Milyonlarca kişinin merakla beklediği Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) yasası, iş dünyasının gündeminde ön sıralarda yer alıyor. Kariyer.net, yakın zamanda gerçekleştirdiği araştırma ile EYT yasasının çalışma hayatındaki etkilerini ortaya koydu. Yaklaşık 12 bin çalışan ve 589 şirket yöneticisinin katılımıyla Aralık 2022-Ocak 2023 tarihlerinde yapılan araştırma, EYT yasasının ardından emekliliğe hak kazanacak olan çalışanlar ve işverenlerin çoğunlukla birlikte çalışmaya devam etmeyi düşündüğünü gösteriyor.
Çalışanın ve pozisyonun nitelikleri ön planda
Üretim, Otomotiv, Tekstil, Maden-Metal Sanayi, Sağlık, Hizmet gibi farklı sektörlerden 589 işe alım yöneticisinin katıldığı araştırmaya göre, işletmelerin yaklaşımı şirket büyüklüğüne göre farklılıklar gösteriyor. Çoğunlukla 10-50 çalışandan oluşan küçük işletmelerin yüzde 64’ü, EYT yasası ile emekliliğe hak kazanacak olan çalışanları ile yeni bir iş sözleşmesi yaparak yeniden çalışmayı düşünüyor. Bu oran 51-500 aralığında çalışana sahip orta ve büyük ölçekli şirketlerde yüzde 54 olarak öne çıkıyor. Daha büyük ölçekli şirketlerin ise yüzde 58’i EYT ile emekliliğe hak kazanacak olan çalışanlarını yeniden istihdam etme konusunda çalışanın niteliklerine ve konumuna göre karar vereceğini belirtiyor.
Şirketlerin yüzde 47’si, EYT'den faydalanarak emekli olan çalışanların ardından açık kalan pozisyonları dolduracaklarını belirtirken, yüzde 36’sı ise açık kalan pozisyon özelindeki ihtiyaca göre karar verileceğini söylüyor. Şirketlere, EYT ile emekli olmuş bir çalışanı istihdam etme konusundaki görüşleri de sorulan araştırmanın sonuçlarına göre şirketler bu durumda çalışanın ve pozisyonun niteliklerine göre karar verileceğini ifade ediyor. Bu yaklaşım özellikle büyük işletmelerde yüzde 84 oranıyla dikkat çekiyor.
Çoğunluk çalışmaya devam edeceğini belirtiyor
Araştırma, EYT yasasından sonra emekliliğe hak kazanacak olan çalışanların çoğunun çalışmaya devam etmeyi düşündüğünü gösteriyor. 42-65 yaş arasında, 1999 öncesi işe giren yaklaşık 12 bin kişinin katıldığı araştırmaya göre katılımcıların yüzde 76’sı EYT’den faydalanacak. Bu grup arasında yüzde 46 ile 45-50 yaş aralığında yoğunluk gözleniyor. EYT’den faydalanacak çalışanların yüzde 73’ü aktif iş hayatında yer alırken, bu katılımcıların yüzde 73’ü ise mevcut iş yerinde çalışmaya devam etmeyi düşündüğünü belirtiyor. Çalışanların mevcut pozisyonlarında ise Satış Danışmanı ve Muhasebe Uzmanı pozisyonları ilk sıralarda yer alıyor.
"İstihdamda hareketliliğe yol açacak”
Yaklaşık 2,5 milyon kişinin emekliliğine fırsat verecek EYT yasasının istihdamda hareketliliğe yol açacağını söyleyen Kariyer.net CEO’su Fatih Uysal, yaptıkları araştırmayla bu hareketliliği işverenler ve çalışanlar açısından okumayı hedeflediklerini belirtti.
Uysal, “EYT kapsamında olanlar kıdemli ya da tecrübeli çalışanlar olduğu için, emekli olup çalışmayı bırakacak olanlar nedeniyle şirketler açık pozisyonları doldurmaya çalışacak. Araştırmamız EYT kapsamında olanların büyük çoğunluğunun emekli olduktan sonra da aktif iş yaşamına devam etmeyi düşündüğünü gösteriyor. Bu süreçte çalışan mobilitesinin artacağını söylemek mümkün. Çünkü EYT sonrası boşalacak pozisyonların yerini doldurabilmek için şirketler ya yeni çalışanlara istihdam sağlayacak ya da mevcut çalışanlarını değerlendirme yoluna gidecekler” dedi.
Mavi yakalıların yüzde 81’i çalışmaya devam edecek
Mavi yakaya özel, Türkiye’de lokasyon bazlı iş ve çalışan arama özelliğine sahip ilk uygulama olan İşin Olsun’un verilerine göre ise EYT'den faydalanacak mavi yaka çalışanların yüzde 81’i emekliliğe hak kazandıktan sonra da çalışmayı düşünüyor. EYT'den faydalanacak olanların mevcut pozisyonlarında ise Aşçı, Büro Elemanı, Depo Elemanı ve Garson olarak öne çıkıyor.
