Muğla'nın Bodrum ilçesine bağlı Gölköy Mahallesi'nde Cennet Koy'daki Gökburun Yarımadası'nda 673 bin metrekarelik arsada Cengiz Holding’e Bodrum Belediyesi tarafından inşaat ruhsatı verildi. Ruhsatın verilmesiyle birlikte de söz konusu arazide inşaata başlandı. Yaşanan bu gelişmelerden sonra 15 Aralık tarihinde sivil toplum örgütleri tarafından Bodrum Belediyesi önünde basın açıklaması yapıldı ve inşaat ruhsatı verilmesi protesto edildi. Hatta basın açıklamasında ruhsatın 4 gün içinde jet hızıyla verildiği iddia edildi.
Bu iddialara ise Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras, belediyeye ait resmi web sitesinde ‘Başkandan mesaj’ bölümünden cevap verdi. Söz konusu arsanın 16 yıl öncesine dayanan geçmişi hakkında da detaylı bilgiler veren Aras, açıklamasında ihmaller sonucu Cengiz Holding’e inşaat ruhsatı verildiğine dikkat çekti. İşte Aras’ın soru cevap şeklinde yaptığı açıklamaları:
1) Hazine malıydı kime devredildi?
Daha önce plansız bir hazine arazisi olan Göl Mahallesi Gökburun Mevkiinde yer alan 423 nolu 673 bin metrekarelik parsel ve çevresi, Bakanlar Kurulu kararı ile 31.01.2006 tarihinde Turizm Merkezi sınırlarına alınmış ve imar planı hazırlama yetkisi Kültür ve Turizm Bakanlığına geçti. Söz konusu parsel, Özelleştirme Yüksek Kurulunun 01.06.2010 tarih ve 2010/31 sayılı kararı ile özelleştirme programına alındı. Bu tarihten önce söz konusu parsele ilişkin herhangi bir imar planı bulunmamaktadır.
2) İmara kim açtı?
İlgili parsel ve çevresi, ilk olarak; Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından 14.04.2011 tarihinde onaylanan “Türkbükü Doğusu Turizm Merkezi 1/5000 ve 1/1000 ölçekli 1. Etap Koruma Amaçlı Nazım ve Uygulama İmar Planı kapsamında Turizm Tesis Alanı olarak planlanıp imara açıldı. Daha sonra; Özelleştirme Yüksek Kurulunun 16.03.2012 tarih ve 2012/38 sayılı kararı ile Koruma Amaçlı İmar Planı Değişikliği onaylanmış olup, söz konusu plan değişikliğinde de Turizm Tesis Alanı olarak ön görüldü.
3) Neden itiraz edilmedi?
Bu dönemde yani 2010-2012 yılları arasında yapılan ve onaylanan planlara dönemin belediyeleri ve diğer kurumlar, kuruluşlar tarafından itiraz edilmemiş, planlar askıya çıkarılarak kesinleşmiştir.
4) Kim sattı?
Satış 2013 yılında Özelleştirme İdaresi tarafından açılan ihaleyle gerçekleştirildi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından 2019’da sit derecelerini değiştiren bir karar alındı ve 2. derece doğal sit iken, sürdürülebilir koruma ve kontrollü kullanım alanı statüsüyle konut da yapılabilir bir statü kazandırılmak istendi.
5) Kim dava açtı ?
Bilindiği üzere belediyemiz sit derecesi değişikliğine dava açtı ve 2022 yılında alınan kararla parselleri konut imarına açmayı ve emsali artırmayı planlayan sit alanı değişiklikleri mahkeme kararıyla iptal edildi.
6) Kim planlar geçerli dedi?
İptal kararı sonrası Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan malum yerin planlarının geçerliliği konusunda bilgi istendi, Muğla Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Komisyonu tarafından mevcut imar planlarının yürürlükte olduğuna ve yeni sit statülerine ilişkin kararlar belediyemize tebliğ edildi.
Parsele ait imar uygulaması 2021 yılında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından re’sen yapıldı, bir kısmı 1. Derece arkeolojik sit olarak tescil edildi ve parsellere ayrıldı. Yapılan imar uygulaması akabinde ilgili firma parsellerdeki kamuya terk edilen imar yollarını açmak istedi, izin alınmadan yapılan bu müdahale durduruldu, yol açılmak istenen bölgede tespit edilen kalıntılar kayıt ve tutanak altına alınarak Müze Müdürlüğü ve Muğla Kültür Varlıkları Bölge Kuruluna bildirildi. Müze Müdürlüğü ve Kurul’un incelemesi sonrası tespit edilen kalıntıların başka bir bölgeden getirildiği sonucuna varıldığı bildirildi.
