiş olan hastane, 127’nci yaşında faaliyetlerini sonlandıracak ve eylül ayında kapanacak. Hastane yönetim kurulunun temmuz ayında aldığı kararın gerekçesi ise ekonomik… Yalnızca bağışlarla finansman sağlanabiliyor ve son birkaç yılda Türkiye’nin içinde bulunduğu şartlar nedeniyle kaynak bulmak iyiden iyiye güçleşti. Ekonomik koşullar, ayda ortalama 3 bin hastaya hizmet veren ve 225 cerrahi operasyonun gerçekleştirildiği 127 yıllık hastanenin kapanmasına yol açtı.
En eski 4’üncü hastane
Or-Ahayim Balat Hastanesi Yönetim Kurulu Başkanı Yaşar Abuaf, 2012 yılından beri bu görevde… Abuaf; 1753’te faaliyete geçen Balıklı Rum Hastanesi, 1834’te faaliyete geçen Surp Pırgiç Ermeni Hastanesi ve 1837’de faaliyete geçen Surp Agop Ermeni Hastanesi’nden sonra Türkiye’de en eski dördüncü özel hastanenin Or-Ahayim Musevi Hastanesi olduğunu söylüyor ve ekliyor: “İkinci Mahmud’un modern bir padişah olduğunu hepimiz biliriz. Padişah azınlıklar için hastaneler kurulmasına yönelik ferman da çıkarıyor. Türkiye’nin en eski kurumlarından biri Or-Ahayim. Ama geldiğimiz noktada hastane yönetim kurulu olarak faaliyetleri sonlandırma kararı aldık.”
“Farklı bir modele döneceğiz”
“Bu aslında cemaatin ortaklaşa aldığı bir karar. Or-Ahayim’in finansmanı sadece bağışlarla sağlanabiliyor. Ama Türkiye’nin son birkaç senedir içinde bulunduğu ekonomik koşullardan dolayı bağışlarımız çok azaldı. Türkiye’deki Yahudi toplumu da yaşlanan ve nüfus olarak azalan bir toplum. Tüm bunlar, hastanenin faaliyetlerinin sürdürülmesini zorlaştırıyor. Vakfımızın temel misyonu, cemaat mensubu ihtiyaç sahibi olan hastalara yardım etmek. Bu hastaların bakımını ekonomik olarak sağlamakta zorlandığımız için hastaneyi kapatma kararı aldık. Fakat mülk hala vakfa ait olacak. Bir hastane hizmeti sunmak yerine mülkün kiralanmasıyla ihtiyaç sahibi hastalar için finansman yaratarak bu gelirle bu insanların bakımını sağlayacağız. Farklı bir modelle kaynak yaratarak bu hizmeti sürdüreceğiz.”
