Türkiye’nin az konuşulan problemlerinden evsizlerle ilgili yeni bir rapor yayımlandı. “İstanbul Sokaklarında Kışı Geçirenler: Evsizler Kentin ve Politikanın Neresinde?” başlıklı rapora göre İstanbul’da en fazla evsizin görüldüğü üç ilçe Beyoğlu, Fatih ve Şişli… Kentte sayıları nın bini aştığı tahmin edilen evsizlerin bu ilçelerde yaşamalarındaki sebep ise günün her saati kalabalık olması nedeniyle kendilerini güvende hissetmeleri.
İstanbul Planlama Ajansı’nın evsizlerle, esnafla, resmi görevlilerle ve STK’larla görüşerek hazırladığı rapora göre evsizlerin geceyi geçirmek için Beyoğlu’nda en çok kullandıkları bölgeler Gezi Parkı, Taksim Meydanı alt geçidi ve otobüs durakları.
Evsizlere kış hizmeti: İstanbul’daki evsizler kışın zor şartlarında İBB misafirhanelerine getiriliyor. Beslenme, barınma, sağlık, ilaç desteği, giyim gibi hizmetler alıyorlar. Son kış döneminde 1927 evsiz birey bu hizmetlerden faydalandı.
Fatih’te yaşayan evsizler, ilçeye genellikle günübirlik işlerin yoğunluğu yüzünden geldiklerini, zamanla “tutunamayarak” sokaklarda kalmaya başladıklarını söylüyorlar. Ayrıca bölgedeki mahalle kültürü yine nispeten güvenli bir ortam oluşturuyor onlar için.
Aile bağlarının olumlu etkisi var
Rapora göre İstanbul’da evsizlere en çok rastlanan yer parklar (yüzde 40). Onu köprü altları (yüzde 34), metro istasyonları (yüzde 31) ve otobüs durakları (yüzde 19) takip ediyor. Ama tablonun görülmeyen bir kısmı daha var. Örneğin, çalıştığı yerde yaşamaya mecbur olan “gizli evsizler” de büyüyen bir mesele. Özellikle tekstil ve geri dönüşüm sektörlerindekiler çalıştıkları yerlerde, depolarda ve atölyelerde kalmak zorunda. Prefabrik yapılarda barınan inşaat işçileri, hastanelerin acil bölümlerinde veya otogarda sabahlayanlar, katı atık deposunda yaşayan çocuk işçiler ve merdiven altı tekstil atölyelerinde hem çalışıp hem uyuyanlar da İstanbul’daki barınma krizinin farklı görünümleri.
OECD’nin 2019 verilerine göre 35 ülkede 2 milyona yakın evsiz var. Ama biçimler ve profilleri ülkeden ülkeye farklılaşıyor. Avustralya’da 15-29 yaş aralığındaki gençlerde evsizlik yaygın bir şekilde gözleniyor. İrlanda ve İngiltere’de aile evsizliği artarken Kanada’da ise sokakta yaşayanlar arasında göçmenlerin oranı belirgin bir şekilde yükseldi. Şefkat-Der’in 2021 rakamlarına göre Türkiye’de yaklaşık 70 bin kronik evsiz bulunuyor. Bu kişilerin yüzde 95’i yetişkin ve yalnız erkekler. Türkiye’de bu problemin daha da büyümemesinin bir sebebi olarak aile içi ilişkilerin nispeten kuvvetli kalması gösteriliyor.