Ruhsat başvurusu yapıldı
İlgili firma 25 Mayıs 2022 tarihli dilekçeyle belediyemize başvurarak, parselde müze kontrolünde arkeolojik sondaj yapılarak uygun bulunduğunu, projelere altlık oluşturacak jeolojik sondaj izni için parsele içi yol açma talebinde bulundu.Bu süreçte proje hazırlığı yapan ilgili firma tarafından 23.06.2022 tarihinde ruhsata esas ön onay başvurusunda bulunuldu.
Ruhsata esas başvuru dosyası incelendi, başvuru dosyasında resmi imar durumu belgesi yer almadığından talep reddedildi. Bunun üzerine 04.07.2022 tarihinde belediyemizden imar durumu talebinde bulunuldu.
7) Kim imar vermek istemedi?
İmar durum talebine karşılık: 21.07.2022 tarihi belediyemiz yazısı ile tapu kaydında şerhler bulunması, söz konusu alanda plan ve sit tescilleri değişikliği ile ilgili Muğla Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu kararı bulunmadığı, doğal sit alanı statüsü ile ilgili Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyon kararı bulunmadığı gerekçesi ile imar durumu düzenlenemediği ilgilisine bildirildi.
8) Kim yasalar çerçevesinde mücadele etti?
31.03.2022 tarihli ve 08.08.2022 tarihli belediyemiz yazıları ile Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve Muğla Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü’nden mahkeme tarafından iptal edilen ve geçerliliği devam eden sit sınırları istendi, imar planının geçerli olup olmadığı soruldu ve yapılacak her türlü uygulamanın nasıl yürütüleceği hususunda bilgi istendi.
10.08.2022 tarihli cevabi kurum yazısında eski sit sınırlarının ve planların geçerli olduğunu, 01.09.2022 tarihli cevabi kurum yazısı eki komisyon kararı ile de planların yürürlükte olduğu bildirildi.
08.08.2022 tarihli belediyemiz yazısı ile Bodrum Tapu Sicil Müdürlüğü’nden mülkiyete ilişkin kısıtlayıcı bir şerh olup olmadığı, malik bilgileri istendi ve 09.08.2022 tarihli cevabi kurum yazısı ekinde kısıtlayıcı bir şerh olmadığına dair tapu kaydı gönderildi.
08.08.2022 tarihli belediyemiz yazısı ile Muğla Kültür ve Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’ne kurum görüşü soruldu ve 09.08.2022 tarihli cevabi yazı eki kurul kararında ‘Özelleştirme Yüksek Kurulunun 16.03.2012 tarih ve 2012/38 sayılı kararı ile onaylanan Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı Değişikliğinin yürürlükte olduğu bilgisi iletildi.
Tapu örnekleri iletildi
01.09.2022 tarihli belediyemiz yazısı ile Bodrum Tapu Sicil Müdürlüğü’nden takyidatlı tapu kaydı istendi ve 02.09.2022 tarihli cevabi kurum yazısı ile tapu kayıt örnekleri tarafımıza iletildi. 05.09.2022 tarihli belediyemiz yazısı ile Muğla Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğüne 107 ada 1 parsel (yeni 305 ada 1 parsel ve 306 ada 1 parsel) sayılı taşınmazın imar uygulamasının geçerli olup olmadığına ilişkin görüş soruldu ve 06.09.2022 tarihli cevabi kurum yazısında, imar uygulamasının iptaline yönelik alınmış bir kurul kararı ile müdürlüklerine iletilen herhangi bir hukuki işlemin bulunmadığı bildirildi.
9) Kim tapu tescillerini yaptı?
05.09.2022 tarihli belediyemiz yazısı ile Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğüne, söz konusu parsellerin imar uygulamasının geçerli olup olmadığına dair görüş soruldu. 06.09.2022 tarihli cevabi yazıda Meri Koruma Amaçlı İmar Planına uygun olarak yapılan imar uygulamasının iptaline yönelik taraflarına iletilen hukuki bir işlem bulunmadığı, bakanlıklarınca onaylanan imar uygulamasına göre tapu tescillerinin yapıldığı tarafımıza bildirildi.
Yukarıda yer alan yazışmalara istinaden, 305 ada 1 parsel ile 306 ada 1 parsele, 09.09.2022 tarihli, 1379 ve 1380 sayılı imar durumları düzenlendi.
10) Ve biz, ruhsatı neden, nasıl verdik?
İlgilisince tekrar 306 ada 1 parsel için 09.09.2022 tarihli ruhsata esas ön onay başvurusunda bulunuldu. Ön onay başvuru talebine cevaben 07.10.2022 tarihli belediyemiz yazısı ile, ön onay mimari projesine ilişkin 59 maddelik eksik tespit listesi bildirildi ve bu bildirimin ardından ilgilisince 13.10.2022 tarihli ön onay başvurusu yeniden yapıldı.
