Yeni yılda aldığımız kararlara bağlı kalmamızı sağlayan şey aslında irade gücü değildir. Davranış bilimcilere göre, daha sağlıklı beslenme ya da daha fazla egzersiz yapma gibi kararlara sadık kalan insanlar, aktivitenin kendisinden tatmin oluyorlar. Daha iyi bir sağlık için uzun vadeli isteklerinden çok, anlık faydalar onları motive ediyor.
Motivasyon bilimi üzerine çalışan profesör Kaitlin Woolley, Washinton Post’a yaptığı açıklamada “Eğer kısa vadede ödüllendirici değilse, bunu sürdürmeleri pek olası değildir. En iyi motivasyon kaynağı, insanların anlık deneyimi ödüllendirici bulmasıdır” dedi.
Sizi motive eden şeyi seçin
Başarmak için zaten motive olduğunuz bir faaliyet ya da davranış seçin. Daha sağlıklı beslenmek istiyorsanız, sevmediğiniz diyetleri yapmak yerine sevdiğiniz meyve ve sebzeleri tüketin. Stanford Üniversitesi'nde davranış bilimci olan BJ Fogg, yeni bir alışkanlığın eğlenceli ya da zevkli olması gerekmediğini, sadece tatmin edici olması gerektiğini söylüyor. Evinizi temizlemek ille de eğlenceli olmak zorunda değil, ancak kişi düzenli olmaya değer veriyorsa, temizlik yapmak için zaman bulacak şekilde alışkanlıklar oluşturabilir. Fogg, “Önemli olan insanların kendileri için önemli olan bir şeyi yaparken kendilerini başarılı hissetmeleridir. Anahtar bu” dedi.
Fogg, kalıcı değişim için iki ilkesi olduğunu söyledi: Zaten yapmak istediğiniz şeyi yapmak için kendinize yardım edin. Başarılı hissetmek için kendinize yardım edin. Yılbaşları kişiyi davranışlarını değiştirmeye motive eden psikolojik bir ‘yeni başlangıç’ fırsatı sunuyor. Bu, yeni yılın yanı sıra yeni ay veya pazartesi günleri için de geçerli.
Spesifik olun ve engeller için plan yapın
Yeni yıl kararlarının ölçülebilecek somut bir hedefe ihtiyacı olur. “Forma girmek istiyorum” cümlesi yeterinde kesin bir hedef değil. Kaç kilometre koşmak istiyorsunuz ya da kaç kiloya inmek istediğiniz gibi hedefler belirleyin. Sonra kendinize şu soruları sorun: “Bu hedefe ulaşmak için her gün ya da her hafta ne yapmam gerekiyor? Koşmaya veya ağırlık kaldırmaya ne zaman ve nerede başlayacağım?”
Ardından bu adımlara dayalı bir program oluşturun.Potansiyel zorlukların ve olası engellerin üstesinden gelmenin yollarının bir listesini yazın.
Küçük ve basit alışkanlıklar edinin
Fogg, “Davranışınızı değiştirmeye çalışırken, çıtayı düşük tutun ki yapması kolay olsun” dedi. Daha fazlasını yapmak istediğiniz günler varsa, yapabilirsiniz; ancak alışkanlığın haftanın her günü yapılabilir olduğundan emin olmak önemlidir. Yani, her sabah belirli bir anda 20 yerine bir şınav çekin. Fogg, “Küçük alışkanlıkların anahtarı, boyutu ne olursa olsun alışkanlıkla tutarlı olmaktır. Pratikte olan şey, insanların birden fazla yapmasıdır” dedi.
Arkadaşlarınızla rutinler belirleyin
Bir arkadaşınızla birlikte yeni bir alışkanlık oluşturmanız sorumluluk hisseetmenizi sağlar. Yakın zamanda yapılan bir çalışmada, araştırmacılar üniversite öğrencilerine dört hafta boyunca spor salonuna gittikleri her gün için bir dolar ödedi. Bir grup katılımcı bu parayı ancak bir arkadaşıyla birlikte spor salonuna gittiği takdirde kazanabildi. Programlarını koordine etmenin zorluğuna rağmen, bir arkadaşıyla spor salonuna giden katılımcılar, kendi başlarına gittikleri için ödeme yapılanlardan yaklaşık yüzde 35 daha fazla kez salona gittiler. Takip eden bir ankette katılımcılar, başka biriyle gitmenin eğlenceli olduğunu ve devam etmelerine yardımcı olduğunu söyledi.
