22 Kasım 2024, Cuma Gazete Oksijen
03.03.2023 04:30

Artan stresimizi dengelemek için neler yapabiliriz?

Yaşadığımız trajedi hepimizin hayatını etkiledi ve çoğumuz için hayatın tüm alanlarında artan miktarda strese neden oldu. Sıradan bir günümüz bile eskisine göre çok daha kaygılı geçiyor. Bu durum fiziksel ve zihinsel sağlığımızı etkileyebilir, bu nedenle mevcut stresimizi yönetmenin yollarını bulmak zorundayız. Stresin vücuttaki olumsuz etkilerini azaltabiliriz. Bu demek değildir ki, meseleleri görmezden gelelim. Tam aksine bizde stres yaratan durumlara reaksiyonlarımız daha akıllıca olursa, kendimize ve çevremize faydamız artar. Stres konusu oldukça uzun bir konu, ancak bu hafta, stres karşısında elimizdeki en büyük güç olan anti-stres sistemini aktive etmeyi konuşalım. Anti-stres sisteminin adı; vagus aktivasyonu.

Stres sisteminin teknik adı sempatik sinir sistemidir. Sempatik sinir sisteminin “savaş ya da kaç” tepkisi olduğunu duymuşsunuzdur. Ani, yüksek stres yaşadığımızda, savaş ya da kaç tepkimizi etkinleştirerek bedenimizi olay yerinden kaçmaya ya da savaşmaya hazır hale getiririz. Bu olması gerekendir. Ancak normalde bu sistem kısa süreli aktive olur. Oysa yaşadığımız olaylar sebebiyle stresimiz kronik olarak devam etmektedir. Kronik stres bir süre sonra bizi, stres sebebimiz olan konuya karşı üretken çözümler bulmaktan alıkoyabilir. Yani, stres yaratan durumla baş ederken, stresli olmak etkili çözüm bulmamızı engelleyebilir.

Kronik yüksek stres dönemlerinde, vücutta dolaşan adrenalin ve kortizol gibi stres hormonları uzun süre yüksek kalır. Bu, vücutta ve zihinde aşınma ve yıpranmaya neden olur ve zamanla kronik ağrı, kaygı, ruh hali değişimleri, bağırsak iltihabı ve çok daha fazlası gibi sağlık sorunları yaratabilir. Bu haldeyken kendimize ve topluma faydamız azalır.

İyi haber şu ki, vücudumuz savaş ya da kaç tepkimizi azaltmaya yardımcı olabilecek kendi süper gücünü de içeriyor; vagus sinir sistemi.