Belediyemiz İmar Müdürlüğü Proje Kontrol Birimi tarafından tekrar yapılan inceleme sonucu daha önce eksikleri bildirilen projenin yürürlükteki plan ve hükümlerine uygun olduğu tespit edilerek ön onay verildi. Ön onaylı proje belediyemizin 14.10.2022 tarihli yazısı ile, mimari proje dosyası Muğla Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'ne kurum görüşü için gönderildi ve proje dosyası İl Müdürlüğü'nün 07.11.2022 tarihli yazısı eki komisyon kararı ile mevzuata uygun bulundu. Belediyemizin 17.10.2022 tarih ve 151402 sayılı yazısıyla mimari proje dosyası Muğla Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü'ne kurum görüşü için gönderildi ve ilgili proje dosyası Bölge Kurulu Müdürlüğü'nün 01.11.2022 tarihli yazı eki kurul kararı ile mevzuata uygun bulundu.
Muğla Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nün 02.12.2022 tarih ve 5165541 sayılı yazısı ekinde 01.12.2022 tarih ve 2022354 sayılı “Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir” yazısı bulunuyor. İlgili firma tarafından, Kültür ve Turizm Bakanlığından alınan yatırım belgesi, başvuru dosyasında yer alıyor.
Söz konusu talebe ilişkin ruhsat başvuru dosyası ekleri ve tüm kurum kuruluşlardan gelen uygun görüşler tamamlanmış olup, ruhsat talebi yürürlükte bulunan plan, plan hükümleri ve ilgili mevzuat kapsamında hukuka uygun bulunmaktadır.
4 gün değil 1 yıl sürdü
Ahmet Aras süreçte yaşanan yazışmalar ile ilgili bilgileri paylaştıktan sonra konuyla ilgili tartışılan konular hakkında da açıklamalarda bulundu: “Kamuoyuna yansıtılmak istenildiği gibi hiçbir personele baskı yapılmadı, proje kontrol birimiyle bizzat yaptığım toplantıda plan hükümleri tüm personele tek tek okunarak projeyle yönelik yorum ve fikirleri dinlendi. Dolayısıyla, iddia edildiği gibi ilgili firma kayrılmamış, sadece dört günde ruhsat düzenlenmemiş, yapılan imar uygulaması ve ön incelemelerle birlikte yaklaşık bir yıl, ruhsat ön onay başvuru tarihinden itibaren ilgili tüm kurum ve kuruluşlardan tekrar görüş sorularak ve proje kontrol tarafından tespit edilen eksikler giderilerek yaklaşık 6 ay sonra ruhsat düzenleme sürecine girilmiştir.
Sorun farklı
Aras açıklamasında sorunun kaynağının farklı olduğunu ise şu cümlelerle iafade ediyor: “Asıl üzerinde durulması gereken, plansız olarak hazine mülkiyetinde bulunmakta olan Gökburun gibi bir doğa parçasının imara açılması ve rantçı politikalarla satışıyla, kamusal bir alanın özel mülke konu edilmesidir. Müskebi, Türkbükü, Gökçebel gibi bir çok mahallemizde de özelleştirme ve Toki yoluyla planlama ve satış işlemleri tüm itiraz ve hukuki mücadelemize rağmen sürmektedir. Orman alanları turizm ve maden amaçlı tahsis edilerek yapılaşmaya ve tahribata uğramaktadır.
Bodrum’un bir çok cennet köşesi 1980’lerden beri 800 adetin üzerinde mevzi imar planı ve 56 uygulama imar planıyla yapılaşmaya açılmış ve maalesef doğal ve kültürel değerleri bu planlarla korunamamıştır. Hala imara açık özel mülklerin büyük bir bölümü çeşitli sebeplerle yapılaşmamış durumdayken son 3 yılda göçle birlikte yaşanan nüfus artışı arazi ve gayrimenkul değerlerini artırınca yapılaşma hız kazanmıştır. Ayrıca, son dört yıllık dönemde belediyemiz tarafından yapılan yeni bir plan ve imara açılan yeni bir alan olmadığı gibi, plan yetkilisi diğer kurumların görüşlerimiz hilafındaki plan girişimlerine ve rezerv alan ilanlarına karşı da gerekli hukuki mücadeleyi vermekteyiz, vereceğiz.
Son olarak, hiç kimse benim Bodrum sevgimi sorgulayamaz, beni Bodrum’a ihanet etmekle suçlayamaz çünkü, Bodrum benim tatile veya ticaret yapmaya değil, dünyaya geldiğim yerdir. Dolayısıyla, Cengiz İnşaat şirketine verilen ruhsat, benim Bodrum veya doğa düşmanı olmamın değil, yukarıda detaylı olarak izah ettiğim vicdan sızlatan kararların ve ihmallerin sonucudur.”
