Kendimi bildim bileli Türkiye’nin geleceği hep parlak olmuştur ama o geleceği yakalamayı bir türlü beceremez. Aslında son yıllarda bu beklenti biraz daha uzak tarihlere sarkmaya başladı. Oysa 2000’li yılların ilk on yılında bayağı yaklaşmış hissini vermişti. Bilmiyorum, ne kadar teselli olabilir ama gelecek beklentilerinden dolayı oluşan moral bozukluğunu yaşayan yalnız biz değiliz. Hatta biraz daha ileri giderek iddia edebilirim ki birkaç sayılı Kuzey Avrupa ülkesini hariç tutarsak, bu sorunun aşağı yukarı tüm dünyaya yayıldığını görebiliriz. Özellikle de son zamanlarda gençlerde yaşadığımız geleceğe yönelik kafa bulanıklığı, hemen her yerde geçerli.
‘Kırılma çağı’ yaşıyoruz
İnternetin hayatımıza girmesiyle “endüstri çağı”nı kapadık. İçinde bulunduğumuz çağa çeşitli isimler veriliyor ama ben, kendi adıma “kırılım çağı” demeyi tercih ediyorum. Kırılımı nasıl tanımlarız dersek de gerek çalışma, gerekse özel hayatımızı birdenbire değiştiren, hatta bizi savuran, alışkanlıklarımızı zorlayan değişimler. Kırılımların anasını aslında pandemiyle yaşadık. Teknolojinin zorladığı değişimlerse karşımıza katlanan sayılarda çıkıyor. Örneğin, neredeyse 15 sene önce hiç duymadığımız “sosyal medya” önemli bir kırılım. 500 yıldır yavaş yavaş gelişen yazılı basın ve hiyerarşik medyayı bir anda tepetaklak edebildi. Uber ve Airbnb bize paylaşım ekonomisini tanıştırdı. Google, aradığımız her türlü bilgiyi parmak uçlarımıza kadar yakınlaştırdı. Bitcoin’le tanımaya başladığımız blockchain kavramı, yalnız finans endüstrisini değil, genel olarak alıştığımız ekonomik yapıyı zorlayacak gibi duruyor. Kısa zamanda kurulup değerleri 1 milyar dolar üstüne çıkan ‘Unicorn’ların sayısı 2012 yılında bir düzineyi geçmezken bugün 900’ü buldu. Bugün hayatımızı yönlendiren kırılımların yaratıcılarının neredeyse tümü, dünya yaş ortalamasının altında. Jeff Bezos, Amazon’u kurduğu zaman 30 yaşındaydı. Google’un kurucuları Sergei Brin ve Larry Page başlangıçta 21 yaşındaydı. Hepimizin bildiği Bill Gates ve Marc Zuckerberg, Microsoft ve Facebook’a başladıkları zaman ise daha 19 yaşındaydılar. Şu anda 26 yaşında olan Vitalik Buterin blockchain üstünden akıllı kontratlar uygulayıcısı Ethereum’u 5 yıl önce oluşturdu.
