Yusuf Akcakaya
[email protected] Dünyada hava kirliliği değerlendirmelerinde üst solunum ve akciğer rahatsızlıklarına yol açan partiküler madde ölçümleri ön plana çıkıyor. Ancak Türkiye’de bu değerlerden küçük partikülleri ölçen PM2.5 henüz dikkate alınmıyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın hazırladığı Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği’nde bu değerin adı anılıyor ancak bir sınır değer belirlenmemiş. Hava ölçüm istasyonları PM2.5’i ölçse bile o şehrin hava kalitesi belirlenirken bu değer dikkate alınmıyor.Burun delikleri tutamıyor
Her gaz ve madde için belirlenen limit değer aralığı aşıldığında ciddi sağlık sorunlarının ortaya çıkacağını anlatan Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, PM2.5’in önemine dikkat çekiyor: “PM2.5 PM10’a göre daha küçük ve ince bir partikül. Burun deliklerimiz PM10’u tutabilirken PM2.5’i tutamıyor, doğrudan akciğerlerimize ulaşıyor.’’
DSÖ’ye göre hava sadece iki ilde temiz
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) PM2.5 için yıllık ortalama sınır değerini 10 μg/m3 olarak belirlerken Avrupa Birliği’nde bu sınır 25 μg/m3. Yeterli ölçüm yapılan 74 istasyondan sadece ikisinde, Kırşehir ve Bilecik’te yıllık PM ortalamaları DSÖ tarafından önerilen kılavuz değerlerin altında. Avrupa Birliği yıllık limit değerlerine göre değerlendirildiğinde ise yeterli ölçüm olan 39 ilin 8'inde ince partikül madde ortalamasının limitleri geçtiği görülüyor.
