AİÇÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. İbrahim Han koordinesinde, Doç. Dr. Pınar Baykan ve Doç. Dr. Ebru Senemtaşı Ünal'ın hazırladığı Deprem Bölgesinde Etkin Enkaz Yönetimi Projesi, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumunun (TÜBİTAK) Doğal Afetler Odaklı Saha Çalışması Acil Destek Programı kapsamında desteklendi.
Bunun üzerine akademisyenler, depremden etkilenen Malatya, Kahramanmaraş, Adıyaman ve ilçelerinde incelemelerde bulundu. Deprem bölgesinde çalışmalarını tamamlayarak Ağrı'ya dönen akademisyenler, Enkaz Yönetim Rehberi'ni tamamlayıp sahadaki raporlarıyla TÜBİTAK'a sunacak.
"Devasa bir enkazla karşı karşıyayız"
Prof. Dr. İbrahim Han, afetin boyutu, dağıldığı bölge ve etkilediği insan sayısı göz önüne alındığında ürkütücü ve üzücü bir manzarayla karşılaştıklarını söyledi. Han, "Devasa bir enkazla karşı karşıyayız. Üstüne üstlük bu enkaz böyle gözden çıkarabileceğiniz ve götürüp bir yere atabileceğiniz bir enkaz da değil. Bunun bir maddi boyutu da var. Onu da değerlendirmemiz lazım" dedi. Enkaz yönetiminin önemine dikkati çeken Han, çalışmaları kapsamında önerdikleri enkaz yönetim fikrini planlama, müdahale, enkazı kaldırma ve ayrıştırma, iyileştirme başlıkları altında topladıklarını dile getirdi.
"Enkazı da geri kazanmayı önemsememiz gerekiyor"
Han, enkaz döküm sahaları belirlenirken yerleşim noktalarına uzak, çevre ve insan sağlığı için risk oluşturmayacak yerlerin seçilmesinin önemine dikkati çekti. Enkaz içerisindeki en küçük metal, beyaz eşya parçalarına, farklı materyaller ve beton parçalarına bile değer verilmesi gerektiğini vurgulayan Han, şunları kaydetti:
"Bunlar bizim için önemliler. Hızlı bir şekilde yapılabilirse yine enkazın hacmini küçültecek yerinde ayrıştırmalar yapmayı ve ilgili dönüştürülebilir materyallerin uygun dönüştürme tesislerine gönderilmesini veya yerinde dönüştürülmesini öngörüyoruz. Bu şekilde oradaki enkazı da geri kazanmayı önemsememiz gerekiyor. Bunu da hızlı şekilde yapmak gerekiyor. İyileştirme dediğimiz kısım ise oradaki enkazı ortadan kaldırdınız ama o kurtulduğunuz enkaz alanını da öyle bir hale büründürmeniz gerekiyor ki oradaki insanlara tekrar o felaket gününü anımsatmayacak ve en azından onun etkilerini hissettirmeyecek bir yapıya büründürmeniz lazım"
Han, sahada toplanan veriler ışığında Enkaz Yönetim Rehberi hazırlayıp sonuç raporuyla TÜBİTAK'a sunacaklarını sözlerine ekledi.
Kaynak: AA
