25 Nisan 2024, Perşembe Gazete Oksijen
16.12.2022 04:30

Füzyon ateşlemesi tarihi bir başarı mı?

ABD’nin “tarihi başarı” ilan ettiği “ateşleme” 70 yıllık füzyon reaksiyonu tarihi açısından elbet bir başarı. Evet, 2.05 megajoule enerjiye sahip lazerle 3.15 MJ enerji elde edildi. Fakat o lazeri çalıştırabilmek için yüzlerce megajoule harcandı. Yani enerji üretimi açısından daha çok yol var...

Size daha önceden bu köşede nükleer füzyonun ne olduğunu ve bu konuda yaratılan “hype”ın gerçeklik payını elimden geldiğince anlatmıştım. Birkaç gün önce Amerika Birleşik Devletleri’nin Enerji Bakanlığı’nın ilan ettiği bir başarı, bu “hype trenini” yeniden çufçufladı. Gelin şu işin aslına bir bakalım. Hatırlamayanlar için füzyon, hidrojen gibi küçük atomlardan iki tanesinin birbirine kaynayarak daha büyük atomlara dönüşmesi demek. İki hidrojenin toplam enerjisi, oluşturdukları helyumun toplam enerjisinden daha yüksek olduğu için, aradaki fark etrafa saçılıyor ve “enerji üretilmiş” oluyor. Aslında tabii ki atomların önceki toplam enerjisiyle sonraki toplam enerjisi aynı; sonuçta enerji yoktan var edilebilen bir şey değil. Ama o atomların içine hapsolmuş enerjinin bir kısmı, füzyon (kaynaşma) sırasında açığa çıkıyor ve biz de onu suyu ısıtmakta, buharlaştırmakta, türbinleri döndürmekte ve bu yolla elektrik üretmekte kullanabiliyoruz. “Füzyon reaktörü” denen bu cihazın yapmayı hedeflediği şey de bu.